Sarıçam Ağacı ” Yellowpine Tree “
Sarıçam ağacı, çamgiller familyasından olup, Kafkaslar, Kuzey Asya, Sibirya ve Avrupa’nın genelinde yaygın olarak görülen bir çam türüdür. Türkiye’de ise sarıçam ağaçlarının kapladığı alan 757.426 hektardır. Türkiye’de Batı ve Doğu Karadeniz’in güneye bakan yamaçlarında, Doğu Anadolu’da, Güney Marmara’da sıkça görülür. Sarıçam ağaçları kuru topraklarda gelişim gösteremez. Uygun toprakta daha hızlı gelişir. Rüzgara ve soğuğa karşı son derece dayanıklıdır. Kumlu ve killi topraklarda yetişir ve bol güneşe ihtiyaç duyar. Köklerinin sağlamlığından dolayı fırtınaya dayanıklıdır. Adını gövde kabuğunun sarı olmasından alır. İnce dallı, narin gövdeli ve sivri tepeli bir çamdır. Yetişkin olan sarıçam ağaçlarının boyu 40 metreye kadar ulaşır. Sarıçam ağacı belirli yaştan sonra yani 100 ile 120 yıldan sonra artık gelişimini durdurur.
Ecem Nil ATEŞ
Porsuk Ağacı ” Badger Tree “
Porsuk Ağacı: Porsukgiller familyasından yaprakları iğne şeklinde yaz, kış yeşil kalan küçük boylu bir orman ağacı şeklindedir. Ormanlarımızda tek tek olarak yetiştiği gibi toplu bir şekilde rastlamakta mümkündür. Bunun yanı sıra bahçelerde ve parklarda süs ağacı olarak da kullanılır. Porsuk ağacının dalları yere doğru iniktir. Bazen de garip şekiller alabilirler. Siyah üzüme benzeyen meyveleri vardır. Bu meyveler olgunluğu eriştikleri zaman dibinde kırmızı bir yüzük meydana gelir.
Fevzi Işık SEVEN
Kestane Ağacı ” Chestnut Tree “
Kestane ağacı, mevsimsel olarak yapraklarını döken ve çalı formuna sahip orman ağaçlarıdır. Kabuğu çatlaklıdır yaprağının yanında çıkan tomurcukları ve yalancı uç tomurcukları vardır. Tomurcuklar üst üste binmiş ve üzerileri pul ile örtülmüş şekildedir. Ağacın yaprakları sarmal şekildedir. Ağacın yaprakları sert dişli ve kılçıklı bir yapıya sahiptir. Tohumları Güney Avrupa ile Güneybatı ve Doğu Asya yaygın olarak tüketilir Güney Avrupa da yeterli buğday unu bulunmadığı için oradaki halk temel karbonhidrat ihtiyaçlarını kestaneden sağlarlar. Kestane ağaçları Türkiye de en çok Aydın da yetiştirilir.
Duru AKA
Ihlamur Ağacı ” Lime Tree “
Ihlamur ağacı, Boyutları 20-30 metreye kadar erişebilen, meyvesinin büyüklüğü 5-10 cm arasında değişiklik gösteren kenarları dişli görüntü de uzunca saplı bir bitki ağacıdır. Sarkık bir yapısı olan çiçeklerinin demetleri sarımsı bir tona sahiptir ve çiçeklerinin özel bir kokusu mevcuttur. Çok geç açan bu çiçekler ancak haziran ya da temmuz ayında tam olarak açarlar. Genellikle Orta Avrupa’da verdiği hoş koku sebebi ile sıklıkla dikilmiştir. Germen ve Slav milletleri de ıhlamur ağacını kutsal kabul etmektedirler.
Ihlamur, dünyada aşağı yukarı otuz değişik türde yetiştirilen bir ağaçtır. Ülkemiz sınırları içinde yaygın olarak yetiştirilmektedir. Ayrıca ülkemizde cadde ve sokak aralarında, park ve bahçelerde sıklıkla rastlanır. Ihlamurun yaz ayları başlarında salgıladığı hoş koku insanları sakinleştirir ve huzur verir.
Ülkemizde daha çok Doğu Karadeniz bölgesinde, Marmara’da, Ege’de ve Akdeniz sahil şeridinde kendine uygun alanlar bulmuştur.
Hivva Arya ADİBELLİ
Akasya Ağacı ” Acacia Tree “
Akasya ağacı, Baklagiller familyasından olan, sürekli yeşil yapraklı ve dikenli olan ağaç ya da ağaç türlerine verilen isimdir. Özellikle Avusturya’da sıcak ılıman ve yarı tropikal yerlerde ekilmeden kendiliğinden oluşan 600 türü kapsar.
Mimosaceae familyasından olan akasyalar sıklıkla ağaç, nadir olarak da ağaççık veya bodur çalı şeklindedir. Yaprak yapıları da farklılık göstermektedir. Kimi yapraklar kışın dökülürken kimisi de yaz-kış yeşil kalmaktadır. Dikenleri vardır bazılarının da yoktur. Yaprakları fazlaca tüylü olup bir çok yaprakçıktan kuruludur. Kimi akasyalarda da tüylü yaprak yerine ince ve uzun flokladlar bulunmaktadır. Yapraklarının sap kısımları uzundur ve geniş bir biçimdedir. Yaprak dizilişleri amaçlı denen biçimdedir. Kulakçık kısımları genellikle dikene değecek biçimdedir. Çiçekleri hoş kokuludur. Çiçekleri çoğu kez sarı olup beyaz ve kırmızı renkte olanları da vardır.
Buse Havva KÖYMEN
Defne Ağacı “Bay Tree”
Defne ağacı, Akdeniz iklimine has, parlak yeşil yapraklı olan, dört mevsim de yeşil kalabilme gibi bir özelliği saptanmış bir ağaç türüdür. Akdenizde dekoratif bir ağaç türü olarak da yetiştirilmektedir. Bu ağaç ev ya da seralarda yetiştirilebilmektedir. Bu ağacın yaprakları yemeklere aroma vermek için kullanılmaktadır. Ayrıca yağı sabun, şampuan oluşumunda ve tıbbi gereksinimlerle kullanılmaktadır. Mitolojik bir hikayedeki Daphne karakterinin babası tarafından defne ağacına dönüştürüldüğü için mitoloji ile de bağlantısı bulunmaktadır.
Akdeniz defnesinin ağaç boyu farklılık göstermektedir. Kimi durumlarda 18 metreye kadar erişebilir. Yaprak boyutları 6-12 cm arasında değişkenlik göstermektedir. Yaprak genişliği ise 2-4 cm’dir. Bu ağacın meyvesi dıştan bakılınca zeytini anımsatmaktadır. Eskiden Akdeniz havzasında defne ağacı ormanları bulunurdu.
Beren YELEKÇİ
ELMA AĞACI ” Apple Tree “
Sonbahar başından ilkbahar başlarına değin elma adı verilen, bedene çok yararlı ve lezzetli taze meyvelerini severek yediğimiz Elma ağaçları, Gülgiller‘den dir. Dünyada en çok tüketilen meyve türü olan elmanın 25 türü ve 6.000 kadar çeşidi vardır. Anayurdu, ülkemizi de içermek üzere bütün dünyaya Orta Asya’dan yayılmıştır. Boyu 7-8 m’ye kadar çıkan elma ağaçlarının, türe göre, koyu griden çok pembe renge kadar değişen silindirik muntazam gövdesi vardır.
Oğuzcan AY
MANDALİNA AĞACI ” Tangerine Tree “
Mandalina, ılıman iklimde yetişmekte olan turunçgiller familyasına ait bir meyve türüdür. Turuncu, sarı renklerde olan mandalina, etli ve sulu bir yapıya sahiptir. Türkiye’de en çok Akdeniz’de, Ege bölgesinin kıyı kesimlerinde ve kısmen Karadeniz Bölgesi’nde yetiştirilir. Turunçgillerin tam olarak nerden geldiğini kimse bilmiyor.
Ama bu meyvelerin 4000 yıl önceden beri Çinliler, Yunanlılar ve Romalılar tarafından bilindiğini gösteren kanıtlar var. Türkiye’de mandalina tüketimi kişi başına 6 kg civarındadır.
Yusuf Çağrı ERKURAN
NAR AĞACI ” Pomegranate Tree “
Punicaceae familyası içinde yer alır. Punica granatum olarak adlandırılmaktadır. Çok yıllık ve çalı formunda olan bu bitki sağlam bir kök sistemine sahiptir.
Gövdesi gayri muntazamdır ve sık dallı bir yapı gösterir. Haziran-Temmuz aylarında çiçeklenen bu bitkinin meyvesi portakal büyüklüğündedir ve olgunlaştıkça rengi yeşilden kırmızıya döner. Derimsi bir kabuğa sahip olan etli meyve içinde çok sayıda tohum barındırır ki bu kısım yenilmektedir.
Tatlı, mayhoş ve ekşi olmasına göre çeşitlilik göstermektedir.
Yağmur KOLAY
ARMUT AĞACI ” Pear Tree “
Familyası: Gülgiller (Rosaceae). Türkiye’de yetiştiği yerler: Her yerde. Memleketimizin her yerinde yetişen küçük çekirdekli, tatlı sulu, lezzetli bir meyve. Çiçekleri beyazdır. Elma ve ayva ile aynı özelliğe sahiptir. Yenilen etli kısmı çiçek ekseninin etleşmesinden meydana gelmiş “yalancı meyva” kısmıdır. İçinde bulunan şekerli maddeler, A, B1, B2 ve C vitaminleri sayesinde besleyici ve ferahlık vericidir.
Ana yurdu Önasya ve Anadolu’dur. Avrupa’ya Anadolu’dan yayılmıştır. Tarihi kayıtlara göre Etiler zamanında armut yetiştirildiği anlaşılmaktadır.
Armut, çekirdekten aşı ile üretilir. Tabii olarak yetişen “ahlat” (Pyrus elaeagnifolia) denilen yabani armut ağaçlarına iyi cins aşı yapmak suretiyle de elde edilir.
Mustafa DOĞAN
MUZ AĞACI ” Banana Tree “
Muz,Güneydoğu Asya’nın tropikal bölgelerinde doğal olarak yetişen bir ağaçsı bitkiye ve bu bitkinin yeşil kabuklu (bazı türlerinde kırmızı veya pembe kabuklu) uzun meyvelerine denir. Türkiye’de daha çok Bozyazı ile Alanya arasında üretilmektedir. Dünya üzerinde meyvesi belki de en fazla tüketilen bitkilerden biridir.
Muz bitkisi en büyük çiçekli otsul bitkidir. Bitkileri sıkça ağaçlarla karıştırılır ve 7metreye kadar çıkabilirler. Yaprakları sarmal bir biçimde yer alır ve 2.7 metre uzunluğa, 60 cm genişliğe kadar büyüyebilir. Yıllık tüketimi 90 milyon tona yakındır. Dünyada toplam tüketilen muz adedi 700 milyar adet.
Muz ülkemize 1750 yıllarında Mısır’la ilgisi olan zengin bir aile tarafından süs bitkisi olarak, Mısır’dan Alanya’ya getirilmiştir. O yıllarda daha çok süs bitkisi olarak yetiştirilen Muzun meyve verdiğinin görülmesi üzerine, 1930’lu yıllardan sonra meyvesi için yetiştirilmeye başlanmıştır.
PORTAKAL AĞACI ” Orange Tree “
Portakal Ağacı, Turunçgiller familyasına ait olan portakal ağacı, mandalina ve limon gibi narenciye olarak adlandırılır. Odun yapısı çok sağlam olan bu ağaç, yaprak dökmeyen bir ağaçtır ve koyu yeşil renkte yapraklara sahiptir. Ülkemizde Akdeniz’in kıyı şeridi boyunca hemen her yerde yetişebilen portakal bitkisinin, pek çok türü bulunmaktadır. Türkiye’de Washington cinsi en bilinen ve en çok tercih edilenidir. Diğer cinsleri daha az biliniyor olsa da, kan portakalı, şeker pare, yafa ve yelli olarak isimlendirilmiş, değişik lezzetlerde ve boyutlarda olan türleri de, ülkemizde yetiştirilmektedir.
Ortalama boyu 3-5 metre arasında olan portakal ağacı, dikim zamanı terbiye budaması yapıldıktan sonra, 2 veya 3 yıl budama gerektirmeden büyür. Bu süre içinde sadece dikine büyüyen ve obur dallar denilen kısımları temizlenmelidir. Çiçeği kokulu ve beyaz olan ağacın, çiçek verme zamanı bahar sonu yaz başıdır. Eylülde beliren meyveleri, ekim kasım aylarında olgunlaşır.
İrem Naz DEMİRDOĞAN
Published: Feb 18, 2018
Latest Revision: Feb 18, 2018
Ourboox Unique Identifier: OB-433676
Copyright © 2018
A lovely e-twinning book in Turkish describing trees, accompanied by wonderful drawings by children! Teshakur!!