İklim değişikliğinin yıkıcı etkileriyle yüzleşmeye başladığımız şu günlerde, blog yazılarında Youtube’ta, sosyal medyada ve haberlerde karşımıza en çok çıkan kavramlardan biri sürdürülebilirlik. Sürdürülebilirlik uygulamaları, sürdürülebilirlik yaşam tarzı ve sıfır atık yaşam gibi konular her ne kadar yeni popüler olmaya başlasa da, bu kelimesi yaşamlarımıza ilk kez Birleşmiş Milletler bünyesi altında çalışmakta olan Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu’nun 1987 yılı içerisinde yayınlanmış olduğu “Ortak Geleceğimiz” isimli raporla birlikte dahil oldu. Sürdürülebilirliğin nasıl tanımlandığını, hangi bileşenlerden oluştuğunu, bireysel ve kolektif anlamda sürdürülebilirlikle ilgili nasıl adımlar atıldığını ve gelecekte bizi nelerin beklediğini gelin yakından inceleyelim.

OZON TEMİZLEME TEKNOLOJİSİ

SAMET
Seyhan Rotary Anadolu Lisesi

Ozon temizliği, diğer temizliklerden farklı olarak havada uçuşan mikropların da temizlenmesini sağladığı için derinlemesine bir hijyen ortamı sunulmasına yardımcı olmaktadır. Ozon, aynı zamanda mikropların parçalanmasına yardımcı olduğu için geçici değil kalıcı bir temizlik yapılmasını sağlamaktadır.

Ozon temizliğinin ev, araç içi ya da iş yeri geri birbirinden farklı mekanlarda uygulanması mümkün olmaktadır. Kullanılan cihazlar yardımıyla ortamdaki virüsler ve bakteriler temizlenirken aynı zamanda daha ferah bir kokunun hissedilmesi sağlanmaktadır.

Ozon temizliğinin herhangi bir kimyasal içermemesi nedeniyle gıdaların temizlenmesinde de kullanılmaktadır. Bu yönü sayesinde ortamda da kimyasal bir etki bırakmaması nedeniyle tercih edilebilmektedir.

Evimizi ozonla temizleyebiliriz

TEKNOLOJİDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Mihtat

Seyhan Rotary Anadolu Lisesi

Elektronik cihazların kullanımı her geçen gün artıyor. Bununla birlikte bu cihazlar, madencilik endüstrisi tarafından çıkarılan yer altı kaynaklarından yapılıyor. ormanların yok olmasına ve yer altı kaynaklarının bilinçsizce tüketilmesine yol açan, madencilik sektörünün en önemli gelir kaynaklarından olan teknoloji sektörünü de önümüzdeki dönemde daha sürdürülebilir alternatifler ön planda olacaktır.

Teknolojide sürdürülebilirlik doğrudan alınan bir cihazın ne kadar kullanılabildiği ile ilgilidir. Dolayısıyla teknolojide sürdürülebilirliğin sağlanması adına atılan en önemli adımlar elektrikli otomobillerin ve güneş panellerinin daha fazla kullanılması, günümüzdeki teknolojik cihazlarda kullanılan lityum iyon pillerinin de doğaya saygılı yollardan dönüştürülebilmesine odaklanılacaktır.

ULAŞIMDA SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

FURKAN
SEYHAN ROTARY ANADOLU LİSESİ

Yaşanan bu karmaşa içine aldığı kişileri hem ekonomik açıdan hem de sağlık açısından olumsuz etkilemektedir. Diğer yandan yaşadığımız çevreye de zarar verici bir nitelik taşımaktadır. Yani kendi kendimize yarattığımız bu durum bütün kaynaklarımızı fütursuzca tüketmemize ve gelecek nesillerin kaynaklarını da azaltmamıza sebep olmaktadır. Sürdürülebilirliğin temeli de bu kaynak kullanımının düzenlenmesi olduğu için ulaşım konusunda da bu düzenleme sağlanmalıdır.

Ulaşımda sürdürülebilirlik sağlayabilmek için ülkemizde uzun yıllardır çalışmalar yapılmaktadır. Ancak ilk başlarda yaşanan sorunun, yolların dar olmasından kaynaklı olduğu sanıldığı için hep daha geniş yollar yapılmaya çalışılmıştır. Bu da araç sayısını daha fazla artırarak bir paradoksa dönüşmüştür. . Oysa sorun araç sayısı veya araçların yollara sığmaması değil, bireysel taşıta duyulan ihtiyacın fazla olmasıdır. O yüzden çevre dostu toplu taşıma, sürdürülebilirliğin yegane şartıdır.

SÜRDÜRÜLEBİLİR MODA

Meyra

SEYHAN ROTARY ANADOLU LİSESİ

Sürdürülebilir moda, moda sektöründe hızlı moda anlayışına karşı gelişmiş, ekolojik bütünlüğü ve toplumsal adaleti savunarak moda ürünlerini ve sistemini değiştirmeyi hedefleyen bir akım. Yalnızca ürünle değil, modanın bağlantılı olduğu toplumsal, kültürel, ekolojik, finansal sistemlerle de ilgilenen bir yaklaşımdır.

Temelleri çevre hareketiyle birlikte atılan sürdürülebilir moda kavramı, sektörde toplumsal değeri ve refahı önceleyen bir iş modelinin benimsenebileceği inancına dayanır.

Sürdürülebilir moda firmaları

• Organik yollarla parçalanabilen kumaşlar
• Geri dönüştürülmüş giysilerin yeniden tasarlanması
• Plastik içermeyen ambalaj üretimi
• Toksik olmayan boyaların kullanımı
• Sıfır atık desen kesme yöntemleri kullanma
• Mevsimsiz parçalar tasarlayarak sınırlı koleksiyon oluşturma

gibi işlevlere önem verir.

Sürdürülebilir bir gardıroba sahip olmak için neler yapabiliriz?

PLASTİK KULLANIMININ GELECEĞİ

Ayşe Melek

KEMER ÇOK PROGRAMLI ANADOLU LİSESİ

Plastik toprağa zarar verir mi?

   Bir doğa katliamına sebep olan polietilen, İnsanlar, bitkiler ve hayvanlar için oldukça zehirli bir maddedir. Her yıl 4-5 trilyon plastik poşet üretilir ve her yıl bir milyar kuş ve memeli hayvan bu plastik atıkları sindirdiği için ölüme mahkum oluyor. Önlem alınmadığı sürece, plastik atıkların 2050 yılına kadar 56 milyar ton karbon salımına sebep olacağı tahimin ediliyor.

Plastikler doğada kaç yılda yok olur?

   Plastik poşetlerin doğaya bırakılmasından en az 1000 yıl sonra bu ürünlerin tamamen çözülmesi gerçekleşir. Aynı şeklide plastik tabakların çözülmesi için 500 yıl, pet şişeler için 400 yıl gibi süreçler gerekmektedir.

Plastikler Her Yerde!

Plastik kullanımını azaltmak için 4 öneri;

1.Naylon poşet yerine organik bez çanta.

2.Pet şişe yerine su matarası.

3.Plastik pipet yerine çevre dostu pipet.

4.Plastik ambalajlı ürünlere veda.

SIFIR ATIK

Aysel

KEMER ÇOK PROGRAMLI ANADOLU LİSESİ

Hedef Sıfır Atık Sıfır Kayıp…

GÜNEŞ ENERJİSİ

Sefa

SEYHAN ROTARY ANADOLU LİSESİ

Güneş enerjisi, kaynağı Güneş olan ısı ve parlak ışıktır. Güneş’in çekirdeğinde yer alan füzyon süreci ile açığa çıkan ışınım enerjisidir. Güneşteki hidrojen gazının helyuma dönüşmesi füzyon sürecinden kaynaklanır.

Güneş Enerjisi Sistemlerinin Kullanım Alanları
-Sıcak su temini,
-Binaların/Bir şeyin ısıtılması,
-Binaların/Bir şeylerin soğutulması,
-Buhar elde edilmesi,
-Bitki, meyve, sebze vb. kurutulması,
-Elektrik üretimi.
-Hidrojen üretimi,
-Deniz suyunun arıtılması, saf su ve tuz üretimi vb.

Türkiye’de bulunan Güneş Enerji Santrallerinin toplam kurulu gücü 7.325 MW’dır. 2019 yılında Güneş Enerji Santralleri ile 9.620.335.000 kilovatsaat elektrik üretimi yapılmıştır.

Güneş Enerji Santralleri temelde iki farklı yapı ile çalışır. Bunlar fotovoltaik sistem ve termal sistemdir. Fotovoltaik sistemde, güneşten gelen radrasyon, paneller vasıtası ile enerjiye çevrilmekte, elde edilen enerji inverter cihazı ile kullanıma uygun hale getirilerek kullanılmaktadır. Termal sistemlerde özel aynalar vasıtası ile güneş ışınları belli bir noktaya iletilmekte, bu noktada bulunan yağ, su vb. sıvı ısıtılmakta, ısıtılan bu sıvı ile termik sistemlerde olduğu gibi buhar basıncı vasıtası ile mekanik enerji kinetik enerjiye çevrilmektedir.

RÜZGAR ENERJİSİ

Ayşe Melek

KEMER ÇOK PROGRAMLI ANADOLU LİSESİ

Rüzgar Enerjisi Nedir?

    Tüm yenilenebilir enerji türlerinin (Gel-git ve jeotermal enerji hariç) ve fosil yakıtların kaynağı güneşten gelmektedir. Güneş, yeryüzüne saatte 174.423.000.000.000 kW ışınım yayar. Güneşten gelen enerjinin yaklaşık yüzde 1 ile 2’si rüzgar enerjisine dönüştürülür. Rüzgar enerjisi, rüzgarı oluşturan hava akımının sahip olduğu hareket (kinetik) enerjisidir. Bu enerjinin bir bölümü yararlı olan mekanik veya elektrik enerjisine dönüştürülebilir. Rüzgar türbinleri, rüzgardaki kinetik enerjiyi önce mekanik enerjiye daha sonra da elektrik enerjisine dönüştüren sistemlerdir.

    Bir rüzgar türbini genel olarak kule, jeneratör, dişli kutusu, elektrik-elektronik elemanlar ve kanatlardan oluşur. Rüzgar türbinleri dönme eksenine göre “Yatay Eksenli Rüzgar Türbinleri” ve “Düşey Eksenli Rüzgar Türbinleri” olmak üzere iki ana sınıfa ayrılır.

Rüzgar Enerjisinin Avantajları

• Kısa sürede kendisini amorti edebilir.

• Rüzgar sonsuz, tükenmez bir enerji kaynağıdır ve ücretsiz faydalanılabilinir.

• Rüzgar türbinleri enerji üretirken herhangi bir çevre kirliliği veya karbon emisyonuna yol açmaz.

• Rüzgar türbinleri kuruldukları yerlerde çok az alan kaplar. Altında kalan alan hala kullanılabilir. Tarımsal alanlarda tarım faaliyetlerine devam edilebilir.

• Çoğu insan rüzgar türbinlerinin hoş bir görüntü oluşturduğunu söylemektedir.

• Şebekeden uzak veya şebeke olmayan bölgelerin kendi ihtiyacını karşılamak için kullanılabilir.

Türkiye’deki Rüzgarın Mevcut Durumu

   Türkiye rüzgar enerjisi potansiyeli bakımından Avrupa’daki zengin ülkelerden birisidir. Üç tarafı denizlerle çevrili olan Türkiye’de özellikle Marmara ve Ege kıyı şeridi sürekli ve düzenli rüzgar almaktadır. Ülkemiz kurulu güç büyüklüğü olarak ilk 20 ülke içindedir.

   2023 yılında yenilenebilir enerjiye dayalı olarak üretilen elektriğin tüm üretim portföyündeki ağırlığının yüzde 30 düzeyine gelmesi ve rüzgar enerjisine dayalı kurulu gücün en az 20.000 MW olması hedeflenmiştir. Bu hedef gerçekleştiğinde Türkiye ilk 5 ülke içerisinde yer alacaktır.

HİDROELEKTRİK ENERJİSİ

Hulisi

KEMER ÇOK PROGRAMLI ANADOLU LİSESİ

Hidroelektrik enerjisi nedir? 

   Hidroelektrik enerjisi de rüzgar ve güneş enerjisi gibi yenilebilir bir enerji kaynağıdır. Diğer yenilenebilir enerji kaynakları içerisinde en köklü teknolojiye sahip olan enerji türü hidroelektriğe aittir. Suyun gücünden medeniyetin ilk dönemlerinden itibaren yararlanıldığı bilinmektedir. Su değirmenleri ve kayık sayesinde hidroelektrik enerjisinden insanlar istifade etmiştir. Özellikle 19. yüzyılda meydana gelen sanayi devrimine kadar su değirmenlerinden elde edilen güç sayesinde pek çok üretim faaliyeti yerine getirilmiştir. Ancak teknolojik yetersizlikler nedeniyle üretilen enerjinin depolanamaması ve endüstrileşmeye yetersiz gelmesi insanları kömür başta olmak üzere diğer fosil yakıtlara yöneltmiştir.

Hidroelektrik Enerjinin Sağladığı Avantajlar Nelerdir?

• Benzin, mazot veya kömür gibi fosil yakıtlara olan ihtiyaç ortadan kalkar. Bu sayede hava ve çevre kirliliği azaltılır.

• Hidroelektrik enerjisi temiz bir enerji türüdür. Kaynak tükenmesine neden olmaz.

• Su temiz, doğal ve yenilenen bir kaynaktır. Enerji üretimi için değerlendirilirken tarım alanlarının sulanması, tahıl öğütülmesi gibi çeşitli amaçlara da hizmet eder.

• Ozon tabakasının delinmesi, sera gazı oluşumu ve küresel ısınma gibi sorunlara yol açmaz.

• Hidroelektrik enerjisinin üretilmesi için tesis kurulumu ve bakım masrafları oldukça az miktardadır.

• Medeniyetin en eski zamanlarından beri yararlanılan bir enerji üretim biçimi olması sebebiyle kanıtlanmış ve güvenilir bir teknolojiye sahiptir.

Hidrolik enerji ile modern tarım, sulama, turizm, spor aktiviteleri gibi çeşitli alanlarda fayda elde edilir. Ancak hepsinden önemlisi elektrik üretilmesidir. Günümüzde su türbinleri sayesinde suyun gücünden kinetik enerji elde edilir. İlk hidroelektrik santral 1882 yılında Amerika’da kurulmuştur. 2016 yılında ise dünyanın en büyük çaplı hidroelektrik santrali Çin’de kurulmuştur. Bu santralin 22.400 MW üretim kapasitesine sahip olduğu bilinmektedir.

JEOTERMAL ENERJİ

Hafize

KEMER ÇOK PROGRAMLI ANADOLU LİSESİ

Jeotermal enerji nedir? 

   (jeo-yerküre, termal-ısı anlamına gelir) yerkabuğunun çeşitli derinliklerinde birikmiş ısıya verilen genel addır. Jeotermal akışkan ise içerisinde birçok farklı element ve diğer maddeleri içeren sıcak su, buhar ve gazlardır.

   Jeotermal enerji bu akışkanların sahip olduğu entalpi ve ısının yarattığı enerjinin adıdır. Bu enerji, diğer farklı enerji çeşitlerine çevrilerek ya da direkt ısı enerjisinden faydalanılarak yenilenebilir enerji kaynağı oluşturmaktadır. Jeotermal enerji yeni, yenilenebilir, sürdürülebilir, tükenmez, güvenilir, çevre dostu, yerli ve yeşil bir birincil enerji kaynağıdır. İçinde su bulunmayan sıcak kuru kayalar da jeotermal enerji kaynağıdır.

KULLANIM ALANLARI

1. Elektirik enerjisi üretimi,

2. Merkezi ısıtma, merkezi soğutma, sera ısıtması vb. ısıtma/soğutma uygulamaları,

3. Proses ısısı temini, kurutma işlemleri gibi endüstriyel amaçlı kullanımlar,

4. Karbındioksit, gübre, lityum, ağır su, hidrojen gibi kimyasal maddelerin ve minerallerin üretimi,

5. Termal turizm’de kaplıca amaçlı kullanım,

6. Düşük sıcaklıklarda (30 °C’ye kadar) kültür balıkçılığı,

7. Mineraller içeren içme suyu üretimi,

gibi uygulama ve değerlendirme alanlarında kullanımlar gerçekleştirilmektedir.