مسجد المحمودية

by mohamab

This free e-book was created with
Ourboox.com

Create your own amazing e-book!
It's simple and free.

Start now

مسجد المحمودية

  • Joined Feb 2017
  • Published Books 1

له مدخلان متقابلان أحدهما في منتصف الوجهة الشمالية والثاني في منتصف الوجهة الجنوبية ويتوصل إلى كل منهما ببضع درجات ، ، وهو خال من جهاته الأربع ومبنى مرتفعا عن منسوب الطريق وفتح بوجهاته صفان من الشبابيك تعلوها مقرنصات وتتوجها شرفات مورقة، ومنارته أسطوانية تحليها خطوط رأسية بارزة ولها دورة واحدة مكونة من مقرنصات متعددة الحطات وتغطيها مسلة مخروطية على نمط مآذن الطراز العثماني، وهى تقوم على قاعدة أسطوانية مثلها تقع بالناصية الشرقية الجنوبية للمسجد كنظيرتها بمسجد السلطان حسن.

2

وتخطيطه عبارة عن حيز مربع طول ضلعه 19.80 متر تتوسطه أربعة أعمدة ضخمة من الجرانيت ترتكز عليها أربعة عقود تحمل سقف الجزء الأوسط من المسجد المرتفع عن باقى سقفه. ويتوسط الجدار الشرقي محراب حجري بجواره منبر خشبى وإلى يساره باب يؤدى إلى مربع صغير بارز عن سمت جدار المحراب تغطيه قبة مرتفعة ووقوع القبة خلف المحراب ظاهرة اقتبست من مثيلتها بمسجد السلطان حسن أيضا. وجميع أسقف المسجد من الخشب المنقوش بزخارف جميلة ملونة ومذهبة ويحيط بها إزار مكتوب به آيات قرآنية واسم المنشئ وتاريخ الإنشاء سنة 9755 هجرية. هذا ويحلى جدران المسجد من الداخل شبابيك من الجص المفرغ المملوء بالزجاج الملون. وقد توالت أعمال الإصلاح بهذا المسجد وكان آخرها ما أمر به جلالة الملك المعظم فاروق الأول من تقوية عقوده وإصلاح سقفه وقد تم ذلك في سنة 1940 ميلادية.

3

جامع المحمودية أو مسجد يافا الكبير مسجد أثري يعود للحقبة العثمانية في فلسطين، يقع على شاطئ البحر الأبيض المتوسط، في البلدة القديمة فييافا،على ساحة الشهداء تحديدا، حيث برج الساعة. وتم الانتهاء من تشييده عام 1812 أثناء الحكم العثماني. يتكون من دورين، ويمتاز بضخامته ويوجد بجواره سبيل ماء يعرف بسبيل المحمودية أو سبيل ماء سليمان باشا. وهو يُعتبر من الأثار المعمارية الإسلامية والعربية القليلة في المدينة، بعد أن قام الاحتلال الإسرائيلي بهدم معالم بأكملها. وهو على طراز عثماني، ذو قباب ستة ومنارة واحدة.

4

بنى الجامع سنة 975هـ ( 1567م) الوالي العثماني على مصر محمود باشا المعروف باسم محمود باشا المقتول- في عصر السلطان سليمان القانوني بن السلطان سليم الأول، وقد ألحق به قبة ضريحية وسبيل. وكان قد عرف عن الوالي العثماني محمود باشا انه كان ظالما جائرا في احكامه، صادر كثيرا من أموال الناس. خرج في جمادى الأولى سنة 975 هـ ( ديسمبر 1567م) من مقر الحكم في القلعة في موكبه الضخم، وعند مروره عند بركة الناصريّة اطلق عليه شخص مجهول عياراً ناريا أصابه اصابة قالته لم يجد معها العلاج وتوفي ودفن بجامعه.. واشتهر بعد ذلك باسم المقتول. وكان قد قدم إلى القاهرة في أبريل سنة 1566 م.
والجامع معلق يصعد إليه بعدة درجات. ساحة الصلاة داخل الجامع عبارة عن قاعة كبيرة مربعة طول ضلعها 19.75م تقريبا في وسطها أربعة أعمدة من الجرانيب تحمل أربعة عقود كبيرة في وسطها منور. في منتصف ساحة الجامع طرقة أرضيتها منخفضة قليلا عن أرضية الجامع وتصل بين الباب الجنوبي والباب الشمالي فانقسم الجامع بذلك إلى إيوانين 1. يتوسط جدار القبلة محراب من الحجر خال من الزخارف يجاوره منبر من الخشب بحشوات مجمعة. وعلى يسار المحراب باب يؤدى إلى القبة الضريحية وبها قبر المنشىء. القبة مرتفعه قائمة بمفردها بارزة عن مستوى الواجهة مبنية بالآجر على قاعدة من الحجر. وفي الجهة الجنوبية الشرقية قاعدة دائرية عليها مئذنة من دورة واحدة قمتها مدببة 2.
وذكر على مبارك في الخطط الجديدة 3 أن جامع المحمودية جامع عظيم به قبر منشئه محمود باشا تعلوه قبه مرتفعة، وشعائره معطلة مع أن له أوقافا وأحكارا 4. الجامع كائن بميدان صلاح الدين بالقلعة أمام باب العزب إلى الجنوب من جامع قانى باى الرماح، ويتبع منطقة آثار جنوب القاهرة 5 6.


5

 لا يتوفر نص بديل تلقائي.اقدم لكم مدخل مسجد المحموديه الرئيسي

6

لا يتوفر نص بديل تلقائي.اقدم لكم مسجد المحموديه من الخلف

7

لا يتوفر نص بديل تلقائي.

انتهت مؤخراً أعمال الترميم والصيانة التي أُجريت على المدخل الرئيسي من الجهة الغربية لمسجد يافا الكبير “المحمودية” في مدينة يافا، حيث تم تغيير الواجهة وتزيينها بالفن المعماري الاسلامي المتميز.

وقد جاء مشروع تغيير واجهة مدخل المسجد الرئيسي باقتراح من الشيخ سميح طوخي إمام المسجد، وبتبرع سخي من السيد يوسف ريحان الذي تكفل بتمويل المشروع واشرف على اتمامه.

8

نتيجة بحث الصور عن مسجد المحمودية في يافالا يتوفر نص بديل تلقائي.

ترك وهُجر المسجد بعد عام 1948 واعتبر مغلقًا بوجه المسلمين عامة حتى سنة إفتتاحه لتأدية الصلاة عام 1982 وتروي لنا الكتب أن الشيخ يوسف سيد عاشور كان له الباع الكبير في فتحه ومن ثم الشيخ بسام أبو زيد رحمهما الله وادخلهما فسيح جنانه ومسلمي المدينة. وتذكر بعض الشهادات المحلية أن سكان المدينة لم يتركوا المسجد ،فكانت تقام الصلوات الجمع منذ عام 1965 ليتم افتتاحه أمام المسلمين عام 1982 وإقامة الصلوات الخمس إضافة للاعياد والجمع . جاء في احدى المجلات :”ان مسجد يافا الكبير بني من قبل أبي نبوت وانه جلب معظم حجارته الرخامية من قيسارية وقد حوى المسجد مصلى وساحة ومدرسة ومكتبه وسبيلان او ثلاثة وبئر ماء. من مساجد يافا المهمة ،منه خرجت الثورات والمسيرات والإحتجاجات ضد الاحتلال البريطاني ،أحتل مكانتا سامية في نفوس أهل المدينة وقد حافظ على طابعه ورونقه حتى عام 2009

 

 

 

 

9

מסגד מחמודיהערבית: مسجد المحمودية), הממוקם ברח’ מפרץ שלמה, הוא המסגד הגדול והחשוב ביפו. הוא שוכן בפינה הצפון-מזרחית של יפו העתיקה, סמוך לכיכר השעון מצד מערב ובקרבת טיילת חומות הים. ההערכה היא כי המסגד הוא השלישי בגודלו בארץ ישראל, אחרי מסגד אל אקצה בירושלים והמסגד במערת המכפלה בחברון. המסגד מתוחזק היטב ומשופץ, והוא משמש כבית תפילה פעיל.

10

המסגד הוקם בשנת 1730 ונבנה מחדש בין השנים 18121814 בידי מוחמד אגא א-שאמי, מושל העיר מטעם העות’מאנים בתחילת המאה ה-19. המסגד נקרא על שמו של בנו של א-שאמי, מחמוד, שנפטר בשנת בניית המסגד. המסגד כלל אולם תפילה וחצר שהיא כיום החצר הפנימית של המסגד, ובה קבוע מיחראב הפונה דרומה. המסגד הורחב מאוחר יותר בשל הגידול באוכלוסייה, ונוספה לו החצר המזרחית שגם בה ניצב מיחראב. חלק מקירותיו החיצוניים של המסגד היוו חלק מחומות העיר, ובחלקו הצפון-מזרחי של המתחם שכן “הקישלה”, בית המאסר של העיר, שהיה לימים לתחנת המשטרה ביפו.

11

מבני המסגד מסודרים סביב שלוש חצרות פנימיות – שתיים מהן גדולות והשלישית קטנה יותר. החצר המרכזית שוכנת בצידו המערבי של המבנה, והיא מובילה לאולם התפילה הגדול הנושא שתי כיפות. הצריח המשושה של המסגד ניצב סמוך לחצר זו, בפינה הדרום-מערבית של המתחם, ובו שתי מרפסות.

המבנה עוטר בעמודי שיש וגרניט שהובאו מקיסריה, עתלית, סידנא עלי ומאשקלון, ושולבו בהם כותרות בשימוש משני. הכניסה אל המסגד היא בצידו הדרומי ומעליה קבועה כתובת המציינת את השנה 1227 להג’רה (18122).

אל מתחם המסגד מובילים שערים נוספים, האחד פונה לכיוון מערב ולעבר בית הסראייה הישן, והאחר אל כיכר השעון. שער זה מכונה “שער השליטים” ודרכו נכנסו למסגד אנשי השלטון שהגיעו מכיוון בית הסראיה החדשה שבכיכר השעון. השער קבוע בתוך קשת שבראשה רוזטה ביזנטית. חלקה התחתון של הרוזטה נחתך בשל חוסר מקום. בקשת החיצונית של השער שולבו אלמנטים עות’מאניים ומעליה אנטבלטורה הנושאת את סמל האימפריה – סהר וכוכב.

סביל סולימאן

12

מסגד מחמודיה הוא המסגד הגדול והחשוב ביפו. זהו המסגד השלישי בגודלו בארץ, אחרי מסגד אל אקצה בירושלים והמסגד במערת המכפלה בחברון. הוא מתוחזק היטב ומשופץ ומשמש כבית תפילה פעיל.
המסגד הוקם בשנת 1730 ונבנה מחדש בין השנים 1812-1814 בידי מחמוד אגא א-שאמי, מושל העיר מטעם העות’מאנים בתחילת המאה ה-19. המסגד, שנקרא על שמו של א-שאמי, כלל אולם תפילה וחצר (שהיא כיום החצר הפנימית) ובה קבוע מיחראב (גומחה בקיר שנועדה להצביע על כיוון התפילה) הפונה דרומה. המסגד הורחב מאוחר יותר בשל הגידול באוכלוסייה, ונוספה לו החצר המזרחית. חלק מקירותיו החיצוניים של המסגד היוו חלק מחומות העיר, ובחלקו הצפון-מזרחי של המתחם שכן “הקישלה”, בית המאסר של העיר, שהיה לימים לתחנת המשטרה ביפו.
כיום נקרא המסגד של שמו של מוחמד אגא, מושל יפו ועזה ששיקם את יפו מהריסותיה לאחר כיבוש נפוליאון. מבני המסגד מסודרים סביב שלוש חצרות פנימיות – שתיים מהן גדולות והשלישית קטנה. החצר המרכזית שוכנת בצידו המערבי של המבנה, והיא מובילה לאולם התפילה הגדול שבראשו שתי כיפות. הצריח המשושה של המסגד ניצב סמוך לחצר זו, בפינה הדרום-מערבית, ובו שתי מרפסות.
המבנה עוטר בעמודי שיש וגרניט שהובאו מקיסריה, עתלית, סידנא עלי ואשקלון, ושולבו בהם כותרות בשימוש משני. הכניסה אל המסגד מצידו הדרומי ומעליה קבועה כתובת המציינת את השנה 1227 להג’רה (1812).
אל מתחם המסגד מובילים שערים נוספים, האחד פונה לכיוון מערב לעבר בית הסראייה הישן, והאחר אל כיכר השעון, האחרון מכונה “שער השליטים” ודרכו נכנסו למסגד אנשי השלטון שהגיעו מכיוון בית הסראיה החדשה. השער קבוע בתוך קשת שבראשה רוזטה ביזנטית. בקשת החיצונית של השער שולבו אלמנטים עות’מאניים ומעליה אנטבלטורה הנושא את סמל האימפריה – סהר וכוכב.

13
This free e-book was created with
Ourboox.com

Create your own amazing e-book!
It's simple and free.

Start now

Ad Remove Ads [X]
Skip to content