by Mustafa Emin Yıldırım
Artwork: Mustafa Emin Yıldırım
Copyright © 2021
Göbeklitepe Arkeolojik Alanı, Şanlıurfa kent merkezinin 18 kilometre kuzeydoğusunda, Örencik Köyü yakınlarındadır. Alan 1963 yılında, İstanbul ve Chicago Üniversitelerinin ortaklığıyla gerçekleştirilen bir yüzey araştırması sırasında keşfedilmiş ve “V52 Neolitik Yerleşimi” olarak tanımlanmıştır. Alanın gerçek değeri, 1994 yılından sonra başlatılan kazı çalışmaları ile ortaya çıkmaya başlamıştır. Bu çalışmalar sonrasında, Göbeklitepe’nin 12000 yıl öncesine uzanan bir kült merkezi olduğu anlaşılmıştır.
Artemis Tapınağı, (Yunanca: Artemision; Latince: Artemisium) aynı zamanda Diana Tapınağı olarak da bilinir. Tanrıça Artemis‘e ithaf edilmiş tapınak Efes’te Milattan önce 550 yıllarında tamamlanmıştır. Tapınak tamamen mermerden inşa edilmiştir. Dünyanın yedi harikasından biri sayılan tapınaktan geriye bugün sadece bir iki mermer parçası kalmıştır. Türkiye’deki antik kent Selçuk İzmir’de bulunmaktadır
Bundan tam 1.500 yıl kadar önce bir Hristiyan bazilikası olarak inşa edilen Ayasofya, İstanbul’da bulunan muazzam bir yapıdır. 6. yüzyılda Bizans imparatoru olan I. Justinianus tarafından 532-537 yılları arasında inşa ettirilmiştir. Dünyanın en önemli Bizans yapısı ve en büyük anıtlarından biri olarak bilinen Aya Sofya bugün ziyaretçilerine müze olarak hizmet veriyor.
Gordion Antik Kenti eski Frigya’nın başkenti Yassıhüyük’te bulunmaktadır. Lidya ile Asur/Babil arasındaki antik Kraliyet yolunun, İç Anadolu’dan Karadeniz’e akan Sakarya Nehri ile Porsuk Çayı’nın birleştiği noktada yer almaktadır. M.Ö. 9. Yüzyılda Asya’ya yerleşen bir Trakya kabilesi olan Friglerin başkenti olmuştu.
Antik çağlara kadar uzanan Olimpos Antik Kenti, Roma dönemi boyunca önemli bir yerleşim yeri olarak kullanılmıştır. M.S. 15. yüzyılda tamamen terk edilen antik kent, yapılan kazı ve restorasyonlarla birlikte bugün Türkiye’nin önemli antik yerleri arasında her yıl binlerce yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret edilen bir çekim merkezine dönüşmüştür.
Nemrut Dağı Milli Parkı- Adıyaman
Adıyaman ili, Kahta ilçesindeki ören yeri; Kommagene Krallığı’nın bir antik kenti de barındırır. Kommagene Kralı Antiochos’ın türbesi Helenistik dönemin en iddialı yapılarındandır. Muhteşem manzarasıyla bilinen Nemrut Dağı, 1987’de UNESCO tarafından Dünya mirası alanı ilan edilmiştir.
Kızıl Kilise
Kızıl Kilise, 4. Yüzyılda yaşamış olan Ortodoks Mezhebi kurucularından Aziz Gregorius adına yapılmıştır. Aziz Gregorius İstanbul’dan Güzelyurt’a döndükten sonra hayatının son günlerini bu bölgede bulunan bir çiftlikte geçirmiştir. Hristiyanlığın en önemli üç azizinden biri olan ve ölümünden sonra bu topraklara gömülen Nenezli Gregorius, Hristiyanlık tarihi açısından önemli bir isimdir. Hacca giden Hristiyanların uğrak ve ibadet yerlerinden biri olan Kızıl Kilise, Kapadokya’nın en eski kiliselerinden biridir.
Kaunos Kral Mezarları
Muğla’nın Ortaca ilçesi sınırları içerisinde yer alan Kaunos Antik Kenti dahilindeki kral mezarları fazlasıyla dikkat çekmektedir. Bu antik kente ve içerdiği kral mezarlarına ulaşmak için Dalyan Mahallesi’nden yola çıkarak deniz motorlarıyla ulaşım faaliyetini gerçekleştirmek gerekmektedir. 10 dakikalık bir tekne seferi sonrasında 15 dakikalık yokuş aşağı yürüyen ziyaretçiler bu antik kente rahatlıkla ulaşabileceklerdir. 3000 yıllık bir geçmişe sahip olan Kaunos Antik Kenti içerisindeki kral mezarları halen daha korunabilmiş buluntuları kapsamasıyla da dikkatleri üzerine çekiyor.
Divriği Ulu Cami Ve Darüşşifası
Divriği ve civarında en erken yerleşim Hititler Dönemi‘ne kadar inmektedir. Cami yöre Mengücekoğulları’nın yönetimi altında olduğu dönemde Ahmet Şah ve eşi Turan Melek tarafından camisi ile birlikte 1228-1229 yıllarında yaptırılmıştır. İslam mimarisinin bu başyapıtı iki kubbeli türbeye sahip bir cami ve ona bitişik bir hastaneden oluşmaktadır. Yapılar, mimari özelliklerinin yanı sıra, sergilediği zengin Anadolu geleneksel taş işçiliği örnekleriyle UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer almaktadır. Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası Türkiye’nin bu listeye giren ilk mimari yapısıdır.
Sardes
Sardes bilinen tarihe göre paranın ilk basıldığı yerdir. Ayrıca tarihteki ünlü Kral Yolu’nun başlangıcıdır. Uzun süre değerli taş olarak kullanılmış turuncu kuvars taşının Batı dillerindeki ismi olan ve sard kelimesi, taşın antik çağda çıkarıldığı Sart bölgesinden gelir. Sart kasabasında Hristiyanlığın 7 kutsal tapınağından biri olan Artemis Tapınağı yer almaktadır. Karun kadar zengin tabiri son Lidya Kralı Croesos’un (Krezüs-Karun) isminden gelir. Kazı çalışmalarında ortaya çıkarılan eserler, parayı ilk kullanan uygarlık olan Lidyalılar’ın, ilk bankacılık işlemini de Sardes Antik Kenti’nde gerçekleştirdiğini gösteriyor. İlk uzun mesafeli ticaretin de burada başladığı, Lidyalılar döneminde karayoluyla Mısır’a kadar ulaşıldığı görülüyor.
Published: Dec 20, 2021
Latest Revision: Jan 8, 2022
Ourboox Unique Identifier: OB-1250160
Copyright © 2021