Anonimowość w Internecie

by Adrianna Zemczak

Joined Feb 2019
Published Books 1

DEFINICJE

ANONIMOWOŚĆ – niemożność identyfikacji tożsamości jednostki pośród innych członków danej społeczności, wprost w odniesieniu do osoby albo do pochodzącego od niej przedmiotu (utworu).

PRYWATNOŚĆ – zdolność jednostki lub grupy osób do utrzymania swych danych oraz osobistych zwyczajów i zachowań nieujawnionych publicznie.

Każdy człowiek, niezależnie od wieku, ma prawo do prywatności – obszaru, w który bez pozwolenia nie wolno wkraczać. Mówimy o kilku sferach prywatności: cielesnej (nikt nie może Cię dotykać, jeśli sobie tego nie życzysz), terytorialnej (gdy ktoś chce wejść do Twojego mieszkania, powinien wcześniej zapukać), informacyjnej (m. in. dane medyczne są objęte tajemnicą) oraz komunikacyjnej (osobie postronnej nie wolno czytać Twoich SMS-ów ani podsłuchiwać rozmów telefonicznych).

2

3

4

KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z BYCIA ANONIMOWYM
W INTERNECIE

Swoboda wypowiedzi, bez obawy o krytykę.
Ochrona prywatności oraz danych osobowych.
Możliwość konstruowania tożsamości.
Anonimowe udzielanie się na blogach, forach internetowych bez obawy wyśmiania przez rodzinę lub znajomych.
Brak strachu w wyrażaniu własnej opinii, bo przecież ,,nikt nie wie, że to ja”.
Możliwość rozwijania własnych pasji/twórczości bez presji otoczenia.
Chwilowa możliwość ucieczki od szarej rzeczywistości.

5

ZAGROŻENIA WYNIKAJĄCE ZE ZJAWISKA ANONIMOWOŚCI W INTERNECIE

Niebezpieczne kontakty – Internet umożliwia nawiązywanie nowych znajomości i łatwe znajdowanie ludzi o podobnych zainteresowaniach czy poglądach. Jest to jedna z jego ważnych funkcji, ale także tutaj może dochodzić do nadużyć. Oprócz zjawiska tzw. groomingu czyli uwodzenia dzieci w internecie w celu późniejszego wykorzystania seksualnego, niebezpieczne kontakty mogą dotyczyć także zjawisk takich jak werbunek do sekty lub grupy przestępczej. Według przywołanych już badań, aż 69% gimnazjalistów poznało w internecie kogoś, kogo nie znało wcześniej. Co bardziej niepokojące, aż 31% spotkało się z taką osobą na żywo. O ile zazwyczaj te znajomości nie kończą się oczywiście źle, o tyle warto zachować ostrożność, szczególnie w przypadku spotkań na żywo. Nigdy nie posiada się 100% pewności z kim ma się do czynienia po drugiej stronie ekranu.

Cyberprzemoc (agresja elektroniczna) – stosowanie przemocy poprzez: prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i narzędzi typu elektronicznego takich jak: SMS, e-mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne w internecie, portale społecznościowe i inne. Osobę dopuszczającą się takich czynów określa się stalkerem.

Zamiarem internetowych chuliganów jest zdyskredytowanie konkretnej osoby lub grupy ludzi czy nawet całych społeczności. Takie działania wynikają z poczucia anonimowości lub bezkarności sprawców i ułatwiane są np. zamieszczeniem witryny internetowej na serwerze w kraju, w którym pisemne groźby nie są przestępstwem.

Formy cyberprzemocy:

Rozsyłanie kompromitujących materiałów
Włamania na konta pocztowe i konta komunikatorów w celu rozsyłania kompromitujących wiadomości
Dalsze rozsyłanie otrzymanych danych i wiadomości jako zapisu rozmowy, czy kopii e-maila
Tworzenie kompromitujących i ośmieszających stron internetowych

Trollowanie (trolling) – antyspołeczne zachowanie charakterystyczne dla forów dyskusyjnych i innych miejsc w Internecie, w których prowadzi się dyskusje. Jego celem jest wywołanie gniewu lub skupienie na sobie uwagi użytkowników sieci. Osoby uprawiające trolling nazywane są trollami. Działają zazwyczaj anonimowo pod nickami i wymyślonymi nazwami.

Hejting [ang. hate – nienawidzić] – inaczej mowa nienawiści, krytykowanie kogoś lub czegoś najczęściej anonimowo lub pod pseudonimem. Wyrażanie swojej opinii ale zawsze negatywnej, często w sposób wulgarny, chamski, nie poparty żadnymi argumentami,
Zjawisko hejtingu jest ściśle związane z internetem, ale nie tylko. Występuje również w mediach, gazetach. Funkcjonuje wiele portali, których główną funkcją jest właśnie hejting.

Sexting (także seksting) – forma komunikacji elektronicznej, w której przekazem jest seksualnie sugestywny obraz lub treść. Termin powstał w pierwszych latach XXI wieku jako zrost angielskich słów sex (seks) i texting (czynność wysyłania wiadomości SMS). Z czasem jego znaczenie poszerzyło się na wysyłanie podobnych komunikatów także za pomocą innych mediów, na przykład komunikatorów internetowych, wiadomości MMS czy portali społecznościowych. Przez pozorną anonimowość wiele osób pozwala sobie na czatowanie w ten sposób. Nawet z zupełnie obcymi osobami lub młodzieżą.

Pedofilia – dzięki powszechności internetu stała się wielokrotnie silniejszym zagrożeniem niż przed epoką internetu. Pedofile podejmują działania nawet na powszechnie cenionych stronach i forach. Dzięki anonimowości, jaką daje internet oraz łatwości stworzenia wirtualnej tożsamości, podszywają się oni pod rówieśników lub osoby dla będące dla młodych użytkowników autorytetami.

6

Przez poczucie bycia anonimowym rozwija się przestępczość internetowa. Taka jak: wykradanie danych, włamywanie się na konta, wyłudzanie danych, podrabianie dokumentów, handel narkotykami i innymi niedozwolonymi używkami.

Kwitnie czarny rynek, rozwija się dark net, a przestępcy czują się coraz bardziej bezkarni i nieuchwytni.

7

CZY JESTEŚMY ANONIMOWI W SIECI?

8

ŚLADY I ŚLEDZENIE W INTERNECIE

Ślady jakie zostawiamy w internecie, zwłaszcza w social mediach, pozwalają szybko określić, czym na co dzień się zajmujemy i gdzie aktualnie możemy przebywać. Wystarczy kilka informacji takich jak (np. imię i nazwisko oraz miejsce pracy lub zamieszkania by znaleźć daną osobę oraz by dowiedzieć się o niej tego, co nas interesuje. Wielu z nas ogranicza swoje prawo do prywatności udostępniając wiele danych o sobie.

Niepozorne opublikowanie selfie z oznaczeniem daty i miejsca czy umieszczenie na osi czasu postów informujących o wyjazdach wakacyjnych na profilach społecznościowych to najczęstsze zachowania w sieci, które narażają nas na niebezpieczeństwa. Na podstawie pozostawionych informacji, które sami udostępniamy można skutecznie określić co aktualnie robimy oraz gdzie się znajdujemy. Wiedza ta może okazać się cenna dla przestępców, którzy mogą wykorzystać ją do okradzenia mieszkania.

Dużym ułatwieniem dla złodziei, którym zależy na poznaniu naszych codziennych zwyczajów jest GPS, który pozwala na dokładne określenie miejsca pobytu danej osoby. Włączona geolokalizacja w smartfonie umożliwia ustalenie, na podstawie czasu przebywania, gdzie pracujemy i mieszkamy. Wiele osób włącza usługę GPS i o tym zapomina. Nie jest to zagrożeniem dopóki możliwość śledzenia nas mają tylko ci, którym na to pozwoliliśmy. Sytuacja może się jednak zmienić, gdy telefon którejś z tych osób wpadnie w niepowołane ręce.

Udostępniając dużo informacji o sobie, swoich zwyczajach i poglądach narażamy się na ryzyko odgadnięcia i wykorzystania przez osoby trzecie naszych haseł do logowania w social mediach, do bankowości elektronicznej czy zasobów przechowywanych w chmurze

9

Cookies to wiadomości tekstowe niewielkich rozmiarów, które wysyłane są przez serwer www, a następnie zapisywane na dysku twardym danego internauty. Za pomocą domyślnych parametrów cookies ma możliwość odczytania znajdujących się w nich informacji (może to zrobić tylko serwer, który je utworzył).

Ciasteczka mogą być nośnikiem sporej liczby wiadomości o określonej witrynie internetowej. Często służą do automatycznego rozpoznawania określonego internauty przez serwer. Niektóre witryny stosują ciasteczka do transportowania między stronami loginu, hasła lub spreparowanej wiadomości o zalogowaniu.

Dzięki temu internauci nie muszą logować się na każdej z dostępnych w serwisie podstron. Cookies mogą być ponad to wykorzystane do rozszerzenia funkcjonalności strony www i dopasowaniu jej do konkretnego, indywidualnego użytkownika Internetu. Pozwalają bowiem danej stronie na zidentyfikowanie przeglądarki konkretnego internauty i oznaczenie jej niepowtarzalnym ID.

Można uznać, że ciasteczka naruszają anonimowość internautów. Śledzenie aktywności użytkowników Internetu może spotkać się z irytacją, ponieważ sieć jest miejscem, gdzie sporo ludzi chce właśnie zachować pełną anonimowość. Sklepy internetowe i określone serwisy wykorzystują cookies do zbierania informacji o preferencjach konkretnych internautów, aby dostosować treści reklam i oferty do danego użytkownika. Takie działanie nie zawsze jest mile odbierane przez użytkowników.

10

DZIAŁANIA NA RZECZ ANONIMOWOŚCI I PRYWATNOŚCI W INTERNECIE

Kieruj się zasadą ograniczonego zaufania. Nie podawaj nikomu swoich haseł ani danych logowania.
Dbaj o to by na urządzeniu zawsze mieć zaktualizowane oprogramowanie.
Zainstaluj dobrego antywirusa.
Uważaj na treści jakie zamieszczasz w sieci. Najlepiej nie podawaj danych lokalizacji z miejsc w których aktualnie się znajdujesz.
Nie podawaj osobom poznanym przez Internet swoich danych osobowych, ani adresu.
Pamiętaj, że w sieci nic nie ginie!
Na Facebooku ogranicz swoje kontakty do znajomych.
Ogranicz widoczność swoich danych dla osób spoza kręgu znajomych.

11

12

FUNDACJE I KAMPANIE NA RZECZ UŚWIADAMIANIA ZAGROŻEŃ WYNIKAJĄCYCH Z ANONIMOWOŚCI UŻYTKOWNIKÓW INTERNETU

♥ FUNDACJA PANOPTYKON

♥ FUNDACJA ORANGE

♥ FUNDACJA NOWOCZESNA POLSKA

♥ FUNDACJA DZIECI NICZYJE – program dziecko w sieci

13

CHROŃ SWOJĄ PRYWATNOŚĆ – ZASADY

Ustawiaj skomplikowane hasła.
Zmieniaj hasła co jakiś czas.
Posługuj się różnymi hasłami w różnych miejscach w sieci.
Jeśli nie jest to konieczne – nie posługuj się prawdziwym nazwiskiem.
Nie podawaj obcym swoich prawdziwych danych osobowych, ani adresu zamieszkania.
Miej zainstalowanego dobrego antywirusa.
Dbaj o aktualizacje oprogramowania.
Ostrożnie korzystaj z funkcji lokalizacji na telefonie.
Korzystaj z trybu incognito.

14

15