Türk musikisinde usul tutmaya yarayan bir alettir. İki tarafı da açık bir çömleğin bir tarafına deri kaplayarak yapılır. Parmaklarla vurularak çalınır.
Çömlekten yapılanlarına bugün «dümbelek» denmektedir, darbuka sözü ise tenekeden yapılanlar için kullanılıyor. Anadolu’da daha çok kadinlar tarafindan dügünlerde ve özellikle kendi aralarinda düzenledikleri eglencelerde kullandiklari ve halk arasinda ‘’dümbelek, dümbek, cümlek, küp’’ gibi adlarla çalinan sazlardan fazla farkli olmayip , sadece gövde kismi agaç ve ya metalden yapilip derisi ise vidalar yardimi ile gerdirilen bir vurgulu sazdir.
Bu çalgı zaman içinde ve bölgelere göre farklı isimler ile anılmıştır. Bunlar arasında “dümbek, dümbelek, deplek, deblek, dönbek, tömbek, darbeki,debulak” gibi isimleri sıralayabiliriz.
Önceleri pişmiş toprak kullanılarak üretilen bu vurmalı çalgı, giderek sırsız toprağın yanı sıra bakır, aliminyum, çeşitli metal alaşımlar, alçı, porselen, ağaç ve cam elyaf v.b. gibi malzemeler kullanılarak da yapılmıştır.
Genellikle bir tarafı geniş, diğer tarafı dar bir boru görünümündeki çalgıda, hayvan derisi ve son zamanlarda ise çoğunlukla sentetik deri kullanılmaktadır. Deri bir kasnağa gerilir ve vidalar yardımıyla gerdirilerek ton sağlanır. İnsanlar haberleşmek için darbuka benzeri aletlerle sesler çıkartarak birbirlerine mesaj göndermişlerdir. Ses tonları belli olduğundan dolayı tek başına kullanılmaz. Beraberinde bir kaç çalgının birlitke uyum içinde çalması sağlanabilmektedir.
Published: Mar 5, 2020
Latest Revision: Mar 14, 2020
Ourboox Unique Identifier: OB-743262
Copyright © 2020