AÇ KAPIYI BEZİRGAN BAŞI

FİLİZ BİLİCİ

ANLATAN: ELİF MEHLİKA ÖZDEMİR

NASIL OYNANIR?

Sayışmayla iki oyuncu ebe seçilir. Ebe olan oyuncular, kendilerine varlık isimlerinden (meyve, ağaç, çiçek vb.) birer tane seçerler. Ebeler karşılıklı el ele tutuşurlar. Oyunun ezgisini söylerler. Diğer oyuncular ebelerin kollarının altından sırayla geçerler.

Aç kapıyı bezirgânbaşı, bezirgânbaşı.

Kapı hakkı ne verirsin, ne verirsin?

Arkamdaki yadigâr olsun, yadigâr olsun.

Ezgi bittiğinde ebeler oyuncuları sırasıyla kollarının arasına alarak “bir sıçan, iki sıçan, üçüncüsü deliğe kaçan” derler. Üçüncü oyuncuya gizlice ebelerin seçtiği varlık isimleri sorulur. Oyuncu, hangi varlığı seçerse o ebenin arkasına geçer. Tüm oyuncular ebelerin arkasına geçtiğinde oyun alanının ortasına çizgi çizilir. İki ebe, arkasındaki oyuncularla beraber çizginin sağına ve soluna yerleşirler. İki grubun oyuncuları birbirini çekerler. Çizgiyi geçen grup oyunu kaybeder.

ÇELİK ÇOMAK

FİLİZ BİLİCİ

ANLATAN: MELEK NUR KALKAN

NASIL OYNANIR?

Bu oyun günümüzde eskisi kadar popüler olmasa da geçmişte çocuklar tarafından çokça oynanırdı. Oyunun kurallarına gelince, takımlar oluşturulur ve takımlar da en az iki kişi olur. Oyunda iki adet sopa gereklidir. Bir tanesi 30 cm civarı diğer de 70 cm civarı. Oyunun oynandığı alanda düz bir yere çizgi biçiminde ufak bir de çukur açılması gerekmektedir. Bu açılan çukurdan 20 adım geri gidilir ve bir çizgi çekilir. Rakip takımdan birisi elindeki uzun sopayı açılan çukura yatay olarak yerleştirir. Oyun oynama sırası gelmiş olan takım da elindeki küçük sopayı o çukura atıp büyük sopayı vurmaya çalışır. Eğer başarırsa oyun başlar. Ardından elindeki büyük sopa ile de küçük sopayı kaldırıp vurmaya çalışır. Bu durumda küçük sopa uzağa düşecektir. Küçük sopanın düştüğü yere kadar oyunu kaybeden takımın oyuncuları sekerek yanına gitmek zorundadır.

NUH’UN GEMİSİ

FİLİZ BİLİCİ

ANLATAN: ELİF KILIÇPARLAR

NASIL OYNANIR?

Nuh Peygamber tarafından kurtarmak için gemisine bir dişi, bir erkek olmak üzere birçok canlıdan birer çift alır. Adını işte bu gemiden alan oyunda, oyuncular da gemide eşlerini arayan hayvanları temsil eder. Nuh’un Gemisi grup halinde oynanan bir taklit oyunudur. Başlamadan önce oyuncu sayısı kadar kağıt hazırlanır. Bunun yarısı kadar da hayvan cinsi seçilir. Her cinsin ismi ikişer kağıdın üzerine yazılır ve kağıtlar karıştırılır. Oyuncular bu kâğıtlardan birer tane seçerler, ama kâğıtlarını kimseye göstermezler. Her oyuncu kâğıdında yazılı hayvanın taklidini yaparak eşini arar. Örneğin kâğıdında tavuk yazan oyuncu gıdaklayarak herhangi bir şekilde tavuk taklidi yapan diğer oyuncuyu arar. Tavuk, köpek gibi sesleri kolay taklit edilebilir hayvanların birbirini bulması kolaydır. Kâğıdında yılan ya da çekirge gibi hayvanlar yazan oyuncuların işi daha zordur. Birbirini bulmakta en sona kalan çift oyunu kaybeder.

EL ÜSTÜNDE KİMİN ELİ

FİLİZ BİLİCİ

ANLATAN: HÜMEYRA GÜLHAN ÖZTÜRK

NASIL OYNANIR?

Bir kişi kura ile ebe seçilir, dizleri ve elleri üzerine çöker. Diğer arkadaşları da ellerini sırayla üst üste koyarlar en üstte kimin eli olduğu “el üstünde kimin eli var?” diyerek, ebeye sorulur. Eğer bilirse, eli en üstte olan ebe olur, bilemezse; “İğne mi? İplik mi? Zurna mı?” diye sorulur. İğneyi ve ipliği seçerse parmaklar sırtına batırılır. Davulu seçerse sırtına vurulur. Zurnayı seçerse kulağına bağırılır.

YEDİ KULE

FİLİZ BİLİCİ

ANLATAN: HATİCE KÜBRA YAŞAR

NASIL OYNANIR?

Oynayacak arkadaşlar bir araya topladıktan sonra eşit iki gruba ayrılır. Yedi kuleleri üst üste dizdikten sonra 8 – 10 adım kadar bir mesafeye; kulelere topla atış yapılacak atış çizgisi belirlenir. Gruplardan hangisinin önce başlayacağını sayışma ile belirlenir. (Ooo piti piti …) Yedi kuleye topu ilk atacak grup atış çizgisine sıralanır. Diğer grup ise kulenin başında bekler. İlk grubun oyuncuları sıra ile topu kulelere doğru gönderir. Bir grubun tüm oyuncuları kuleleri devirmeyi başaramazsa sıra diğer gruba geçer… Gruplardan bir oyuncu kuleyi top ile devirirse;

Ebe grubun amacı; kuleyi deviren grubun elemanlarını; kuleyi tekrar dizdirmeden top ile vurmaktır.

Vuran grubun amacı ise; ebe gruba vurulmadan kaçmak ve yedi kuleyi tekrar dizmektir.

Ebe grup, vuran grubun elemanlarının hepsini top ile vurursa hem atış sırası kendilerine geçmiş olur hem de o eli kazanarak bir puan alırlar… Bu sırada kuleyi deviren grup ebe grup tarafından vurulmadan yedi kuleyi tekrar dizerlerse puanı ve eli kazanmış olurlar ve atış sırası yine onlarda olur… Gruplarda vurulan oyuncuların kule dizme hakları yoktur… Bu şekilde devam eden oyun belirlenen oyun puanını (5 puan – 10 puan) alan grubun birinci olmasıyla biter…

YAĞ SATARIM BAL SATARIM

FİLİZ BİLİCİ

ANLATAN: BETÜL ÇİÇEK

NASIL OYNANIR?

Yağ satarım oyununda önce bir ebe belirlenir. Oyuncular yüzleri birbirine dönük halka oluşturacak biçimde yere otururlar. Ebe bir mendilin ucunu düğümleyerek eline alır. Bunu arkasında saklayarak halkanın çevresinde dolaşmaya başlar. Bu sırada da oyuna adını veren şarkıyı söyler:

Yağ satarım, bal satarım,
Ustam öldü, ben satarım.

Ustamın kürkü sarıdır.
Satsam 15 liradır.
Zam-bak Zum-bak
Dön arkana iyi bak.

Dolaşırken mendili belli etmeden oyunculardan birinin arkasına yere koyar. Arkasına mendil bırakılan oyuncu, bunun farkına vardığı anda mendili alarak ebeyi kovalamaya başlar. Ebe, yakalanmadan onun yerine oturursa, mendili alan çocuk ebe olur; yakalanırsa, oyun aynı ebeyle devam eder.

ATEŞ OYUNU

FİLİZ BİLİCİ

ANLATAN: MİRAÇ YİĞİT ERDOĞAN

NASIL OYNANIR?

Çocuklar kendi aralarından bir ebe seçerler. Yere tebeşirle kare şeklinde bir alan çizerler. Bu alan ebelenen oyuncuların tutsak olacakları alandır. Daha sonra öğrenciler iki gruba ayrılır ve karşılıklı olarak dizilirler. Ebe “ATEŞ” deyince çocuklar karşılıklı olarak birbirleriyle yer değiştirirler. Bu sırada ebelenen oyuncu önceden belirlenen alana geçerek oyunun bitmesini bekler. Oyun bütün çocuklar yakalanıncaya kadar devam eder.

YEDİ KİREMİT

FİLİZ BİLİCİ

ANLATAN: YAĞIZ EYMEN GÜR

NASIL OYNANIR?

Çocuklar 7 tane düz taş toplarlar. Ebe seçilen öğrenci bu 7 taşı üst üste dizer. Diğer çocuklar iki gruba ayrılırlar. Gruplar sıra ile üst üste dizilen taşları düz bir taş yardımı ile vurmaya çalışırlar. 7 taşı deviren grup tekrar düzmeye çalışırken diğer grup da oyunda yer değiştirmeye çalışır. Bu sırada ebe kime dokunursa yeni ebe o kişi olur. Oyun bu şekilde devam eder.

ZİLLEY

FİLİZ BİLİCİ

ANLATAN: AHMET ALAGÖZ

NASIL OYNANIR?

Oyunda bir kişi ebe seçilir.  Diğer oyuncular yaklaşık 5m kadar ileride tek sıra olup beklerler. Ebe yanına bir taş yerleştirir. Diğer çocuklar sıra ile bu taşa kendi taşları ile vurmaya çalışırlar. Yerinden oynayan taşı ebe tekrar yerine koyarken diğer oyuncular daha önce attıkları taşlarını geri almak için ebenin yanına gelirler. Kendi taşını yerine koyan ebe diğer oyuncuları yerlerine dönmeden ebelemeyi başarırsa ebelik yer değiştirir. Oyun bu şekilde devam eder.

HAKEKE

FİLİZ BİLİCİ

ANLATAN: ZEHRA DEMİR

NASIL OYNANIR?

Bu oyun bildiğimiz sek sek oyununa benziyor. Tek farkı bu oyunda kullanılan taş üzerinden atlanarak değil taşı tek ayakla iterek oynanmasıdır. Oyun sırasında taş çizginin üzerine gelirse ya da taş çok uzağa giderse oyun bir sonraki oyuncuya geçer. Bu şekilde oyun devam eder.

ÇELİK ÇOMAK

FİLİZ BİLİCİ

ANLATAN: BÜŞRA NUR ARSLAN

NASIL OYNANIR?

Bu oyunda ucun bir sopa ile biraz daha kısa bir sopaya ihtiyacımız var. Oyuncular iki gruba ayrılır. Birinci grup ebesi kısa sopayı iki taşın üzerine yerleştirerek diğer sopa ile onu fırlatır ve daha önceden belirlenen çizginin ötesine atmaya çalışır. Diğer grubun ebesi de yeni bir atış yapar. Uzağa atan grup puan kazanır. Oyun bu şekilde devem eder.

AK TEREK GÖK TEREK

FİLİZ BİLİCİ

ANLATAN: BİRGÜL GÖREN

NASIL OYNANIR?

Oyuncular iki gruba ayrılır. Aralarında 10 m kadar uzaklık vardır. Önce birinci grup oyuncuları karşı tarafın oyuncularından her biri rast gele birinin adını söyleyerek bağırır. Adını duyan oyuncu bu tarafa doğru koşmaya başlar. Koşu sonunda adı söylenmeyen oyuncular ceza alırlar ve tek ayak karşıya kadar zıplarlar. Sonra sıra diğer gruba geçer. Oyun bu şekilde devam eder.

TOPAÇ

FİLİZ BİLİCİ

NASIL OYNANIR?

Topaç  köşeleri yuvarlatılmış alt tarafındaki sivri ucu üzerinde ve dikey bir eksen ekrafında dönen oyuncaktır. Topaçın tarihi çok eskidir hem Avrupa ülkelerinde hemde Asya ülkelerinde çok eski yıllarda oynandığı bilinmektedir. Genel olarak topaç oyununda bir ya da daha fazla kişi kendi topaçlarını aynı anda yere dönecek şekilde atarlar. Daha sonra en uzun süre topaçı dönen oyuncu oyunu kazanmış olur. Yani topaç oyununda asıl amaç topacın dönme süresinin fazla olmasıdır.

CEVİZ OYUNU

HATİCE CEREN KARAMAN

KURALLAR
*10 tane boş ceviz kabuğu alınır.
* Bir tanesinin içine küçük bir eşya koyulur.
*Tüm kabuklar ters çevrilir. Karıştırılır.
* Hangisindedir ? diye sorulur. Sırayla tahminler yapılır bilemeyenin eline vurulur.
*Bilen ebe olup tekrar ceviz kabuklarını hazırlar ve oyun devam eder.

ARAP SAÇI

NİMET FİGEN TÜRKER

NASIL OYNANIR?

Oyuna başlamadan önce oyuncular bir daire oluşturacak şekilde
yere oturur. Bir oyuncu, elindeki ip yumağını, ipin ucunu bırakmadan bir diğer
oyuncuya atar. Yumağı yakalayan kişi de ipi tutar ve yumağı başka birine atar.
Böylece giderek büyüyen bir ağ oluşur. Oyunun ikinci bölümünde oyuncular düğümü
çözmeye çalışır.