Czym jest anonimowość?

Jest to niemożność identyfikacji tożsamości jednostki pośród innych członków danej społeczności, wprost w odniesieniu do osoby albo do pochodzącego od niej przedmiotu (utworu). Człowiek anonimowy to człowiek nieujawniający swego autorstwa, nieznany z imienia i naziwiska (np. anonimowy darczyńca, anonimowy malarz).

Anonimowość w Internecie polega na tym, że potencjalnie nie istnieje możliwość udowodnienia dokonania czynności online (np. wypowiedzi na forum dyskusyjnym, korzystania z nielegalnych treści) osobie, która tego rzeczywiście dokonała. W rzeczywistości, przy każdym połączeniu z serwerem zapisywany jest adres IP komputera i inne tego typu informacje jak m.in. nazwa i wersja przeglądarki internetowej, systemu operacyjnego . Ponadto dostawca usług internetowych przechowuje wszystkie informacje o tym, któremu użytkownikowi przydzielono konkretny adres IP

Czym jest prywatność?

Jest to zdolność jednostki lub grupy osób do utrzymania swych danych oraz osobistych zwyczajów i zachowań nieujawnionych publicznie.

Prywatność można opisać jako obszar, w który nie wolno wkraczać bez pozwolenia. Może ona obejmować kilka sfer: cielesną (nikt nie może nas dotykać, jeśli sobie tego nie życzymy), terytorialną (gdy ktoś chce wejść do naszego domu, powinien najpierw zapukać i zapytać o zgodę), informacyjną (nikt bez pozwolenia nie powinien czytać naszego pamiętnika czy poczty, nieupoważniona osoba nie powinna mieć dostępu do informacji o naszym zdrowiu) oraz komunikacyjną (inne osoby nie powinny podsłuchiwać naszych rozmów).

Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 1997 roku stanowi, że „Każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym” (art. 47).

Korzyści wynikające z bycia anonimowym w sieci

1. Możemy uchronić się w ten sposób przed wykorzystaniem naszych danych przez inne osoby w złych zamiarach (choćby w celu ośmieszenia nas)

2. Uniemożliwiamy uzyskanie naszych danych przez firmy, które zarabiają na uzyskiwaniu informacji, które przekazują potem innym podmiotom

3. Mamy swoje dane pod kontrolą – nie wiemy, kto i w jaki sposób może wykorzystać informacje na nasz temat w przyszłości. Nawet jeśli teraz nie widzimy w przekazywaniu danych problemu – za jakiś czas możemy zmienić zdanie.

Zagrożenia wynikające ze zjawiska anonimowości użytkowników w Internecie

!!! Nielegalne praktyki – sprzedaż broni, rozpowszechnianie materiałów pornograficznych, pedofilia !!!

!!! Agresja słowna – tzw. “hejt” !!!

!!! Darknet – anonimowe strony internetowe rozpowszechniające niewłaściwe treści, fora dyskusyjne, działalność terrorystyczna !!!

!!! Hakrestwo – kradzież danych !!!

Czy jesteśmy anonimowi w Internecie?

Absolutnie NIE. Dlaczego?

Nasze wszystkie ruchy są śledzone (tzw. śledzenie zachowań). Udostępniamy informacje o naszym miejscu zamieszkania, a nawet o tym, gdzie aktualnie się znajdujemy. Dzielimy się informacją o dacie naszych urodzin, o naszej rodzinie i znajomych, o naszych związkach i zainteresowaniach. Moment, w którym klikniemy “like” pod określoną książką, filmem, wydarzeniem – jest informacją, która może być wykorzystana przez wielkie biznesy w tworzeniu naszego profilu,a ten wykorzystywany jest chociażby w zakresie proponowania nam na przeglądanych przez nas stronach reklam o zgodnej z naszym profilem treści (targetowanie komunikatów reklamowych). Nawet po długim czasie nie używania naszych kont np. na profilach społecznościowych, nasze dane nadal istnieją i wędrują po internecie bez naszej kontroli. Co jeszcze bardziej przerażające – czasami nie ma możliwości usunięcia konta, a nawet jeśli uda nam się to zrobić – nasze dane i tak pozostają w sieci…(Okazuje się, że łatwiej jest zmienić swoje imię i nazwisko, niż usunąć informacje o nas z sieci!!!)

Ślady i śledzenie w Internecie

1. Udostępnienie informacji o naszej aktualizacji umożliwia bezproblemowe odnalezienie nas w świecie rzeczywistym i uzyskanie dostępu do wielu innych informacji o nas (Social media stalker)

2. Dzielenie się w sieci informacjami o wydarzeniach z naszego życia powoduje tzw. profilowanie i sprawia, że nasze życie, naszą historię poznaje niekontrolowana, nieograniczona ilości osób i nasze życie, nasza historia może zostać przez te osoby wykorzystana, niekoniecznie do właściwych celów.

3. Wulgaryzacja treści – wulgarne słowa, które np. nasi znajomi umieszczają pod naszymi zdjęciami, hasztagi – w sieci będą się potem nierozerwalnie z nami łączyć, będą nas w sieci definiować, treści z nami powiązane mogą nam zaszkodzić

4. Niezabezpieczanie zdjęć – nasze zdjęcia mogą być wykorzystywane np. do pornografii – nasza twarz może być podłożona do ciała nagiej kobiety i rozpowszechnione w sieci

5. Aplikacje w telefonach żądające zgody na dostęp do danych i funkcji w telefonie

6. Wejście na serwis – zapisywana jest informacja skąd przyszliśmy

7. Poruszanie się po serwisie – zapisywane są kolejne dokumenty, które otwieramy;

8. Poruszanie się po stronach – w większości wypadków można odtworzyć zdalnie wszystkie kolejne odwiedziny, tak jakby ktoś miał dostęp do naszej historii odwiedzin;

9. Klikanie i aktywność w obrębie danej strony (nawet jeśli nie wychodzimy na inne strony)

10. Niekiedy również wszystkie rzeczy, które wpisujemy na klawiaturze.

11. Tzw.cookies – które podczas przeglądania stron internetowych zapisywane są na naszym komputerze i których jednym z celów jest śledzenie naszych ruchów w sieci

Działania na rzecz anonimowości i prywatności w Internecie

1. Wyłączenia akceptacji ciasteczek może uniemożliwić nam korzystanie z wielu serwisów, np. poczty Gmail, ale możemy ustawić przeglądarkę tak, aby akceptowała je, lecz usuwała za każdym razem, kiedy zamykamy program

2. W zakładce Bezpieczeństwo możemy ustawić opcję powiadamiania nas o wykrytych przez przeglądarkę zagrożeniach oraz wyłączyć jej zapamiętywanie haseł do witryn i serwisów – obok możemy podejrzeć, do jakich serwisów przeglądarka posiada już zapamiętane hasła.

3. Blokowanie reklam

4. Tworzenie mocnego hasła: • Nigdy nie używaj swojego imienia, identyfikatorów lub nicków jako hasła (nawet ze zmianą wielkości liter, lub pisane wspak etc.); • Nie używaj Imienia i nazwiska w haśle ani informacji związanych z Tobą, np. daty urodzin, nr PESEL; • Nie używaj samych cyfr ani prostych pojedynczych słów; • Używaj znaków spoza alfabetu i cyfr (najlepiej równocześnie); • Pamiętaj o zmianie hasła co pewien czas.

5. Właściwe konfigurowanie prywatności na portalach

6. Korzystanie z alternatywnych wyszukiwarek internetowych

7. Ochrona swojej prywatności poprzez ograniczanie umieszczanych w sieci informacji

Fundacje i kampanie na rzecz

uświadamiania zagrożeń wynikających

z anonimowości użytkowników Internetu

Chroń swoją prywatność – zasady

1. Pamiętaj, by podawać tylko dane niezbędne do skorzystania z określonej usługi.

2. Unikaj posługiwania się prawdziwym nazwiskiem. Nigdy nie publikuj w sieci intymnych informacji; unikaj publikowania prywatnych danych.

3. Jeśli korzystasz z serwisów społecznościowych, zadbaj o odpowiednie ustawienia prywatności. Im mniej informacji udostępniasz osobom postronnym, tym lepiej. Zważ jednak, że dostęp do tego, co zamieszczasz, zawsze ma usługodawca, który może się tym podzielić z innymi podmiotami – a na to nie masz już wpływu. Zastanów się, czy na pewno warto z tych serwisów korzystać.

4. Zastanów się, czy korzystać z usług sklepów internetowych. Może lepiej zrobić zakupy poza siecią i – zamiast mnożyć swoją kartą płatniczą elektroniczne ślady – zapłacić gotówką.

5. Staraj się nie udostępniać informacji o sobie w sposób półautomatyczny. Na przykład nie korzystaj z możliwości „oznaczanie się” w miejscu pobytu.

6. Nie dokumentuj telefonem ryzykownych ani wstydliwych zachowań.

7. Nie rób sobie ani innym zdjęć, których nie chciałbyś(-abyś) zobaczyć w Internecie bądź które mogą zaszkodzić Tobie lub innym.

8. Instaluj tylko te aplikacje, z których chcesz rzeczywiście korzystać. Zawsze czytaj informację, która wyświetla się, gdy chcesz zainstalować nowy program w telefonie – jeśli masz wątpliwości, czy chcesz udostępniać dany zasób informacji, zrezygnuj z instalacji. Świadomie zarządzaj aplikacjami na swoim telefonie: dowiedz się, jak działają, przeczytaj opinie innych użytkowników.

9. Czytaj uważnie wszystkie zasady i regulaminy serwisów i usług, z których korzystasz. Sprawdź, na co dokładnie udzielasz pozwolenia serwisowi oraz komu będą przekazywane twoje dane.

10. Zwracaj uwagę, do jakich informacji aplikacje chcą uzyskać dostęp i czy jest to niezbędne do prawidłowego działania aplikacji. Jeśli umożliwia to Twój system operacyjny, weryfikuj, ile danych dana aplikacja pobrała lub wysłała podczas pracy w tle.

11. Zastanów się, czy na pewno chcesz dać się skusić na „niesamowitą promocję dostępną tylko teraz i tylko tutaj”, o której informację dostałeś(-aś) na swojego smartfona.

12. Blokuj telefon hasłem – twórz mocne hasła

13. Zainstaluj program antywirusowy – pomoże Ci on uniknąć instalacji złośliwych aplikacji (malware), które udają pożyteczne oprogramowanie; można trafić na nie również w oficjalnych sklepach z aplikacjami (np. Google Play).

14. Jeśli zdarzy Ci się za pomocą smarftona zarejestrować zdarzenie, podczas którego ktoś inny łamie prawo, powiedz o tym osobie dorosłej, do której masz zaufanie.