SIFIR ATIK

by Meryem Nurgül Yirmibeş

Artwork: Meryem Nurgül YİRMİBEŞ

Joined May 2021
Published Books 1

HAZIRLAYAN:Meryem Nurgül YİRMİBEŞ

9-A Sınıfı

Biyoloji Dersi Proje Ödevi

2

SIFIR ATIK NEDİR?

“Sıfır Atık”; israfın önlenmesini, kaynakların daha verimli kullanılmasını, atık oluşum sebeplerinin gözden geçirilerek atık oluşumunun engellenmesi veya minimize edilmesi, atığın oluşması durumunda ise kaynağında ayrı toplanması ve geri kazanımının sağlanmasını kapsayan atık yönetim felsefesi olarak tanımlanan bir hedeftir.

3

SIFIR ATIK by Meryem Nurgül Yirmibeş - Illustrated by Meryem Nurgül YİRMİBEŞ - Ourboox.com

Sıfır Atık Hakkında

Atıkların geri dönüşüm ve geri kazanım süreci içinde değerlendirilmeden bertarafı hem maddesel hem de enerji olarak ciddi kaynak kayıpları yaşanmasına neden olmaktadır. Dünya üzerindeki nüfus ve yaşam standartları artarken tüketimde de kaçınılmaz şekilde bir artış yaşanmakta ve bu durum doğal kaynaklarımız üzerindeki baskıyı artırarak dünyanın dengesini bozmakta, sınırlı kaynaklarımız artan ihtiyaçlara yetişememektedir. Bu durum göz önüne alındığında, doğal kaynakların verimli kullanılmasının önemi daha da ortaya çıkmaktadır. Bu nedenledir ki son yıllarda tüm dünyada sıfır atık uygulama çalışmaları hem bireysel hem kurumsal hem de belediye genelinde yaygınlaşmaktadır.

Sıfır atık yaklaşımının esas alınması ile sağlanacak avantajlar;

❖ Verimliliğin artması,
❖ Temiz ortam kaynaklı olarak performansın artması,
❖ İsrafın önüne geçildiğinden maliyetlerin azaltılması,
❖ Çevresel risklerin azalmasının sağlanması,
❖ Çevre koruma bilincinin kurum bünyesinde gelişmesine katkı sağlandığından çalışanların “duyarlı tüketici” duygusuna sahip olmasının sağlanması,
❖ Ulusal ve uluslararası pazarlarda kurumun “Çevreci” sıfatına sahip olmasının sağlanması, bu sayede saygınlığının arttırılmasıdır.

5

Kurumlar, Okullar, İş Yerleri ve Benzer Yerler İçin
Sıfır Atık Uygulamasını Nasıl Yapabilirim?

Eğitim ve Farkındalık

İdareciler, personel, kat görevlileri ve öğrenciler ve öğretmenleri içeren eğitim ve farkındalık programlarının düzenlenmesi,

Bir öğrenci grubu oluşturularak, farkındalık çalışmasının yapılması, yönlendirmelerin yapılması ve uygulamanın sürdürülebilir olmasının sağlanması, (destekleyici öğretmen sınıfı, öğrenci konseyi veya eko-kulüp)

Bilgilendirici dokümanların hazırlanması noktasında yenilikçi fikirlerin değerlendirmeye alınması, (tasarım yarışmaları)

Uygulamada verimi arttırmak için bilgilendirici materyallere yer verilmesi

Kullanılmayan veya ihtiyaç fazlası okul malzemelerinin yeniden kullanımı için etkinliklerin düzenlenmesi,

Sınıfta kullanılan malzemelerin tasarruflu kullanılması yollarının çocuklara aktarılması

Derslerde verilen örneklerde, projelerde sıfır atık temasına yer verilmesi,

Oluşan atıkların geri dönüşümünün sağlanması adına atölye çalışmalarının yapılması, sergilerin açılması, festivallerin, yarışmaların düzenlenmesi

Okulda oluşan atık türlerinin izlenmesi, en fazla oluşan atığın azaltılmasına yönelik önlemlerin alınması

Sıfır atık temalı oyunların geliştirilmesi,

7

Ekipman Hazırlığı ve Toplama

Atıkların ayrı toplanması için biriktirme ekipmanlarının yerleştirilmesi,

Biriktirilen atıkların görevliler tarafından ayrı olarak toplanması

Toplanan atıkların depolanması için bahçenizin uygun bir alanında geçici depolama alanının oluşturulması,

Ayrı toplanan atıkların belediyelere veya lisanslı işletmelere teslim edilmesi

Ayrı toplanan atıkların kayıtlarının tutulması

Yıl sonunda kullanılamayacak durumdaki kitap ve defterlerin ayrı toplanmasının sağlanması ve geri dönüşüme gönderilmesi

Yürütülen çalışmalarla ilgili bilgilerin sıfır atık bilgi sistemine girilmesi

Doğal Kaynak Tüketimini Önleme

Geri dönüştürülmüş kağıtların tercih edilmesi,

Yemekhanesi veya bahçesi olan okulların bahçelerini zenginleştirmek için arka bahçe tarzı kompostlama yapmak öğrencileri dâhil ederek eğitmek için harika bir yoldur. Bununla birlikte, bu yöntemler, atık depolama alanına giden atıkların da önemli miktarda azalmasına katkı sağlayacaktır.

Okullarda kitap takas günlerinin düzenlenmesi

Atık Oluşumunu Önleme

Kantinler ve yemekhaneler, okulda oluşan atıklarının büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Tek kullanımlık kâğıt ve plastik tabaklar, bardaklar, pipetler, ıslak mendillerin yerine tekrar kullanılabilen ürünlerin tercih edilmesi,

Okula, öğle yemeği getiren öğrenciler ve personel için israfsız öğle yemeği promosyonları. Tekrar kullanılabilen saklama kaplarının tercih edilmesinin özendirilmesi, Öğrencilerin teşvik edilmesi ve basit hatırlatıcı ifadeler ile farkındalık oluşturulması Örneğin; “sadece tek bir peçete alın” vb. “Sadece yiyebileceğiniz kadarını alabilirsiniz.”

Plastik kullanımının azaltılmasına dikkat çekmek için bez çanta veya matara kullanımının özendirilmesi

Öğle yemeğinde atık azaltılmasını teşvik etmek için porsiyon düzenlemesinin veya çocuklara özgü yemek düzenlemelerinin yapılması

Gereksiz çıktılar yerine dijital ortamlarda yazışmaların kullanılması

9