by HAŞMET
Copyright © 2019
AZİZ SANCAR
‘Türk akademisyen, biyokimyager, moleküler biyolog ve bilim insanı’
HAYATI
Çocukluğu;
Aziz Sancar 8 Eylül 1946 tarihinde Mardin’in Savur ilçesinde dünyaya gelmiş. Babası Abdülgani, annesi Meryem Sancar’dır. Çiftçilikle geçinen sekiz çocuklu orta gelirli bir ailenin yedinci çocuğudur. İki tane de üvey kardeşi vardır. Aile çok kalabalık olmasına rağmen çocuklarının okutmak için elinden geleni yapmıştır. Hatta 7 yaşına kadar tek ayakkabı ile sadece okula giderek yaşamıştır. Abisi Kenan (TSK da generalliğe kadar çıkmıştır.) Aziz’e 5 yaşında okuma yazma öğretmiş ve yaşıtlarında önce okula başlamıştır. Çocukluğunun büyük bir kısmını meyve bahçelerinde ve keçilere çobanlık yaparak geçirmiştir. İlk, orta ve lise öğrenimini Savur ve Mardin’de tamamlamıştır.
Üniversiteye Gitmeye Karar Verir
Aziz Sancar bu yıllarda futbol oynamaya da başlamış lise takımının kaleciliğini yapmıştır. Hatta Genç Milli Takım seçmelerine çağrılmıştır. Ama lise son sınıfta iken futbolcu olma isteğinden vazgeçip üniversite okumaya karar veren Sancar, 1963 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesine başlamıştır. 1969 yılında birincilikle doktor olmuştur. İki yıl memleketi Savur’da bir sağlık ocağında çalışmıştır.
Amerika’ya Gidiyor
Aziz Sancar, NATO-TÜBİTAK bursu ile öğrenim için Amerika’ya gitmiştir. John Hopkins Üniversitesi ve ardından ise Dallas Üniversitesi’nde Moleküler Biyoloji alanında doktorasını 1977 yılında tamamlamıştır. 1977 ve 1982 yılları arasında Yale Üniversitesi Tıp Fakültesinde çalışmıştır. Burada DNA onarımı üzerine çalışmalar yaparak Doçentlik tezini tamamlamıştır.
Hala North Carolina Üniversitesi Biyokimya ve Biyofizik Bölümü’nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.
1997 yılından beri Amerika Birleşik Devletleri’nde Kuzey Karolina Üniversitesi, Chapel Hill Sarah Graham Kenan Biyokimya ve Biyofizik Programı’nda görevli Prof. Sancar, son 20 yıldır DNA onarımının pek çok parçasının tanımlanmasında kullanılan biyokimyasal yaklaşımlara yaptığı öncülükle tanınıyor.
Mehmet Özdoğan ile birlikte ABD Ulusal Bilimler Akademisi’ne seçilen ilk Amerikalı Türk olarak tanınır. Hücrelerin hasar gören DNA’ları nasıl onardığını ve genetik bilgisini koruduğunu haritalandıran araştırmaları sayesinde 2015 Nobel Kimya Ödülü’nü kazanmıştır.
Aziz Sancar’ın geliştirip ismini koyduğu “maxicell” tekniği ile buluşunu yapıp ismini koyduğu “excinuclease/excision nuclease” enzimi terimleri Oxford Biyokimya ve Moleküler Biyoloji Sözlüğü’ne girmiştir.
BAŞARILARI
- ABD Ulusal Bilim Vakfı (National Science Foundation) Genç Araştırmacı Ödülü (1984)
- Amerikan Fotobiyoloji Derneği (American Society for Photobiology) Ödülü (1990)
- ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü (National Institutes of Health) Ödülü (1995)
- TÜBİTAK Bilim Ödülü (1997)
- ABD Fen ve Sosyal Bilimler Akademisi (American Academy of Arts and Sciences) Ödülü (2004)
- ABD Ulusal Bilimler Akademisi üyesi (2005)
- TÜBA (Türkiye Bilimler Akademisi) üyesi (2006)
- Vehbi Koç Ödülü (2007)
- Nobel Kimya Ödülü (2015)
Published: Apr 28, 2019
Latest Revision: Apr 28, 2019
Ourboox Unique Identifier: OB-617699
Copyright © 2019