1- عيدُ الْفِطر חג אלפיטר

عيد الفطر هُوَ أول أعياد المسلمين، يحتفل فيه المسلمون في أول يوم من شهر شوال.وَيأتي بعد صيام شهر رمضان.

חג אלפיטר הוא החג הראשון של המוסלמים. המוסלמים חוגגים אותו ביום הראשון של חודש “שוואל” אשר מגיע אחרי צום חודש הרמדאן.

سَبَبُ التَّسْمِيَة:

انّه أول يوم يفطر فيه المسلمون بعد صيام شهر كامل ولذلك سمي بعيد الفطر.

يَحْتَفِلُ بِهِ الْمُسْلِمون لِمُدَّةِ ثَلاثَةِ أيّام.

חג אלפיטר נקרא בשם זה כיוון שזהו היום הראשון שבו המוסלמים אוכלים אחרי צום חודש שלם. השורש של השם פיטר פירושו לאכול. המוסלמים חוגגים חג זה במשך שלושה ימים.

رُموزُ العيد סמלי החג

1- الْهِلال הסהר

حَيْثُ يَتَقَرَّرُ حُلول العيد بِرُؤيَةِ الْهِلال.

ההחלטה לסיים את חודש הרמדאן ולהתחיל את חג אלפיטר נקבעת ברגע ראיית הסהר (הולדת הירח).

2- الْمِسْبَحَة אלמסבחא

حَيْثُ يُكثِرُ الْمُسْلِمونَ مِنَ التَّسْبيحِ والتَّهليلِ بِاستِعمالِ الْمِسْبَحَة.

המוסלמים נוהגים לברך ולהלל את אללה בעזרת אלמסבחא  – בעזרת הנעת חרוזים המחוברים בשרשרת  . 

3- المُسَحّراتي “אלמוסחראתי”

وَهُوَ مِنْ رُموز شَهر الصّوم عَلى الأغلَب، حيثُ يُوْقِظُ النّاس إلى صَلاةِ الفَجرِ وَتناوُلِ وَجبَةِ السُّحورِ عَنْ طَريقِ الدّق عَلى الطّبل.

אדם שמעיר את המוסלמים בעזרת תוף לאכילת ארוחת “סחור” לפני תחילת הצום, ולתפילת אלפג’ר. אלמסחראתי נחשב לאחד מסמלי חודש רמדאן

4- كَعْكُ العيد “קעק”

يَقومُ الْمُسْلِمونَ بِصُنعِ كَعكِ العيدِ احتِفالًا بِقُدومِ عيدِ الفِطر.

המוסלמים מכינים את “הקעקים” עוגיות מיוחדות ממולאים בתמרים ואגוזים לכבוד החג עיד אלפיטר  

2- عيدُ الأضْحى

يُوافِقُ عيد الأضحى يوم 10 ذو الحجة،  بعد انتهاء وقفة يوم عرفة، وَمُدّتُهُ 4 أيّام.

החג מתחיל ביום העשירי של חודש זו-אלחיג’א אחרי וואפת ערפה . המוסלמים חוגגים חג זה במשך 4 ימים.

سَبَبُ التّسْمِيَة

يَقومُ الْمُسْلِمونَ بِذَبْحِ أضحِيَة تَيَمُّنًا وَذِكرى لِقِصّة سَيّدنا إبراهيم عِنْدَما أرادَ التَّضْحِيَة بِابنِهِ إسماعيل تَلْبِيَةً لِأمرِ الله.

اعتاد المسلمون تحية بعضهم البعض فور انتهائهم من أداء صلاة العيد حيث يقوم كل مسلم بمصافحة المسلم قائلاً “تقبل الله منا ومنك” و “كل عام وأنتم بخير”.

המוסלמים נוהגים להקריב קורבן בד”כ כבש עפ”י הוראת אללה בהתאם לסיפור של הנביא אברהים עם בנו איסמעיל.

המוסלמים נוהגים לברך אחד את השני לאחר תפילת החג מוקדם בבוקר במסגד ובאיחולים לחג שמח ושאללא יקבל את תפילתו “תקבל אללא מינא ומינק וכל עאם ואנתום בכיר” .

رُموزُ العيد סמלי החג

1- خَروفُ العيد כבש החג

حَيْثُ يَقومُ الْمُسْلِمون بِذَبحِ الأضحية إحياءً لِذكرى قِصّة سيّدنا أبراهيم مَع ابنِهِ اسماعيل عَلَيهما السّلام.

המוסלמים נוהגים להקריב את הקורבן “כבש החג” עפ”י המסורת ובהתאם לסיפור הדתי של הנביא איברהים עם בנו איסמעיל.

2- تَوزيع الأضحية חלוקת הקורבן

حَيثُ يَتِمُّ توزيع لحم الأضحية على الأقارب والفقراء وأهل البيت، ومن هنا جاء اسمه عيد الأضحى.

מחלקים את הקורבן (הבשר של הכבש) למשפחה, לקרובי המשפחה ולעניים. ומכאן הכינוי לשמו חג אלאדחא/חג הקורבן.   

פעילות “החגים של המוסלמים”

לחץ על הקישור, אחר כך לחץ על “إلى الأمام” שפירושה “קדימה”, וענה על השאלות.

החגים המוסלמים

1- عيدُ الميلاد الْمَجيد “كريسماس” חג המולד

تاريخ الميلاد :

وُلِدَ سيدنا يسوع في 25/12.

سَبَبُ التِّسْمِيَة:

كلمة ”كريسماس“ مؤلفة من مقطعين: ”كريس“ ومعناها المخلص وهو يسوع المسيح و“ماس“ هي كلمة فرعونية معناها الميلاد.

היסטורית החג:

-לפי המסורת הנוצרית ישוע נולד ב25.12

-המילה כריסטמס נוצרה מ2 מילים:

כריס = פירוש המושיע שהוא ישוע

מאס = מולד

رُموزُ العيد סמלי החג

1- شَجَرَةُ الميلاد

حَيْثُ يَقومُ النَّصارى بِتَزيينِ شَجَرَةِ الميلاد والّتي هِيَ عِبارَة عَنْ شَجَرَةِ سَرو.

مِن ناحية دينية فإذا رجعنا الى الكتاب المقدس لن نجد أي ذكر لشجرة الميلاد، لِذا تعود فِكرةُ تَزيينها الى دولة ألمانية مليئة بغابات الصنوبر.

מבחינת דתית אין שום אזכור בברית החדשה. העץ הוא סמל ליערות שהיו מלאים בעצים אינצרובל.

2- نَجْمَةُ الميلاد כוכב המולד

• وهي تلك النجمة التي ظهرت ليلة ميلاد يسوع، ودلت الرعاة عَلى مكان المغارة وهكذا ذهب الرعاة الى المغارة ليسجدوا ليسوع المسيح.

• הכוכב שהופיע בערב חג המולד שעזרה לרועה כבשים למיקום של המערה. אז הם הלכו לראות את התינוק הנולד שהוא המושיע לפי הדת הנוצרית.

3- مَغارَةُ الميلاد המערה של המולד

وُلد يسوع المسيح في مغارة كانت اسطبلًا للحيوانات، فالذي صورها ورسمها بالشكل الذي نعرفه اليوم، هو القديس فرنسيس الأسيزي فهو من جسّد المغارة كمغارة حية (أي فيها كائنات حية) وهكذا انتشرت بعدها بسرعة عادة تشييد المغائر الرمزية  في الكنائس والبيوت.

ישוע נולד במערה קטנה בבית לחם. המערכה היו בה חיות.היה קר מאד

אמא שלו מרים חיפשה מקום ללדת בו אבל כולם סירבו לארח אותם. זאת הסיבה שישוע נולד במערה

4- بابا نويل وَالهَدايا

قصة سانتا كلوز: قصة واقعية مأخوذة من قصة القديس نيكولاس، وهو أسقف “ميرا” وقد عاش في القرن الخامس الميلادي، وكان القديس نيكولاس يقوم أثناء الليل بتوزيع الهدايا للفقراء والعائلات المحتاجة، دون أن تعلم هذه العائلات من هو الفاعل، وصادف أن توفي في ديسمبر.

סיפורו של סנטה קלואס הוא סיפור אמיתי. כאשר איש עשיר בשם ניקולס היה מחלק מתנות למשפחת נזקקות ולילדים יתומים בלי שהם ידעו מי הוא. הוא נפטר בדצמבר.

2- عيدُ الْفِصح

كلمة الفصح هي تعريب كلمة “بسحا = פסחא ” العبرية. في المسيحية تعني هذه الكلمة عبور وانتقال السيد المسيح عليه السلام من الموت إلى الحياة- القيامة. ومن العبودية والخطيئة إلى الحرية .

يحتفل المسيحيون بعيد الفصح في فصل الربيع.

אלפסחא היא מילה שמקורה בשפה הערבית  “بسحا = פסחא “. המשמעות של השם תחיית חייו של ישו והיציאה מהעבדות לחרות .

הנוצרים חוגגים בפסחא באביב.

رُموزُ العيد

لعيـد الفصح عدة رموز وشعائر معروفة تدل على التجدد (تجدد الحياة ) واحياء الاموات.

לחג פסחא מספר רמזים המעידים על התחדשות החיים והחייאת המתים.

1- البَيْض المسلوق الملوّن – ביצה קשה צבעונית

 للبيضة رمزية خاصة في عيد الفصح. هي أحد رموزه الاساسية كونها تبشر بالحياة الجديدة التي تمثل قيامة يسوع المسيح من القبر.

في يوم العيد يتنافس الاطفال وحتى الكبار على كسر البيض.

לביצה סמל מיוחד בחג פסחא. היא אחד הסמלים המרכזיים בחג מהסיבה שהיא מבשרת חיים חדשים המייצגים את תחיית ישו מהקבר.

2- خُروج الصّوص من البيضة- בקיעת האפרוח מהביצה

يرمز الى احياء الموتى – خروج يسوع المسيح من القبر.

מסמל להחייאת המתים – יציאת ישו מהקבר.

3- الكعك على شكل إكليل- עוגיות בצורת זר עגול

والذي يرمز إلى اكليل الشوك الذي وضع على رأس السيد المسيح.

מסמל לזר קוצים שהונח על ראשו של ישו.

4- المَعمول – מעמול

وهو يرمز إلى الإسفنجة التي أسقوا بواسطتها السيد المسيح عليه السلام وهو على الصليب.

מסמל לספוגית הרטובה שבעזרתה השקו את ישו כשהיה תלוי על הצלב.

פעילות “החגים של הנוצרים”

לחץ על הקישור המצורף, אח”כ תתחיל לשחק (עליך לקרוא את השאלה ולבחור את התשובה הנכונה).

החגים הנוצריים

الأعياد الْيَهودِيَّة – החגים היהודיים

 1- פסח

פסח הוא אחד החגים המשמעותיים ליהודים ונחגג על ידי קבוצות רבות באוכלוסייה הדתית והחילונית כאחד.

חג הפסח מציין את יציאת מצרים ואת היציאה של עם ישראל מעבְדוּת לחֵרוּת (חופש). בערב חד הפסח עורכים את ליל הסדר, קוראים בהגדה, שרים שירים, אוכלים ארוחת חג, מחפשים את האפיקומן ומחכים לאליהו הנביא.

במשך כל חג הפסח שאורכו שבוע, לא אוכלים חמץ וזאת לזכר הבצק של בני ישראל שלא הספיק להחמיץ כאשר מִהרו בני ישראל לצאת ממצרים.

عيد الفصح هو أحد  الأعياد الأكثر أهمية بالنسبة لليهود ويحتفل به العديد من المجموعات في عدد السكان المتدينين والعلمانيين على حد سواء.

يَرْمز عيد الفصح إلى الهجرة من مصر، والخروج من العبوديّة الى الحرّيّة، في ليلة الفصح يقرؤون الهجادا, ينشدون الأناشيد الدينية, يأكلون عشاء العيد, يفتشون عن هافيكومان وينتظرون النبي الياهو.

في عيد الفصح يمتنعون من أكل الخبز لمدة أسبوع كامل وذلك تقليدا ببني اسرائيل الذين أسرعوا بالهروب من مصر ولم  ينتظروا العجين الذي لم يخمر/ يجهز.

הסמלים של החג رموز العيد

1- בדיקת חמץ:

לפני תחילת החג נוהגים לבדוק אם נשאר חמץ בבית ואחר כך להבעיר את החמץ. חמץ הוא כל קמח או אוכל שעשוי מקמח ועשוי להחמיץ במהלך החג. בעבר וגם כיום בבתים מסורתיים, דתיים וחרדיים נוהגים לערוך בלילה שלפני ליל הסדר בדיקת חמץ. נוהגים להחביא חתיכות קטנות של חמץ ברחבי הבית ולאפשר להורים ולילדים לחפש אותם באמצעות נר ונוצה, למצוא אותם, להוציא אותם ולברך. את החמץ שנאסף קושרים ושומרים ולמחרת בבוקר ליל הסדר שורפים אותו.

ضرورةِ أكل خبز الفطير خالياً من الخمير ، لمدةِ سبعةِ أيامٍ ، وهي مدّة عيد الفصح ، حيث يقومون بعجن دقيق القمح ، مضافاً إليه الماء فقط ، مع الحرص الشديد والمراقبةِ التامة على أن لا يوضع الخمير بتاتاً ، وأن يتم الخبز بسرعةٍ قسوى ، حتى لا يختمر طبيعيّاً والذي يدعى “ماتسا” ، فيقومون بتنظيفِ بيوتهم والبحث على نور الشمعة عن كسرات الخبز المختمرة ، أو الخميرة التي تدعى “الحميتس” ليصار إلى إحراقها ويمكن بيعها في صباح اليوم التالي لغير اليهود ، حيث كانت تعود قصّة العجين هذه إلى أثناء خروجهم من مصر ، فلم ينتظروا أن تختمر العجين ، بل أخذوا خبزاً غير مختمر وفروا إلى التيه .

2- אפיקומן :

ללא ספק החלק האהוב על הילדים בפסח הוא חיפוש ומציאת האפיקומן. האפיקומן הוא החלק הגדול של המצה האמצעית שנמצאת בקערת הסדר. המילה אפיקומן באה מיוונית והמשמעות שלה הוא: ממתקים. אחרי ששוברים את המצה מחביאים את החלק הגדול מבין השניים כאפיקומן. הילדים מנסים לחפש את האפיקומן ולגנוב אותו ודורשים תמורתו מתנה.

أحد التقاليد الأكثر شعبية لدى الأطفال يدعى “افيكومان”، وهو قطعة خاصة من الماتسا وهي آخر ماُيؤكل في مأدبة السيدر. ويقوم رب العائلة المستضيفة عادة بإخفاء الأفيكومان في مكان ما بالبيت ثم يقوم الأطفال بالبحث عنه. ولدى العثور على الأفيكومان، يتم “افتداؤه”، إذ من المستحيل مواصلة السيدر إلا بعد أكل الأفيكومان. وتساعد هذه العادة في ضمان بقاء الأطفال مهتمين بالسيدر وفي إثارة حب الاستطلاع لديهم بالنسبة لقصة السيدر بأسرها.

3- כוס אליהו הנביא:

על שולחן הסדר בליל הסדר נוהגים להשאיר כוס יין לאליהו הנביא. המסורת אומרת שאליהו מגיע לביקור בכל בית בו נערך ליל סדר.

كأس النبي الياهو

من العادات وضع كأس نبيذ للنبي الياهو، وفقًا للمعتقدات فإن النبي الياهو يزور كل بيت حضّر لليلة “سيدر”.

2- חג חנוכה

חג חנוכה הוא אחד החגים הישראלים הכי נחגגים ומקובלים. הוא נחגג גם על ידי יהודים בארצות נוצריות בשל קרבתו לחג המולד.

את חנוכה חוגגים במשך שמונה ימים. החג מציין את מרד החשמונאים ואת ניצחונם על היוונים. הוא מסמל את טיהור המקדש וחנוכת המזבח. חג החנוכה הפך לסמל לגבורה יהודית וליכולתו של העם היהודי לנצח את אויביו.

عيد الْأنْوار

هو أَحَد الأعياد الأكثر شهرة للإسرائيليين. ويحتفل به أيضا من  اليهود في الأراضي المسيحية نتيجة قربه من عيد الميلاد.

مُدّة الاحْتِفال بهذا الْعيد ثَمانية أيّام، وَيَرمز إلى تَطْهير الهيكل.

عيد الأنوار أصبح رَمْزًا للبطولَة اليهودِيّة وقدرة الشّعب اليهودي على هزم اعدائهِ.

הסמלים של החג

1- חנוכייה:

המנהג שהכי מאפיין את חג חנוכה הוא הדלקת נרות. נוהגים להדליק נר אחד ביום הראשון ושמונה ביום האחרון. הדלקת הנרות מלווה בברכות ובדרך כלל גם בשירי חנוכה.

الشّمعدان: أكثر تَقْليد يُميّز هذا العيد إضاءة الشموع. تُضاء شمعة واحدة في اليوم الأول وثمانية في اليوم الأخير. إضاءة شمعة مصحوبة بالصلاة والأغاني الخاصّة في العيد.

2- הסביבון:

הוא משחק ילדים. בישראל כתובות על הסביבון ארבע אותיותנ, ג, ה, פ, המציינות את המילים “נס גדול היה פה”.

البلبل: لُعبة خاصّة بالاولاد، في كُلّ جِهَة حَرْف، تختصر جُملة “حَدَثَ مُعجزة كَبيرة هُنا”.

3- סופגנייה

מאכלי החג: כדי להעלות את נס כד השמן היהודים אוכלים בחנוכה שני מאכלים לפחות שאוהבים הרבה שמן. סופגניות ולביבות.

مأكولات العيد: أكثر المأكولات يتم تناولها في العيد هِي: “سوفجانياه” و”ليفيفوت”.

פעילות “החגים של היהודים”

לחץ על הקישור, התאם בין הצירופים המשפטים ע”י מתיחת קו.

פעילות “החגים היהודיים”

פעילות מסכמת לסמלי החגים השונים

להלן קישור לפעילות מסכמת לסמלי החגים השונים

פעילות מסכמת

למידה מבוססת חקר

בתי הספר אג’יאל והיובל חוקרים מיקום בתל”א – יפו. בואו נגלה ביחד מהו המקום הייחודי ע”י הרכבת הפזל.

نَأمَل أنْ تَكونوا قَد استَمْتَعْتُم

מקווים שנהניתם