♛Canlı Alemleri ⓗⓐⓨⓥⓐⓝⓛⓐⓡ♕

Hayvanlar; ökaryot, çok hücreli, üyeleriyle aktif olarak yer değiştirebilen ve heterotrof beslenen canlılardır. Hücre zarlarının dış kısmında koruyucu bir hücre duvarı bulunmaz. Büyük bir kısmında yaşamsal fonksiyonları yerine getirmek üzere özelleşmiş doku ve organlar vardır. İhtiyaç duyduğu enerjiyi oksijenli solunum ile elde eder. Hayvanların çoğu eşeyli ürer. Bazı hayvanlarda eşeyli üremenin yanında eşeysiz üreme de görülür. Sperm ve yumurtanın birleşmesiyle oluşan zigot, mitoz bölünmelerle embriyoyu oluşturur. Oluşan bu embriyo gelişerek yeni bir canlı meydana getirir. Hayvanların büyüme ve gelişmeleri sınırlıdır.

Hayvanlar âleminde canlıların sınıflandırılmasında dikkate alınan ilk kriter, omurganın varlığıdır. Hayvanlar âlemi, omurgasızlar ve omurgalılar şeklinde iki gruba ayrılır. Omurgalı hayvanlar, omurgasızlara göre daha gelişmiştir.

OMURGASIZ HAYVANLAR

Hayvanlar aleminin % 95ini oluştururlar

Omurgaları yoktur

Bazılarında vücudun dış kısmını örten iskelet bulunur

Bazılarında karın kısmından geçen sinir şeridi bulunur

6 sınıfa ayrılırlar.

1- SÜNGERLER

En basit yapılı hayvanlardır

Sinir ve kas sistemi bulunmaz

Denizlerde ve tatlı sularda yaşarlar

Vücutlarında por adı verilen delikler bulunur. Deniz suyunu süzerler

Eşeyli ve Eşeysiz üreyebilirler

https://www.youtube.com/watch?v=S_6XOaoJo-A

2- SÖLENTERLER

Vücut boşlukları tek açıklıkla dışarı açılır

Radyal simetriye sahiptir

Eşeyli ve eşreysiz üremeyle çoğalırlar

Çoğunlukla denizlerde yaşarlar

Canlılar alemindeki ilk sinir sistemi sölenterde görülür

Solunum ve boşaltım için özelleşmiş organları yoktur

Hidra, deniz anası ve mercanlar buna örnektir

3- SOLUCANLAR

Bu gruptaki canlılar 3 e ayrılır

a) Yassı Solucanlar

Genellikle parazit olarak yaşarlar

Hemofradit canlılardır

Parazit yaşayanlarda sindirim sistemi yoktur

Solunumu vücut yüzeyi ile yaparlar

Planarya, tenya, karaciğer kelebeği örnektir

b) YUVARLAK SOLUCANLAR

Vücutlarında ağız ve anüs olmak üzere 2 açıklık bulunur

Ayrı eşeylidirler

Parazit olarak yaşayan türleri vardır

Vücutları silindirik ve segmentsizdir

Bağırsak solucanı, kancalı kurt, kıl kurdu ve trişim örnektir

c- HALKALI SOLUCANLAR

Vücutlarında ağız ve anüs olmak üzere 2 açıklık bulunur

Hemofrodit Canlılardır

Kapalı kan dolaşımı görülür

Karada yaşayanlarda deri solunumu görülür

Toprak solucanları ve sülük örnektir

https://www.youtube.com/watch?v=HpPMLWN9dc4

4- YUMUŞAKÇALAR

Vücutları yumuşak bir dokudan oluşur

Bazı turlerinde vücudun dış kısmı kabukla örtülmüştür

Denizlerde yaşayanları solungaç solunumu yaparlar

Ahtapot ve mürekkep balığında kapalı kan dolaşımı görülürken midye ve salyangozlarda açık kan dolaşımı görülür

5- EKLEM BACAKLILAR

Vücutlarında baş, göğüs ve karın olmak üzere 3 bölüm vardır

Vücut bölmeleri ve bacaklar birbirine eklem ile bağlanmıştır

Açık kan dolaşımına sahiptirler

Ayrı eşeylidirler

Vücutlarında kitin adı verilen dış iskeletle örtülüdür

Bazı türlerinde başkalaşım ( metomorfez) görülür

4 gruba ayrılırlar KABUKLULAR- BÖCEKLER -AROKNİLER -ÇOK AYAKLILAR

6- DERİSİDİKENLİLER

Kalker plakçıklardan oluşan iç iskeletleri vardır

Açık dolaşım sistemleri vardır

Denizlerde yaşarlar

Eşeyli ve eşeysiz üreyebilirler

Solungaç solunumu yaparlar

Deniz yıldızı, deniz kestanesi ve deniz hıyarı örnektir

OMURGALI HAYVANLAR

Sırt kısımlarında, içinden sinir demetlerinin ( omurilik ) geçtiği omurga bulunur

İç iskelete sahiptirler

Bilateral simetridirler

Kapalı kan dolaşımı görülür

Ayrı eşeylidirler

Boşaltım organları böbrektir

Balık, Kurbağa , Sürüngen, Kuş ve Memeli olmak üzere 5 gruba ayrılılar.

1- BALIKLAR

Denizlerde ve tatlı sularda yaşarlar

Solungaç solunumu yaparlar

Kalpleri 2 bölmelidir. Kalpte daima kirli kan bulunur

Soğuk kanlı Canlılardır

Genel olarak dış döllenme ve dış gelişme görülür

Balıklar; çenesiz, kıkırdaklı ve kemik olmak üzere 3 gruba ayrılır

2- KURBAĞALAR ( İKİ YAŞAMLILAR= Amfibialar)

Lavra ( iribaş ) döneminde solungaç, ergin dönemde de deri ve akciğer solunumu yaparlar

Kalpleri 3 bölmelidir. Vücutlarında karışık kan dolaşır

Soğuk kanlı canlılardır

Gelişimleri sırasında metomorfez(Başkalaşım) geçirirler

Dış döllenme ve dış gelişme görülür

Kuyruklu ve kuyruksuz kurbağa (semender) olmak üzere 2 gruba ayrılır

3- SüRÜNGENLER

Akciğer solunumu yaparlar

Kalpleri 3 bölmelidir, karıncıkta 3 bölme bulunur

Vücutlarında karışık kan dolaşır

Soğuk kanlı canlılardır

iç döllenme ve dış gelişme görülür

Kaplumbağalar, kertenkeleler, yılanlar ve timsahlar örnektir

4- KUŞLAR

Akciğer solunumu yaparlar

Kalpleri 4 bölmelidir

Vücutlarında temiz kan dolaşır

Sıcak kanlı canlılardır

İç döllenme dış gelişme görülür

Penguen, ördek, kaz, tavuk,hindi,deve kuşu örnektir

Kuşarda uçmayı kolaylaştıran adaptasyonlar

Vücutları tüylerle kaplıdır, kanatları vardır

Akciğerlerine bağlı hava kesecikleri vardır

Kemiklerin içi boştur Ağızlarında keratinden yapılmış gaga vardır

Gagada diş yoktur

İdrar torbaları yoktur

5- MEMELİLER

Yavrularını besledikleri süt bezelerine sahiptirler

Olgun alyuvarları çekirdeksizdir

Kaslı yapıa diyaframları bulunur

Akciğerlerinde alveol bulunur

Vücutları kıllarla kaplıdır

Kulak kepçesine sahiptirler

Akciğer solunumu yaparlar

Kalpleri 4 bölmelidir

Vücutlarında temiz kan dolaşır

Sıcak kanlı canlılardır

Memeliler; plasentalı memeli, keseli memeli, gagalı memeli olmak üzere 3 gruba ayrılır