Türkiye Cumhuriyeti

Cumhurbaşkanlığı Forsu

Türkiye Cumhurbaşkanlığı Forsu, Türkiye’nin Cumhurbaşkanlığı’nı ve cumhurbaşkanını temsil eden Türkiye’nin resmî dilinden biridir. Fors, Türk bayrağı ve cumhurbaşkanlığı armasının birleşiminden oluşmaktadır.

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanının ikametgahında, bulunduğu yerde, gece bayrak direğine çekilir, içinde arabanın sol önünde, tepesinde ay yıldız kromajlı dire çekilir. Cumhurbaşkanının konuşma yaptığı kürsünün ön yüzünde yer alır. Forsun sol üst köşesinde yer alan güneş ve çiğ renktedir.

Kökde kökeni için kullanılan kökeni, ilk kez ne zaman kullanılmaya başlanıldığı ve neye kabul edildiğine dair bir belge yoktur. Fakat tasarlayanın  Mustafa Kemal Atatürk  olduğu bilinmektedir. Forsun giyim süt var olan en eski belge Mustafa Kemal’in  Millî Mücadele’nin oğul günlerinde, Eylül 1922’de İzmir’deki bir seyahatinde fotoğraf çekilir. Fotoğrafta Mustafa Kemal’in otomobiline sözlü reklam yayınlanması bugünlerde kullanılan forsun bir benzeridir. Fotoğraftaki bu flama günümüzde  Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi ‘nde sergilenmektedir.

Cumhuriyet kurulduktan  sonra ise resmî simgelerin düzenlenmesine gidilmiştir. 3 Mart 1924’te  Abdülmecid ‘in forsunu kullanımdan kaldırmak olmuştur. 22 Ekim 1925’te ise cumhurbaşkanlığı forsunu resmî türden düzenleyen ilk belge olan Sancak Talimatnamesi suya daldırılmıştır. Talimatnameye göre  hilâl ve yıldız da  olduğu gibi kullanılıyor, güneşten ışınlar ise 20 tane olmak üzere kullanılıyordu. 18 Şubat 1978’de getirilen yeni bir düzenleme ile armada yer alan ışın sayısı 16’ya düşürülmüştür. Güncelde yürürlükte olan 25 Ocak 1985 tarihli yasada da fors bu haliyle kullanılmaktadır. 

Cumhurbaşkanlığı Forsundaki 16 Yıldızın Anlamı

 Kullanım göre çeşitli boyutlardaki Türk bayrağının sol üstesine köşesinin cumhurbaşkanlığı armasının işlenmesi için farklı farklı anlamlarta, tariheki tüm Türk topluluklarını ve Türkiye’yi temsil etmektedir.

Mitolojik olarak incelendiğinde Ay’ın Maniheizm ve Budizm’i benimsemiş Uygur Kağanlığı döneminde Güneş’in yerine geçtiği ve tanrısal olarak çok daha güçlü anlamlar gösteriliyor. Uygur hükümdarlarının eski Tengri’nin yerine geçen Ay Tanrısı’nın kut üzerine sürdüklerine inanılırdı. Gazneliler ile devam eden ve günümüze kadar devam eden süreçte ise hilâl ve yıldız sembolü önem kazanmıştır. Tuğrul Bey’in üzerinde hilal ve yıldız paralar bastırması, Osmanlı İmparatorluğu’nun bayraklarında kullanması bu sembolün Türk sahada daha da güçlendirilmiştir. Hilal ve yıldız her ne kadar Gazneliler sonrasında önem kazanmışsa da Göktürkler döneminde basılan paralarda da bu motife rastlamak mümkündür.
Güneş, Ay ve yıldızlara Türk tarihi boyunca yüklenilen kutsal anlam ve önem bu simgelerin Türk bayrağı ve çeşitli resmî simgelerde yer almasını sağlamıştır.

Resmî kaynaklar 16 yıldız için tariheki 16 büyük Türk imparatorluğu, ortadaki güneş için ise Türkiye Cumhuriyeti’ni simgelediğini belirtmektedir.
Bu Türk imparatorlukları:

İKİ DEVLET BİR MİLLET
İKİ DÖVLƏT BİR MİLLƏT