KROMOZOMLARDA AYRILMAMA OLAYI
-Normal şartlar altında mayozun anafaz I evresinde homolog kromozomlar, anafaz II evresinde ise kardeş kromatitler iğ ipliklerine tutunarak birbirinden ayrılır ve hücrenin zıt kutuplarına çekilir.
-Bazen İki homolog kromozom ya da iki kardeş kromatit birbirinden ayrılmayarak hücrenin aynı kutbuna gidebilir.
Bu duruma ayrılmama olayı adı verilir.
-Ayrılmama olayı hem gonozomlarda hem de otozomlarda görülebilir.
Kromozomların Ayrılmaması Sonucu Oluşan Hastalıklar
Kromozomlarda Ayrılmama
Otozomlarda:
1. Down Sendromu
2. Edwards Sendromu
3. Patau Sendromu
Gonozomlarda
1.Turner Sendromu(XO)
2.Klinefelter Sendromu(XXY)
3.XYY Sendromu
OTOZOMLARDA
Down Sendromu
Down sendromu, trizomi 21; genetik düzensizlik sonucu insanın 21. kromozom çiftinde fazladan bir kromozom bulunması durumu ve bunun sonucu olarak ortaya çıkan genetik bir farklılıktır.
Down sendromu sık sık zihinsel kavramadaki bozukluklar ve fiziksel gelişimin tipik yüz görünümü gibi farklı olmasıyla ilişkilendirilir. Çoğunlukla hafif veya orta seviyeli öğrenme güçlüğü gibi sorunlar taşır.
Down sendromu gebelik sırasında ya da doğumda tanımlanabilen bir rahatsızlıktır. Down sendromuna her 800 ile 1000 doğumda 1 oranında rastlanır; istatistikler anne yaşının artışıyla bu oranın yükseldiğini göstermiştir, diğer etkenlerin payı küçüktür.
OTOZOMLARDA
Edwards Sendromu
Edwards sendromu ya da trizomi 18, her 1000 canlı doğumda
0,3 oranında görülme sıklığı ile trizomi 21’den sonra en sık rastlanan kromozom anomalisidir.
Trizomi 18 kromozomal yapısına sahip gebeliklerin yaklaşık %90’ı anne karnında embriyonal dönemde veya fetal dönemde kaybedilir. Canlı doğanların da %90’ı bir yaşını doldurmadan ölür. Edwards sendromu ile doğan bebeklerin yaklaşık yarısı ilk bir haftada ölürler.
Trizomi 18’de görülen anomaliler:
– Zeka geriliği
– Kalp anomalileri
– Böbrek anomalileri (atnalı böbrek)
– Omfalosel, gastroz
– Anne karnında gelişme geriliği
– Büyüme yetersizliği
– Trizomi 18’de gözlenen el ve ayak anomalileri tipiktir (clenched hand, yumru ayak ya da rocker-bottom feet, radius aplazisi)
– Doğumdan sonra yeme ve solunum güçlüğü
– Yarık damak, yarık dudak
OTOZOMLARDA
Patau Sendromu
Patau sendromu ya da Trizomi 13, görülme sıklığı 10.000 canlı doğumda bir görülen bir kromozomal anomalidir.
Etkilenen bebeklerin yaşam süresi bu kromozom anomalisi
nedeniyle kısadır. Eşlik eden semptom ve bulguların oranı ve
şiddeti ise olaydan olaya değişkenlik gösterir. Bununla beraber
etkilenen yenidoğan çocuklarda kafatası ve yüz bölgesi
anormalliklerine; kalp, böbrek, mide rahatsızlıklarına; ve/veya
diğer fiziksel bazı anormalliklere rastlanır.
GONOZOMLARDA
Turner Sendromu
Bir dişide eşey kromozomlarından birinin bulunmaması sonucu
ortaya çıkan çeşitli semptomların tümüne verilen addır.
Turner sendromluların fenotipi dişi olarak görülür fakat; eşey
organları ve eşey hücreleri gelişmez. Kısır bireylerdir. Turner
sendromlu bireylerde doğuştan böbrek rahatsızlıkları, kalp
anomalileri, kistik higroma en çok görülen hastalıklardır.
GONOZOMLARDA
Klinefelter Sendromu
Klinefelter sendromu ya da 47, XXY sendromu; hücre bölünmesi sırasında, eşeysel kromozom düzensizliklerinden kaynaklanan semptomların hasta kişide görülmesi durumudur.
Hastalığı, 1942’de Dr. Harry Klinefelter ilk olarak tanımlamıştır, doktorun adıyla anılan doğuştan gelen bir hastalıktır.
Bu durumdaki kişiler genellikle erkek birey olarak görülür. Puberteyle ortaya çıkar (puberte gecikir). Uzun kol ve bacakları, kadınımsı kalça çıkıntıları ilk olarak göze çarpan özellikleridir.
GONOZOMLARDA
XYY Sendromu
XYY sendromu sadece erkeklerde bulunan genetik bir hastalıktır. 1, 000 erkekte yaklaşık 1 tane var.
XYY sendromlu çocuklar – 47, XYY olarak da bilinir – diğer erkeklerden daha uzun olabilir. Diğer belirtiler konuşulan dil ile ilgili sorunları ve konuşulan kelimeleri işlemeyi, koordinasyon sorunlarını, zayıf kasları, el titremelerini ve davranış zorluklarını içerebilir.
XYY sendromlu erkek çocukların çoğu sağlıklı büyüyebilir, normal cinsel gelişim ve doğurganlığa sahip olabilir ve üretken yaşamlar sağlayabilir.
KAYNAKÇA
https://prezi.com/dsufd7s-a2vf/kromozomlarn-ayrlmamas-sonucunda-olusasn-hastalklar/
https://www.google.com/search?q=edwards+sendromu&tbm=isch&ved=2ahUKEwi9waWz0o7wAhUSOuwKHXmfAe4Q2
https://tr.wikipedia.org/wiki/Klinefelter_sendromu
https://www.bezelyedergi.net/post/kromozomlarda-ayr%C4%B1lmama-trizomi
https://prezi.com/0fackwmchgkl/kromozomlarn-ayrlmamas-sonucu-olusan-hastalklar/
https://evrimagaci.org/down-sendromu-olusumu-evrimsel-anlami-359
Published: Apr 21, 2021
Latest Revision: Apr 21, 2021
Ourboox Unique Identifier: OB-1113011
Copyright © 2021