Osmanlı imparatorluğu

Yükseliş  Dönemi

II.MEHMET  DÖNEMİ OLAYLARI

1) Geleceğin Fatih Sultan Mehmet’i II. Mehmet, babası II. Murat’ın ölümü üzerine Edirne’de tahta çıktı. (1451)

2) II. Mehmet’in çok küçük yaştaki söz Şehzade Ahmet, “Nizam-ı Âlem” için boğularak öldürüldü. Bu soydan sonra Kanunname-i Âl-i Osman’a, şehzadelerin saltanat kavgalarına oğul vermeklerini öldürülebileceğini belirten bir madde kondu. (1451)

3) II. Mehmet, Bizans’a gelecek yardımları engel ve İstanbul’u kuşatmada üst olarak kullanacağı Rumeli Hisarı’nın yapımına başladı. (1452)

4) Rumeli Hisarı’nın yapımına engel olamayan Bizans İmparatoru, Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etti ve kapılarını kapattı. (1452)

5) 2 Nisan: II. Mehmet’in, Edirne’de döktürdüğü ve Şubat ayında yola çıkan “Şahi” adı verilen büyük büyük İstanbul önlerine getirildi. (1453)

6) 22 Nisan: Osmanlı donanmasına ait gemiler karadan taşınarak Haliç’e indirildi. (1453)

7) İstanbul fethilerek başkent ilan edildi. (1453)

8) 1 Haziran: Bizans’ın önemli eserlerinden Ayasofya Kilisesi dönüştürülmeye dönüştürülüyor. Bizanslılarla anlaştığı bir sürülerek azledilen Sadrazam Çandarlı Halil Paşa idam edildi.Yerine Mahmut Paşa getirildi. (1453)

9) Cenevizlilerin egemenliğindeki Amasra fethedildi. (1461)

10) Sinop ve başine egemen olan İsfendiyaroğulları Beyliği, Osmanlı topraklarına katıldı. (1461)

11) Trabzon Rum İmparatorluğu fethedildi. (1461)

12) Midilli Adası fethedildi. (1462)

13) Eflâk prensliği, Osmanlılara bağlı bir eyalet haline getirildi. (1462)

14) Bosna ve Hersek krallığı fethedildi. (1463)

15) Karada ve denizde 16 yıl sürecek Osmanlı-Venedik savaşı başladı. (1463)

16) Arnavutluk üzerine sefere `Fatih Sultan Mehmet, Elbasan kalesini yaptırdı ve Akçahisar hariç tüm Arnavutluk’u ele geçirdi. (1466)

17) Karamanoğlu toprakları Osmanlılara katıldı. (1466)

18) Venediklilerin egemenliğindeki Eğriboz adası fethedildi. (1470)

19) Topkapı Sarayı’nın (o zamanki adıyla Yeni Saray) yapımına başlandı. (1472)

20) Osmanlı Akkoyunlu mücadelesi sonucu Otlukbeli Savaşı kazanıldı. (11 Ağustos). (1473)

21) Kırım Osmanlı tabiiyetine girdi.

22) Fatih tarafından ilk altın para bastırıldı.

23) Osmanlı-Venedik barışıyla beraber Fatih, Venedikliler’e Trabzon ve Kefe’de ticaret yapma hakkı tanıyan ahidname verdi.

II. BEYAZID DÖNEMİ OLAYLARI

1) Fatih Sultan Mehmet’in ölümü üzerine oğulları II. Bayezid ve Cem Sultan arasında iktidar mücadelesi başladı. (1481)

2) II. Bayezid, valilik yapmakta olduğu Amasya’dan İstanbul’a gelip tahta çıktı (21 Mayıs). (1481)

3) II. Bayezid kuvvetlerini Bursa’da yenen Şehzade Cem’de Bursa’da tahta çıktı (28 Mayıs). (1481)

4) II. Bayezid komutasındaki Osmanlı ordusu ile Şehzade Cem’in kuvvetleri arasında Bursa Yenişehir’de yapılan savaşta yenilen Cem Sultan önce Konya’ya, ardından da Mısır’a kaçtı. (1481)

5) Osmanlı-Venedik barış antlaşması yenilendi. (1482)

6) Cem Sultan Olayları yeniden işgal edildi. (1483)

7) II. Bayezid, Boğdan (Moldova) üzerine sefere çıktı.Tuna Kilya (Kili) kalesi ve Akkerman kaleleri fethedildi. Kırım ordusu, Osmanlı ordusu yanında yer aldı.Boğdan’ın fethi ile Karadeniz’in kuzeybatı ve güney kıyıları Osmanlı hakimiyeti altına girdi.-1484

8) Osmanlı Devleti ile Mısır’daki Memlûkler arasındaki altı yıl sürecek olan savaş başladı.-1485

9) II. Bayezid tarafından Amasya’da yaptırılan II. Bayezid Camii inşaatı tamamlandı.-1486

10) Macaristan seferi ve Belgrad kuşatması yapıldı. (1492)

11) Karadan ve denizden kuşatılan İnebahtı fethedildi (30 Ağustos). (1499)

12) Venediklilere ait olan Mora yarımadasının güneyindeki Modon kenti, II. Bayezid tarafından fethedildi. Donanmanın da denizden saldırması ile Modon’dan başka Koron ve Navarin kentleri de Osmanlıların eline geçti. (1500)

13) II. Beyazıd oğlu I. Selim’in baskılarına dayanamayarak tahttan ayrılmak zorunda kaldı.

I.SELİM DÖNEMİ OLAYLARI

1) II. Bayezid’in tahtı bırakmak zorunda kalarak ayrılması üzerine başa geçen Şehzade I. Selim (Yavuz Sultan Selim) İstanbul’da tahta çıktı. (1512)

2) Anadolu’da isyan edan Şehzade Ahmet, Amasya’ya saldırdı ve kenti ele geçirerek padişahlığını ilan etti. (1512)

3) Yavuz Sultan Selim, babaları daha önce ölmüş olan 5 yeğenini idam ettirdi. (1512)

4) Yavuz Sultan Selim, yeniden iktidar mücadelesine başlayacak haberleşecek haber Manisa Valisi Şehzade Korkut’u idam ettirdi. (1513)

5) Yavuz Sultan Selim’e karşı mücadelesine karşı öteki suçlanan Şehzade Ahmet, Mudanya’da yapılan savaşta yenildi ve idam edilerek öldürüldü. (1513)

6) Yavuz Sultan Selim, İran seferine çıktı (26 Mayıs) (1514)

7) Çaldıran Savaşı: İran Hükümdarı Şah İsmail kuvvetleriyle Van Gölü’nün kuzeyindeki Çaldıran’da karşılaşan Yavuz Sultan Selim, Şah İsmail kuvvetlerini mağlûp etti. (1514)

8) Amasya’dan Kemah üzerine yürüyen Yavuz Sultan Selim, Kemah ve tüm Dulkadiroğulları ülkesini Osmanlı topraklarına kattı. (1515)

9) Yavuz Sultan Selim’in Mısır Seferi ve Mercidabık Savaşı yapıldı. (1516)

10) Ridaniye Savaşı düzenlendi. (22 Ocak). (1517)

11) Kahire’nin fethedildi. (29 Ocak). (1517)

12) Osmanlı topraklarına katılan Hicaz’daki “Kutsal Emanetler” Yavuz Sultan’a teslim edildi. (1517)

13) Anadolu’da ilk Celâli İsyanı başladı. (1519)

14) Cezayir beyi Barbaros Hayrettin, Yavuz Sultan Selim’e başvurarak Osmanlılara bağlanmak istediğini bildirdi. Teklifi kabul edilen Barbaros Hayrettin’e Cezayir Beylerbeyliği verildi. (1519)

15) Yavuz Sultan Selim, büyük bir donanma yapımına kara verdi ve görevlendirdiği Piri Mehmet Paşa’dan, Haliç’te yeni bir tersane yapılmasını istedi. (1519)

16) İstanbul’dan Edirne’ye gitmek üzere yola çıkmak Yavuz Sultan Selim, sırtında çıbandan ötürü Çorlu hastalıkta öldü. (1520)

I. SÜLEYMAN DÖNEMİ OLAYLARI

1) Yavuz Sultan Selim’in ölümü üzerine oğlu Şehzade Süleyman (I. Süleyman-Kanunî Sultan Süleyman) İstanbul’da tahta çıktı (30 Eylül 1520)

2) Kanunî Sultan Süleyman’ın Belgrad seferi, Böğürdelen Kalesi ve Belgrad’ın fethi (29 Ağustos 1521)

3) Rodos üzerine bir sefere `Kanunî Sultan Süleyman, Rodos’u fethetti (20 Aralık 1522)

4) Kanunî Sultan Süleyman’ın babası Sultan Selim adına İstanbul Fatih semtinde yaptırdığı Sultan Selim Camii ve türbesinin inşaatı tamamlandı. (1522)

5) Mısır’a vali olarak gönderilen ve sadrazam olmamasına içerleyen (Hain) Ahmet Paşa, Mısır’da isyan ederek sultanlığını ilan etti. (1524)

6) Mısır’da isyan eden ve sultanlığını ilan eden (Hain) Ahmet Paşa, veziri olan Kadızade Mehmet Bey tarafından öldürüldü ve kesik başı İstanbul’a gönderildi. (1524)

7) Mohaç meydan savaşı yapıldı (1526)

8) Mohaç seferine katılan Osmanlı Tuna donanması, Belgrad önlerine geldi (10 Temmuz 1526)

9) Tuna nehri üstünde Petervaradin Kalesi fethedildi (27 Temmuz 1526)

10) Tuna nehri üstünde İllok (Ujlak) Kalesi fethedildi. Drava nehri üstünde Eszek (Osiyek) Kalesi ise teslim oldu (8 Ağustos 1526)

11) Mohaç Meydan Savaşı Osmanlı ordusunun zaferiyle sonuçlandı (29 Ağustos 1526)

12) Tisa nehri üstünde Szegedin (Segedin) Kalesi işgal edildi (28 Eylül 1526)

13) Baç (Bacs) Kalesi fethedildi (29 Eylül 1526)

14) Macar soylularının bulunduğu Beçne (Becsne) kenti fethedildi. Macarlar, savunma sırasında Osmanlı ordusuna pek çok kayıp verdirdiler (7 Ekim 1526)

15) I.Viyana Kuşatması yapıldı (27 Eylül 1529)

16) Avusturya, barış antlaşması isteğini ulaştırmak için elçilerini İstanbul’a gönder (17 Ekim 1530)

17) İki ay ayak Alman kuşatması altında kalan Budin kurtarıldı, Alman komutan savaş meydanından kaçtı (1530-1531)

18) Kanunî Sultan Süleyman, Alman seferine çıktı (25 Nisan 1532)

19) Belgrad fiili geçen Kanunî Sultan Süleyman, Tuna nehri pek çok kaleyi ele geçirdikten sonra, Kanije ve Guns kalelerini de fethetti. (1532)

20) Venedik donanması komutanı Andrea Doria, Osmanlı kıyılarına ilk kez saldırdı ve Mora Yarımadasındaki Koron Kalesi’ni ele geçirdi (21 Eylül 1532)

21) Barbaros Hayrettin Paşa, Cezayir’den İstanbul’a geldi ve Kanunî’ye bağlılığını bildirdi. Kanunî tarifi kaptan-ı deryalık görevi verildi (27 Ekim 1533)

22) Kanunî Sultan Süleyman, Bağdat’a girdi (28 Ekim). Barbaros Hayrettin Paşa, Tunus seferine çıktı (11 Ağustos); kalabalık müttefik donanması ile savaşı kazanan Hayrettin Paşa, Tunus’u ele geçirdi (22 Ağustos 1534)

23) Kanunî Sultan Süleyman, ikinci Azerbaycan seferi için Bağdat’tan hareket etti (1 Nisan 1535) Osmanlı tarihinde Tebriz, üçüncü kez işgal edildi (30 Haziran)

24) Fransızlarla “Kapitülâsyon Anlaşması” adıyla ilk imtiyazlı ticaret ve dostluk anlaşması imza edildi (18 Şubat 1536)

25) Osmanlı donanması İtalya seferi için İstanbul’dan hareket etti (11 Mayıs 1537)

26) Mısır Valisi Hadım Süleyman Paşa, Süveyş limanından hareketle Hint seferine çıktı (13 Haziran 1538)

27) Barbaros Hayrettin Paşa, Preveze Zaferi’ni kazandı (28 Eylül 1538)

28) Kanunî Sultan Süleyman, İstanbul’dan hareketle Budin seferine çıktı (20 Haziran 1541)

Istabul Zaferi (21-22): Alman ordularına karşı kazanılan bu zafer, Macaristan’ın Avusturya-Alman istilasından kurtulmasını sağlaması çok önemlidir. Budin ele geçirildi ve bütün Macar toprakları Osmanlı topraklarına katıldı (29 Ağustos 1541)

29) Trablusgarp’ın fethedildi (15 Ağustos 1551)

30) 46 yıllık saltanatı sırasında zaferden zafere koşmuş “Muhteşem” unvanıyla da anılan Kanunî Sultan Süleyman öldü (6-7 Eylül 1566)

II. SELİM DÖNEMİ OLAYLARI

1) II. Selim, İstanbul’da tahta çıktı (30 Eylül 1566)

2) Rıdvan Paşa’nın başarısızlığı sonucu Yemen ikiye ayrıldı ve topraklarının büyük bölümü kaybedildi (16 Ağustos).Özdemiroğlu Osman Paşa, San’a Beylerbeyliğine tayin edildi (16 Aralık 1567)

3) Sekiz yıl süreli Osmanlı-Avusturya Barış Antlaşması Edirne’de imzalandı (17 Şubat 1568)

4) Özdemiroğlu Osman Paşa, Yemen’i fethedip Taaz ve çevresini ele geçirdi. (1568)

5) Kahire Kalesi ele geçirildi (3 Mayıs 1569)

6) İstanbul’da ikinci Fransız kapitülasyonu imza edildi (18 Ekim 1569)

7) Leftari (2 Temmuz) ve Girne kaleleri (9 Temmuz) alındı. (1570)

8) Lefkoşa Kalesi kuşatıldı (22 Temmuz); 49 gün süren kuşatma sonunda fethedildi ( 9 Eylül). Bu fetih sonrası Lefkoşa’nın Ayasofya Kilisesi, camiye dönüştürüldü. (1570)

9) Dalmaçya Kalesini fethetti (4 Mayıs 1571)

10) Kıbrıs’ın fethi tamamlandı (1 Ağustos 1571)

11) 40 yıl İspanyolların elinde kalan ve alınması imkansız sayılan Goletta Kalesi, 33 günlük bir kuşatmadan sonra fethedildi (24 Ağustos 1574)

12) Tunus şehrini koruyan Bastian Kalesi ele geçirildi (13 Eylül 1574)

13) Edirne’de Selimiye Camii’nin yapımı tamamlandı (1574)

14) On birinci Osmanlı padişahı II. Selim (Sarı Selim) vefat etti (15 Aralık 1574)

III. MURAT DÖNEMİ OLAYLARI

1) Nişancı Feridun Ahmet Bey tarafından kaleme alınan, 1299-1575 tarihleri arası Osmanlı padişahlarının mektuplarını, fermanlarını içeren “Münşeât-us-Selâtin’’ (2 cilt) adlı eser tamamlanıp padişaha takdim edildi (22 Ocak 1575)

2) Osmanlı-Venedik barış anlaşması yenilendi.Venedik Cumhuriyeti, cülus tebriki olarak III. Murat’a 54.000 duka altını verdi (8 Ağustos 1575)

3) El Raken Savaşı yapıldı. (1576)

4) Osmanlı-Avusturya Antlaşması sekiz yıl süreyle uzatıldı (1 Ocak 1577)

5) Osmanlı-Lehistan Barış Antlaşması imzalandı (30 Temmuz). Böylece, Lehistan Krallığı, Osmanlı İmparatorluğu himayesine girdi. (1577)

6) İstanbul’daki Azapkapı Camii’nin yapımı tamamlandı.(1577)

7) Çıldır Savaşı yapıldı. (9 Ağustos 1578)

8) Osmanlı-İran Savaşı yapıldı. (1578-1590)

9) Tiflis, Osmanlı topraklarına katıldı (24 Ağustos). Kral ve halk, önceden şehri terk ettiğinden Tiflis’e kan dökülmeden girildi. Tiflis beylerbeyliğine, Kastamonu Sancakbeyi Mehmet Bey, paşa unvanıyla tayin edildi. (1578)

10) Koyungeçidi Savaşı yapıldı. (9 Eylül 1578)

11) Ereş Kalesi’nin fethi üzerine Şirvan işgal edildi. Böylece bütün Kafkasya, Osmanlı hakimiyet ve nüfuzuna alındı. (1578)

12) İstanbul’da ilk gözlemevi kuruldu. (1578)

13) Gürcistan’daki İmerethi Krallığı ve Guria Prensliği, teslim olup Osmanlı Devleti’ne bağlılıklarını bildirdi (11 Kasım 1578)

14) Üç gün üç gece süren I. Şamahı Muharebesi, Özdemiroğlu Osman Paşa’nın zaferiyle sonuçlandı (11 Kasım 1578)

15) II. Şamahı Savaşı yapıldı. (27 Kasım 1578)

16) Osmanlı-İngiliz ticari ve siyasi münasebetlerinde ilk adım atıldı; İngiliz ticaret gemilerinin, Türk limanlarına kendi bayraklarıyla gelebilecekleri tebliğ edildi (Mart 1579)

17) Safevîler, Kanunî Sultan Süleyman Devrindeki sınırlar esas alınmak kaydıyla barış teklifinde bulundu. Bu teklif kabul edilmedi. Gazi Giray, 18.000 kişilik düşman kuvvetlerini imha ederek 40 gün kuşatma altında kalan Bakû’yu kurtardı (7 Ocak 1581)

18) Fransızlara üçüncü kez kapitülasyon izni verildi. Buna göre, İngilizler dışında, Türk limanlarına girecek bütün yabancı gemilere Fransız bayrağı çekme mecburiyeti getirildi ( 6 Temmuz 1581)

19) III. Murat’ın oğlu Şehzade Murat için 57 gün süren ve Osmanlı tarihinde eşi görülmemiş sünnet şenlikleri yapıldı. Bu düğünde hüner gösterenler Yeniçeri Ocağı’na kaydedildi ve Ocak yasaları ilk defa ihlâl edilip bozulmaya başladı. (1582)

20) İngiltere Krallığı’nın ilk elçisi İstanbul’a ulaştı (29 Mart 1583)

21) Doğuya takviye olarak gönderilen kuvvetlerden Rumeli askerlerinin, Şirvan ve Dağıstan Serdarı Özdemiroğlu Osman Paşa’yı, dinlemeyerek ihtiyatsızca düşman üzerine saldırmaları sonucu Niyazâbâd bozgunu yaşandı (24 Nisan 1583)

22) Özdemiroğlu Osman Paşa, kuzeye doğru ilerlemekte olan 50.000 kişilik Safevi ordusunu Meş’ale Savaşı’nda bozguna uğrattı (11 Mayıs 1583)

23) Abvâr Savaşı yapıldı. (Eylül 1585)

24) Tebriz Savaşı yapıldı. (24 Eylül 1585)

25) Neheng Savaşı yapıldı. (15 Ekim 1585)

26) Fahusfene Savaşı yapıldı. (25 Ekim 1585)

27) Şenbi Gazan Savaşı yapıldı. (28 Ekim 1585)

28) Acısu Savaşı yapıldı. (30 Ekim 1585)

29) Turna Çayırı Savaşı yapıldı. (1586)

30) Ahıska Beyliği, Osmanlılara bağlandı (7 Ekim 1587)

31) En büyük Osmanlı mimarı Koca Sinan (Mimar Sinan) 98 yaşında vefat etti. Süleymaniye Camii’nin yanındaki türbesine gömüldü (8-9 Nisan 1588)

32) Cerrahpaşa Camii ve Külliyesi açıldı. (1593)

33) Kulpa Savaşı yapıldı. (20 Haziran 1593)

34) Bespirem Kalesi teslim alındı (6 Ekim 1593)

35) Palota Kalesi teslim alındı (14 Ekim 1593)

6) İstolni-Belgrad Savaşı yapıldı. (4 Kasım 1593)

37) Tata Kalesi ve Saint-Marton kalesi teslim alındı (17 Temmuz 1594)

38) Papa kalesi fethedildi (3 Ekim 1594)

39) Onikinci Osmanlı Padişahı III. Murat öldü (15-16 Ocak 1595)