Hierapolis

Hierapolis antik kentinin, şehrin isminden hareket ederek, M.Ö. 2. yüzyılda Bergama krallarından II. Eumenes tarafından kurulduğunu, ismininde bu nedenle Bergama’nın kahramanı Telephos’un karısı Amazonlar Kraliçesi Hiera’dan aldığı tahmin edilmektedir. “Hiera” kelimesi Helen dilinde “kutsal” anlamına gelmektedir. Arkeoloji araştırmacıları tarafından M.Ö. 2. yüzyıldan öncesinde de kentte yaşam olduğu belirtilmiş, kent olarak kuruluşu ve adını alışı bu tarihte gerçekleşmiştir. Bu tarihte Helenistik döneme denk gelmektedir. M.Ö. 188 yılında III. Antiochos ile Roma arasında yapılan Magnesia Savaşının ardından imzalanan Apomia barış antlaşması ile Hierapolis, Pergamon yönetimi altına girmiştir. M.Ö. 133 yıında ise Asia eyaletine dahil edilmiştir.

TRİPOLİS

Denizli’nin Buldan ilçesi Yenicekent mahallesi ile Menderes nehri arasında yer alan Tripolis, Helenistik dönemde Phrygia, Karia ve Lydia bölgelerinin kesişim noktasında olan kent, Lydia bölgesi sınırları içerisinde ilk kez Apollonia ismi ile kurulmuş ve kısa bir dönem Antoniopolis olarak anılmıştır. M.Ö. 2.yüzyılda Seleukoslar ile Bergama krallığı arasında yapılan Magnesia savaşına kadar bağımsız şehirlerden biriydi. Savaşı Roma desteğiyle kazanan Bergama Krallığı bu yüzyıldan sonra bölge yönetimini kendi himayesine almıştır. Attolos’un ölümünden sonra vasiyeti üzerine, bölge M.Ö.1.yüzyılda Roma İmparatorluğuna bağlanmış ve kent en ihtişamlı çağını bu dönemde yaşamıştır. M.S. 2.yüzyıldan itibaren kentte yeni bir yapılaşma başlanmış, şehir kapıları, sütunlu caddeler, agora, stadyum, hamamlar, tiyatro ve meclis binası gibi yapılar yapılmıştır. M.S.17.yüzyıldan sonra seyyahlar tarafından sıkça ziyaret edilen şehir, kuruluş ve şehircilik anlayışı ile yörenin en zengin kentleri arasında yer almıştır.

LAODİKEİA

Adından ilk kez MÖ 220’lerdeki Akhaeos isyanıyla duyuran Laodikeia, MÖ 190 yılındaki Magnesia Savaşına kadar Seleukoslar yönetiminde kalmış; ancak savaşı Bergama Krallığı’nın kazanması üzerine, MÖ 188 yılında imzalanan Apameia (Dinar) Barışı’yla Bergama Krallığı bölge yönetimini ele geçirmiştir. Bergama Kralı III. Attalos’un M.Ö. 133 yılındaki ölümü ve topraklarını vesayet yoluyla Roma yönetimine bırakmasıyla birlikte bölge, Batı Anadolu Asya Eyaleti’ne bağlanmış ve MÖ 129 yılından itibaren Roma İmparatorluğunun atadığı prokonsüllerce (eyalet valileri) bölge yönetimi sağlanmıştır.

Unesco Türkiye Milli Komisyonu’nun verdiği bilgiye göre, Kamboçya’nın Phnom Penh şehrinde yapılan 37. Dünya Miras Komitesi toplantısında, Dünya Miras Komitesi’ne aday gösterilen kültür miraslarımızdan “Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Bölgesi (Ankara-Konya-Aksaray)”, “Sardes Antik Kenti ve Bintepeler Lidya Tümülüsleri (Manisa)” ve  “Ceneviz Ticaret Yolu’nda Akdeniz’den Karadeniz’e Kadar Kale ve Surlu Yerleşimleri” ile birlikte Laodikeia Antik Kenti’nin de listeye kabulü 21 Haziran 2013 Cuma günü onaylanmıştır.