Anonimowość w Internecie

Anonimowość  – definicja

Anonimowość – niemożność identyfikacji tożsamości jednostki pośród innych członków danej społeczności, wprost w odniesieniu do osoby albo do pochodzącego od niej przedmiotu (utworu).

Anonimowość w Internecie – oznacza, że korzystając z zasobów sieciowych osoba pozostaje niezidentyfikowana. Zgodnie z tym przekonaniem, nie istnieje możliwość udowodnienia dokonania czynności online (np. wypowiedzi na forum dyskusyjnym, korzystania z nielegalnych treści) osobie, która tego rzeczywiście dokonała.

Prywatność – definicja

Prywatność – możliwość i prawo jednostki do utrzymania swych danych oraz osobistych zwyczajów i zachowań dla siebie i nieujawniania ich publicznie. Jest to obszar człowieka, do którego bez pozwolenia nie wolno wkraczać. Możemy mówić o kilku sferach prywatności: cielesnej, terytorialnej, informacyjnej oraz komunikacyjnej. Prywatność jest chroniona przez prawo (m.in. przez Konstytucję RP i akty prawa międzynarodowego). Ograniczenie prawa do prywatności możliwe jest tylko w określonych sytuacjach (na przykład ze względu na bezpieczeństwo publiczne czy ochronę zdrowia).

Korzyści wynikające z bycia anonimowym w sieci

• Nie zawsze chcemy, żeby wszyscy wiedzieli, gdzie jesteśmy

• Nie podając adresu zamieszkania w profilu społecznościowym nie narażamy się na ryzyko włamania, przesyłania niechcianej korespondencji

• Unikamy przykrych komentarzy na nasz temat publikując np. swoje zdjęcie

• Informacji o nas nie wykorzystają osoby postronne do swoich celów (np. marketingowych)

Zagrożenia wynikające ze zjawiska anonimowości użytkowników w Internecie

• Pełna anonimowość i brak cenzury w tajnym internecie są okupione anarchią.

• Możemy się tutaj natknąć na kontrowersyjne treści: pornografia, drastyczne zdjęcia, radykalne poglądy, informacje związane z terroryzmem, pirackie pliki

• Wszystko, co nielegalne i niemoralne można znaleźć i kupić w ukrytej sieci TOR. Kradziony sprzęt, „lewe” dokumenty, narkotyki, zdjęcia pedofilskie, wyjaśnienia przekrętów, opisy pobić i rady, jak ukryć ciało – to tylko niewielka część tzw. „shadow internetu”.

Czy jesteśmy anonimowi w Internecie? – NIE

• Użytkownicy są monitorowani w sieci

• Po udostępnieniu zdjęcia można ustalić, gdzie ktoś się znajduje

• Publiczne profile w portalach społecznościowych pokazują informacje o nas, zainteresowaniach, gdzie jesteśmy, jaka jest nasza rodzina itp.

• Pracodawcy weryfikują przyszłych pracowników w sieci

• Często nie można usunąć kont z serwisów społecznościowych

• Nie kontrolujemy i nie wiemy, kto nasze dane wykorzysta, w jakim celu je ogląda

• Strony śledzą nasze zachowania i tworzą nasz profil, najczęściej w celach biznesowych

• Internet nie pozwala na wymazywanie danych

Ślady i śledzenie w Internecie

• W internecie udostępniamy informacje na swój temat nie tylko samodzielnie, tj. w sposób intencjonalny (statusy, komentarze), ale także w sposób automatyczny (zestaw informacji podawanych przez przeglądarkę, w tym adres IP, język, system operacyjny, czcionki) oraz półautomatyczny (geolokalizacja – np. przez Endomondo, popularną aplikację na smartfona).

• E-maile odebrane przez usługę Gmail są skanowane i na podstawie najczęściej występujących słów są użytkownikom dobierane reklamy.

• Niektóre aplikacje w smartfonie żądają m.in. dostępu do listy kontaktów czy zawartości kalendarza. Wyszukiwarka Google zapamiętuje historię zapytań – a w oparciu o treści, które tam pozostawiasz, można Cię zidentyfikować. Smartfon, nawet przy wyłączonej funkcji GPS, zapamiętuje lokalizacje na podstawie sieci Wi-Fi, które „spotyka” w różnych miejscach.

• Śladem jest płatność kartą płatniczą w sklepie internetowym.

• Śladem jest „oznaczanie się” w miejscu pobytu.

• Dane jakie wprowadzamy poprzez smartfony do internetu: słuchanie muzyki, „lajkowanie” materiałów w sieci czy korzystając z wielu nie zawsze potrzebnych aplikacji, przez co informujemy producentów oprogramowania i dostawców usług internetowych o swoich upodobaniach, nastroju w danej chwili i miejscu, w którym przebywamy, o tym, czego nie wiemy i czego się boimy.

• Strony, z których korzystamy, nie tylko zachęcają do podawania wielu danych (np. przy tworzeniu konta), ale używają również ciasteczek (ang. cookies), czyli specjalnych plików zapisywanych na komputerach użytkowników. Część z nich jest niezbędna do tego, by prawidłowo wyświetlać stronę bądź umożliwić logowanie; wiele służy jednak do obserwowania tego, co robimy w Internecie.

• E-marketerzy interesują się tym, z jakich korzystamy usług i produktów, by dopasowywać określone reklamy. Pracownicy banku, ubezpieczyciele czy potencjalny pracodawca przeglądają zawartość kont w portalu społecznościowym, by sprawdzić naszą wiarygodność. Państwo interesuje się tym, kto może stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego.

• Każda osoba korzystająca z Internetu podlega profilowaniu. To mechanizm, który polega na kategoryzowaniu ludzi według cech i zachowań. Z profilowaniem można spotkać się np. na Facebooku, który zapamiętuje historię „lajków”, by zaprezentować reklamę targetowaną, oraz w rozmaitych serwisach książkowych, filmowych czy muzycznych. Ich działanie opiera się na analizie decyzji użytkowniczek i użytkowników: zostaną Ci zaproponowane te tytuły, które wcześniej wybrały osoby sprofilowane jako podobne do Ciebie.

Działania na rzecz anonimowości i prywatności w Internecie

1. Przeglądarki – w zakładce Preferencje można zmienić ustawienia przeglądarki w zakresie prywatności i bezpieczeństwa.

2. Możliwość ustawienia prywatności na portalach społecznościowych.

3. Korzystanie z alternatywnych wyszukiwarek.

4. Wtyczki – pozwalają zwiększyć ochronę, blokują reklamy, utrudniają śledzenie.

5. Tor – umożliwia anonimowe surfowanie w Internecie.

6. VPN – Wirtualna Sieć Prywatna, która umożliwia bezpieczne połączenie z inną lokalizacją.

7. Serwer proxy, jak VPN, kieruje twój ruch przez inny komputer zamiast naszego. Istnieją wprawdzie publiczne i prywatne serwery proxy, ale tylko serwery prywatne, zwykle płatne, zapewniają stabilność i niezawodność.

Fundacje i kampanie na rzecz uświadamiania zagrożeń wynikających z anonimowości użytkowników Internetu.

Chroń swoją prywatność –zasady

-> Hasła do kont (np. komputerowego, e-mailowego, serwisu społecznościowego, e-sklepowego, użytkownika stron) powinny być długie, składać się z małych i dużych liter, a także cyfr i znaków niealfanumerycznych. Używać innego hasła do każdego konta.

-> Zawsze podczas logowania się w miejscu publicznym na konto zwracać uwagę na bezpieczne połączenie (np. https, czy certyfikat jest bezpieczny) i czy nikt niepowołany nie patrzy na klawiaturę

-> Podawać swoje prawdziwe dane tylko gdy jest to konieczne (np. zakupy).

-> Używać programu antywirusowego z aktualną bazą danych, a także antyreklamowego i antyskryptowego rozszerzenia do przeglądarki.

-> Otwierać link czy załącznik do e-maila tylko, gdy przesyła go znajomy i wygląda wiarygodnie (np. temat wskazuje, że to rzeczywiście do nas), jeśli mamy wątpliwość, upewnić się, że przesyłający świadomie mi go wysłał.

-> Publikować swoje materiały (np. teksty, zdjęcia i filmy) w internecie ze świadomością, że odtąd jest możliwe, że każdy będzie mógł je zobaczyć (mimo ustawień prywatności, ktoś niepowołany może dostać do nich dostęp), w tym rodzina, znajomi, przyszli pracodawcy.

-> Bannery reklamowe czy linki, które zachęcają do skorzystania z promocji, oferty specjalnej, konkursu czy odbioru nagrody, którą rzekomo się wygrało: omijać z daleka, chyba, że reklama jest związana z zaufaną instytucją.

-> Ustawiać różne dostępy dla różnych grup znajomych w serwisach społecznościowych. Członkowie każdej widzą co innego, nieznajomi widzą tylko nazwisko i zdjęcie.

-> Do grona znajomych w serwisach społecznościowych zapraszać tylko znajomych, ew. osoby ostatnio poznane, które są w gronie znajomych moich znajomych.

-> Korzystać z aplikacji w sieciach społecznościowych po sprawdzeniu, do jakich danych będą miały dostęp i po wyznaczeniu, kto może widzieć efekty ich działania.

-> W telefonie, przez który łączymy się z internetem należy mieć zainstalowany program antywirusowy.

-> Podczas robienia zakupów w sieci poza zachowaniem zwykłych zasad bezpieczeństwa w internecie, czytać regulamin sklepu (m.in. warunki reklamacji i cenę przesyłki) i opinie klientów; zwracać uwagę, na jakiej stronie odbywa się płatność, czy adres e-mail, który informuje o płatności jest spójny z domeną sklepową.