MANGALA NEDİR?
Mangala; Orta Asya’daki ismiyle ‘dokuz kumalak’. Bugünde oyun coğrafyada farklı isimlerle oynamak bu tarihî oyun, ülkemizde ise zamanla unutulmuş…
Mangala; Orta Asya’da adı “Dokuz kumaş”. Bugünün coğrafyada farklı isimlerle oynuyor bu tarihi oyun ülkesinde zamanla unutuldu …
4000 yıllık maziye sahibi bir zekâ ve strateji oyunudur Mangala. “Mangala” kelimesinin Arapçadaki Türkçeye, “aktarma, taşıma” mantığı geçtiği tahmin ediliyor. Bunun yanında, Türklerin oyuna bakış hareket hareketle Mangala’nın ‘manga’ (en küçük askeri birlik) kelimesinden üretildiği de ifade ediliyor.
Mangala 4000 yıllık geçmişi olan bir zeka ve strateji oyunudur. “Mangala” kelimesinin Arapça’da nkl kökünden üretilen “nakl” kelimesinden Türk diline tercüme edildiği tahmin edilmektedir. Buna ek olarak, Mangala’nın Türkler açısından ‘manga’ (en küçük askeri birim) kelimesinden üretildiği ifade edilmektedir.
Göktürkler, Hunlar ve Sakalara kadar uzanıyor. Oyun olarak bilinen kültür unsurları, gerekli Türkler tarafından onun devirde fizikî ve zihnî bir gelişim aracı olarak tasarlanmıştır. Türk kültüründe oyun, amaç değil. Matrak ve tomak sporları harplere fizikî hazırlık olarak icra eden Osmanlılar, Mangala oyununu ise zekâ ve stratejide ilerleme, maksadıyla oynamışlardır.
Birçok kültür ve coğrafyada farklı isimlerle ortaya çıkan bu strateji oyunu Göktürkler, Hunlar ve Saka’ya dayanıyor. Oyun olarak bilinen kültürel unsurlar aslında Türkler tarafından her dönemde fiziksel ve zihinsel gelişim aracı olarak kullanılıyordu. Türk kültüründe oyun bir amaç değil bir araçtır. Savaşlara fiziksel hazırlık olarak Matrak ve Tomak sporlarını yapan Osmanlılar, istihbarat ve strateji geliştirmek amacıyla Mangala oyununu oynadılar.
Türk Mangalası
Türk Mangalası’nı diğerlerinden ayıran en önemli hususiyet, oyuna bakış açısı ve oyundan elde edilen tecrübenin hayatta olduğudır. Farklı coğrafyalarda, oyuncuların bir hamlesi “tohum saçma” olarak değerlendirilmiştir. Türklerde ise sözünü ettiğimiz bu taşlar birer “asker” olarak telakki edilmiş, oyuncuların kullandıkları alanlar da “karargâh” olarak isimlendirilmiştir. Bundan bir anlaşılması ki Türkler Mangala’yı bir eğlence olarak değil, daha çok eğitim aracı olarak kullanabilirsinizlerdir.
Türkçe Mangala
Türk Manga’yı diğerlerinden ayıran en önemli özellik oyunun perspektifi ve oyundan kazanılan tecrübenin hayatta kullanılmasıdır. Farklı coğrafyalarda, oyunun ana unsurları olan taşlar “tohum” olarak adlandırılır ve oyuncuların her hareketi “tohumlar saçma” olarak değerlendirilir. Türklerde bahsettiğimiz bu taşlar “asker” olarak kabul edilir ve oyuncuların kullandığı alanlara “karargah” adı verilir. Bundan anlaşılabilir ki Türkler Mangala’yı bir eğlence değil, bir eğitim aracı olarak gördü.
ÇALIŞMA SÜRECİMİZ
ÇALIŞMA SÜRECİ
Mangala tanıtım öncesi ekip olarak süreci nasıl götüreceğimize dair beyin fırtınası gerçekleştirdik.Yapacağımız çalışma ile hem Mangala’yı etkili bir şekilde tanıtmak hem de işbirliği yapmayı ve ya da taya ortak bir ürün çıkarmayı hedefledik.
Mangala’nın tanıtımından önce bir ekip olarak, süreci nasıl ele alacağımız hakkında beyin fırtınası yaptık. Çalışmamızla Mangala’yı etkin bir şekilde tanıtmayı, ortak çalışmayı ve ortak bir ürün yaratmayı amaçladık.
Okullumuzda biri başkan olmak üzere üç öğrenci seçerek bu seçenek başlamış olduk.Öğrenciler ile bir araya gelerek onlarla Mangala’nın tanıtımı için fikir alışverişinde bulunuruk.
Yapacağımız çalışmaları bir plan dahilinde yapmaya başladık.Ekip arkadaşlarımız ile geçtik ve ortak bir karara vardık.
Bu sürece biri okulumuzun başkanı olan üç öğrenci seçerek başladık. Öğrencilerle tanıştık ve Mangala’yı tanıtmak için onlarla fikir alışverişinde bulunduk.
İşimizi bir plan dahilinde yapmaya başladık. Ekip arkadaşlarımızla iletişime geçtik ve ortak bir karar aldık.
Daha fazla görev çalışması yapıp aktif süreç işleyişinde aktif gösterme .Öğrenciler ilkin Mangala ile ilgili araştırma yapıp analizi için bir araya dokunun.
Şimdi öğrenciler işteydi ve bu süreçte aktif olmaya özen gösterdik. Öğrenciler önce Mangala hakkında araştırma yaptılar ve verilere ibadet ettiler, sonra görevi dağıttılar ve Mangala İngilizce ve Türkçe videolar hazırladılar. Ardından diğer ortaklarımızla iletişim kurarak videolarımızı paylaştık.
Daha sonra videolarımız kesip diğer partnerlerin videoları ile birleştirdik ve ortaya ortak bir ürün çıkarmış olduk.
Bu süreçte proje koordinatörümüzden destek aldık ve bekliyoruz bizim dönütler sayesinde işlerimizi toparladık.
Çalışmalarımız twinspace de paylaştık ve yorumladık.
Sonra videolarımızı kestik ve diğer ortakların videolarıyla birleştirdik ve ortak bir ürün oluşturduk.
Bu süreçte proje koordinatörümüzden destek aldık ve aldığımız geri bildirimler sayesinde işimizi bir araya getirdik.
İkiz alandaki çalışmalarımızı paylaştık ve yorumladık.
Mangala oyunu nasıl oynanır?
Mangala Türk Zeka ve Strateji Oyunu iki kişi ile oynanır. Oyun tahtası üzerinde birlikte 6’şar adet olmak üzere 12 küçük kuyu ve onun oyuncunun taşlarını toplayacağı birer büyük hazine bulunmaktadır. Mangala Oyunu 48 taş ile oynanır.
Mangala Nedir Bilinen En Eski Türk Zeka ve Strateji Oyunu Mangala
MangalaOrta Asya’dan günümüze Türk strateji ve zeka oyunudur. ”Mankala, minkale, çukur” gibi isimlerle de bilinir. Osmanlı döneminde de sevilerek oynanmış bir oyundur. Günümüzde ki şekli Osmanlı dönemindeki oynama şekli esas olarak düzenlenmiştir. Bu oyun bir tahta üzerinde oynayabileceğiniz gibi yere çukur kazarak da oynayabilirsiniz. 1. Mangala iki kişi ile oynanır. 2. Kişilerin önünde 6 tane çukur vardır. Toplam 12 kuyu ve 48 taş vardır 3. Her oyuncunun bir hazine kuyusu vardır. 4. Oyuncular 48 taşı 12 kuyuya dörder dörder dağıtır 5. Oyuncuların kendi önlerindeki kuyular kendi bölgelidir. 6. Hazine kuyusunda en çok taş biriken oyunu kazanır. Kazanan 1 kaybeden 0 puan alır 7. Oyun beş set halinde oynanır.
Nasıl oynanır
- Mancala tahtası, her biri altı delikli iki sıra veya çukurdan oluşur. 12 deliğin her birine dört adet – mermerler, cips veya taşlar – yerleştirilir. Parçaların rengi önemsizdir.
- Her oyuncunun Mancala tahtasının sağ tarafında bir mağaza (Mancala denir) vardır.
- Oyun, bir oyuncunun yanlarındaki deliklerden herhangi birindeki tüm parçaları toplamasıyla başlar.
- Saat yönünün tersine hareket eden oyuncu, taşlar bitene kadar her delikteki taşlardan birini biriktirir.
- Kendi mağazanıza girerseniz, içine bir parça yatırın. Rakibinizin mağazasına girerseniz, atlayın.
- En son bıraktığınız parça kendi mağazanızdaysa, ücretsiz bir dönüş elde edersiniz.
- Eğer düşürdüğünüz son parça yanınızdaki boş bir deliğe yerleştirilmişse, o parçayı ve delikteki tüm parçaları doğrudan zıt yönde yakalarsınız.
- Yakalanan tüm parçaları daima mağazaanıza içindir.
- Oyun, Mancala tahtasının altı boşluğun hepsinin boş olduğu sona erer.
- Oyun sona erdiğinde hala taş olan oyuncu bu taşların hepsini yakalar.
- Her mağazadaki tüm parçaları sayın. Kazanan en çok parçalı oyuncu.
<iframe width = “560” height = “315” src = “https://www.youtube.com/embed/wvouK2Q0W2g” frameborder = “0” allow = “ivmeölçer; otomatik oynatma; şifreli medya; jiroskop; resim girişi – picture “allowfullscreen> </iframe>
Published: Feb 6, 2020
Latest Revision: Feb 6, 2020
Ourboox Unique Identifier: OB-728305
Copyright © 2020