Preserve and Share Folk Traditions

Ako Cigáni po šarišsky v pekle hrali

Cigán Kondráč sa po dlhej zábave za tmavej zimnej noci vracal domov so svojimi kamarátmi. Nevedeli, ako si nájsť cestu domov.  Ustatý Kondráč zastal a prehovoril k svojim kamarátom: “Kedysi sme sa mali lepšie, ale dnes hráme do vyčerpania a dostaneme len tri groše.“ Kamaráti mu prikývli: „Veru, máš svätú pravdu, keď sa  kedysi naši páni začali zabávať, hrali sme im aj týždeň a stále to bolo málo.“ Ako tak milí cigáni spomínali na zlaté časy, zrazu začuli kočiar so štyrmi ohnivými paripami. Cigáni vypleštili oči ako jablká. V tom ich ktosi chytil za plece a tisol na koč. Videli, s kým sa vezú, ale tým pánom bolo vidieť iba vysoké čierne klobúky, biele rukavičky a lakové topánky. Tmavou nocou leteli ako šípy, kone fŕkali a uháňali po tvrdej ceste nevediac kam. Po dvojhodinovej ceste pricválali na rovinu, prišli k jednému veľkému jazeru a koč i s koňmi sa hnali rovno do vody. S kočom sa  prepadli hlboko pod zem, kde zbadali krásny palác. O chvíľu už boli dnu v kaštieli a začuli prísny hlas: „Dolu z koča, za mnou!“  Vstúpili  do krásnej sály a tam im rozkázali hrať: „Tak poriadne, po šarišsky musíte hrať, lebo ak nie, zuby vám po jednom budeme trhať.“ Tak im to pekne od ruky šlo, ani sami seba nespoznávali. Hrali čardáše i valčíky od výmyslu sveta. Tak šla nota za notou až zrazu pocítili hlad. Pili však iba po jednom a jedli tiež len po jednom, lebo nesmeli prestať hrať. Keď už padali od únavy, vybrali sa von a vybrali sa za tmy k maštaliam, kde začuli čudný hlas, keď pozorne počúvali, zistili, že to kone sa k nim prihovárajú. Zadivili sa, že tu aj kone vedia po šarišsky rozprávať, a tak sa s nimi pustil do reči. Zistili, že tento palác, ktorý  je na dne samého pekla, patrí samému Luciferovi  a stojí pod Šarišským hradom. Cigáni dostali strach a začali vyzvedať, ako sa môžu dostať z pekla von. Jeden kôň im prezradil: „Ponúknu vám dukáty, vy ich však neberte, lebo sa vám doma na uhlie premenia.“  Za odplatu mal kôň prosbu: “Vezmi si tento prsteň a choď do Plavča k mojim potomkom a daj im tento prsteň na dôkaz toho, že som vždy v duchu medzi nimi a myslím na nich.“  Ako to kôň povedal, tak sa aj stalo. Cigáni si za službu nezobrali dukáty, ale vypýtali si žeravé uhlie z kováčskej vyhne na podkúvanie a smeti zo smetiska.  Potom sa vybrali domov na tom istom koči, na ktorom prišli. Keď prišli domov, zistili, že sa im uhlie a smeti na dukáty premenili.  Mnohých svojich príbuzných už nenašli, lebo medzičasom pomreli a tí, čo zostali, ich už ani nespoznali. Všetkým museli vyrozprávať, ako to v pekle vyzerá. Ale čas plynul a bieda sa do cigánskej osady navrátila. Od tej doby šarišskí cigáni  každý rok na fašiangy čakajú na objednávku zahrať čertom v pekle. Zatiaľ ich síce nepozvali, ale ktovie, možno raz…

DEVILS´ PARTY

The lord of Vinné castle Štefan was a very rich, literate and wise man. In his castle he accumulated enormous wealth. Not only gold and jewellery, but also various valuable paintings and works of art. He lived alone. He didn´t have a wife or children, only one brother. Ján was a  total  opposite of Štefan. He was envious and mean. He was always envious of his brother´s wealth.

Štefan was preparing for a long journey and he decided to charge his brother to maintain his property. He wrote a letter to Ján and sent it by a bearer. In two days, the bearer came with Ján.

“Welcome brother!” said Štefan, sincerely delighted by his arrival.

“I am happy that we´re meeting after the years,” Ján answered falsely.

“My castle will be your home for some time. If you maintain my possessions and wealth well during my absence, I will reward you lavishly,” said Štefan.

Ján had already seen himself as a lord of the castle. However, he didn´t want to be rich only during the long journey of his brother. He decided to rid him of his life. During the dinner he inconspicuously poured poison to Štefan´s goblet of wine.

“Brother, thank you for delicious dinner. I am very tired after my journey though, so I will go to bed,” Ján said goodbye.

Štefan didn´t notice any dishonest intentions in his brother´s words. Neither in a dream would it have come to his mind what his brother was going to do to him.

The lord of the castle stayed alone. He was going to raise the goblet of wine, but it suddenly overturned and the wine spilled. The clock struck twelve and the devil appeared in front of him. Eyes and hair as black  as coal and a hoof instead one of his legs.

“The lord of the castle, the wine was poisoned. Your brother is striving for your life and he wants to gain your wealth,” said the devil in human speech.

“This can´t be true, it´s my brother after all,” Štefan shook his head with incredulity. With the only movement of the devil´s hand, the wine changed to a black stain. After that, he came to believe that.

“Štefan, I will take care of your property. You can always rely on me. I have only one condition. Once a year, you will organise a party for the devil and his fellows here in the castle,” continued the devil.

Since Štefan didn´t have anyone else who he could trust, he decided to agree with the devil´s condition and everything was settled up. They wrote up a contract and the devil disappeared as unexpectedly as he had shown up. The next day in the morning, the lord of the castle banished his brother from the castle.

Time passed and the lord of the castle was finishing with the preparations for his journey and left for the unknown world to learn more about it. While he was gone, the devil was administered the property and wealth of Vinné castle. He guarded and protected it with care. It was almost two years when the lord Štefan came back. He was really satisfied with the protector and, at the same time, caretaker of the castle. Everything was just the same as he left it, nothing was missing.

“I must confess that you have surprised me. You can also rely on me. I will definitely abide by our deal,” the lord of the castle promised the devil.

Indeed, in a few days, a majestic feast took place in Vinné castle. Suddenly, in the courtyard, there appeared so many coaches that they nearly didn´t fit there. The gentlemen and ladies were dressed amazingly, but also a little weirdly. There was everything ready in the main hall. The tables bent under the weight of food and jugs of great wine. The devil´s companions were enjoying themselves until the next morning. Štefan was so surprised that, at four o´clock, everything went quiet and the coaches disappeared from the courtyard. The main hall stayed empty and tidy as if there wasn´t any feast taking place. The lord of the castle saw everything in the best order. This happened every year. Always at the same time, all of the devils were having a really good time in Vinné castle.

Lord Štefan guarded his big secret carefully. Nobody in the village under the castle knew about this weird event. However, one day, a shepherd called Tomáš strayed and came to the castle with his flock. Lord Štefan was always generous to wayfarers and random visitors to his castle if they came with good intentions. This time he was as nice as always. Štefan welcomed and fed Tomáš, but he forgot about the unusual company which was going to come that night into the castle. When they were in the middle of the best fun, Tomáš crept up under the windows, because he wanted to see how the lords were enjoying themselves. But he saw something he didn’t expect. In the hall there were devils and they were having  a party.

The secret was revealed. From that day until now everybody has been talking about Vinné castle.  People say it’s a devil´s castle and they believe that every year devils have their devils´ parties there.

PRZYJĘCIE DIABŁÓW

Władca zamku Vinné Štefan był bardzo bogatym, oczytanym i mądrym człowiekiem. W swoim zamku zgromadził on ogromne bogactwo: nie tylko złoto i biżuterie, ale też różnorodne, cenne obrazy i dzieła sztuki. Mieszkał sam. Nie miał on żony ani dzieci, tylko jednego brata. Ján był kompletnym przeciwieństwem Štefana. Był on zazdrosny i podły. Zawsze był zazdrosny o bogactwo swojego brata.

Štefan przygotowywał się na długą podróż i zdecydował zobowiązać swojego brata do utrzymania jego posiadłości. Napisał list do Jána i wysłał go za pomocą okaziciela. Za dwa dni, okaziciel przyjechał z Jánem.

„Witaj bracie!” powiedział Štefan, szczerze zachwycony jego przyjazdem.

„Jestem szczęśliwy, że spotykamy się po latach,” Ján odpowiedział fałszywie.

„Mój zamek będzie twoim domem przez jakiś czas. Jeśli dobrze utrzymasz moją posiadłość i bogactwo podczas mojej nieobecności, wynagrodzę cię hojnie,” powiedział Štefan.

Ján już widział siebie jako władce zamku. Jednakże nie chciał on być bogatym tylko podczas długiej podróży swojego brata. Postanowił pozbyć się go ze swojego życia. Podczas kolacji niepozornie wlał truciznę do kielicha z winem Štefana.

„Bracie, dziękuje za pyszną kolacje, aczkolwiek, jestem bardzo zmęczony podróżą, więc udam się na me łoże,”Ján powiedział na pożegnanie.

Štefan nie zauważył żadnych nieszczerych intencji w słowach swojego brata. Nawet we śnie nie przyszłoby mu do głowy co jego brat zamierzał mu zrobić.

Władca zamku został sam. Miał zamiar podnieść kielich wina, ale nagle wywrócił się on i wino się wylało. Zegar wskazał 24 i przed nim pojawił się diabeł. Oczy i włosy czarne jak węgiel i kopyto zamiast jednej nogi.

„Panie tego zamku, wino było zatrute. Twój bart zagraża twojemu życiu i chce zagarnąć twoje bogactwo,” powiedział diabeł w ludzkiej mowie.

„To nie może być prawda, to w końcu mój brat,” Štefan postrząsnął głową z niedowierzaniem. Z jednym ruchem dłoni diabła, wino zmieniło się w czarną plamę. Po tym, uwierzył w jego słowa.

„Štefan, będę dbał o twoją własność. Możesz zawsze na mnie polegać. Mam tylko jeden warunek. Raz w roku, będziesz organizował przyjęcie dla diabła i jego kolegów tu w tym zamku,” kontynuował diabeł.

Od kiedy Štefan nie miał nikogo innego, komu mógł zaufać, zdecydował zgodzić się na warunek diabła i wszystko było załatwione. Napisali oni kontrakt i diabeł zniknął tak niepostrzeżenie jak i się pojawił. Następnego dnia rano, władca wygonił swojego brata z zamku.

Czas minął i pan zamku zakończył przygotowania do swojej podróży i opuścił go dla nieznanego świata, żeby więcej się o nim nauczyć. Kiedy go nie było, diabeł administrował majątkiem i bogactwem zamku Vinné. Strzegł i chronił go ostrożnie. Minęły prawie dwa lata, kiedy lord Štefan wrócił. Był naprawdę usatysfakcjonowany z ochrony i jednocześnie opieki nad zamkiem. Wszystko było takie same, jakie zostawił, nic nie zginęło.

„Musze przyznać, że mnie zaskoczyłeś. Ty też możesz na mnie polegać. Na pewno będę przestrzegać naszej umowy,” władca zamku obiecał diabłu.

W rzeczy samej, kilka dni później, w zamku Vinné miała miejsce majestatyczna uczta. Nagle, na dziedzińcu, pojawiło się tak dużo powozów, że ledwie się mieściły. Panowie i panie byli ubrani zdumiewająco, ale także troche dziwnie. Wszystko było przygotowane w głównej sali. Stoły uginały się pod ciężarem jedzenia i dzbanków ze świetnym winem. Towarzysze diabła bawili się dobrze aż do następnego poranka. Štefan był bardzo zaskoczony, że o czwartej wszystko ucichło i powozy zniknęły z dziedzińca. Główna sala została pusta i czysta jakby żadna uczta nie miała tam miejsca. Pan zamku zobaczył wszystko w jak najlepszym porządku. To działo się każdego roku. Zawsze w tym samym czasie, wszystkie diabły bardzo dobrze się bawiły w zamku Vinné.

Lord Štefan strzegł swój sekret ostrożnie. Nikt w wiosce pod zamkiem nie wiedział o tym dziwnym wydarzeniu. Jednakże, jednego dnia, pasterz Tomáš zabłąkał i przyszedł do zamku ze swoją trzodą. Lord Štefan był zawsze szczodry dla podróżnych i przypadkowych odwiedzających jego zamek jeśli przychodzili w dobrych intencjach. Tym razem był tak miły jak zawsze. Štefan przywitał i nakarmił Tomáša, ale zapomniał o niecodziennym towarzystwie, które zamierzało przyjść do zamku tej nocy. Kiedy byli oni w trakcie najlepszej zabawy, Tomáš wkradł się pod okna, ponieważ chciał zobaczyć, jak lordowie dobrze się bawią. Ale zobaczył coś, czego się nie spodziewał. W sali tej były diabły i miały one przyjęcie.

Tajemnica została ujawniona. Od tego dnia do dziś wszyscy rozmawiają o zamku Vinné. Ludzie mówią, że jest to zamek diabła i wierzą, że co roku diabeł ma tam przyjęcie diabłów

VOZ

Raz sa pritrafila dvom chlapom táto príhoda. Jeden mal kobylu a druhý mal voz. Dohodli sa, že pôjdu spolu robiť. Na kobyle zvážali v lese drevo. Ale kobyla bola žrebná. V jednu noc sa ožrebila a žriebätko si ľahlo pod voz. Ten,  ktorý vlastnil voz, prišiel k tomu druhému a hovorí: „Vieš,  čo už mám?”

„Čo?” – čudoval sa ten druhý.

„Môj voz má žriebätko.”

„Čo si opitý alebo sa ti rozum múti, že voz môže mať žriebätko?”

Nemohli sa dohodnúť, tak išli na súd. Sudca ich súdil a hovorí: „Keď bolo pod vozom, tak patrí k vozu.”

Ten, ktorého bolo žriebätko a prehral, išiel zo súdu a kričí: „Čo je to za sudcu, ktorý  priznal, že voz má žriebätko.”

Sudcova žena to počula a hovorí: „Čo hovoríte,  ujko?”

„No,  čo! Čo je to za sudca, ktorý vraví,  že voz má žriebätko.“

Žena sudcu  ujkovi hovorí: „Choďte a povedzte sudcovi, nech vyjde von, že mu vyšli ryby z rybníka a popili mu proso.“  A ujko tak urobil.

Sudca mu hovorí: „Čo ste sa pomiatli, že ryby vyjdú z rybníka a proso popijú?”

A on hovorí: „A vy ste prišli o rozum tiež, ak tvrdíte,  že voz má žriebätko?”

Sudca povedal: „Starý, berte sa, vyhrali ste!”

Potom sudca hovorí svojej žene: „A ty choď domov, keď si sa do toho zamiešala. Môžeš si zobrať to, čo ti je najmilšie a ísť preč.“

Žena sa so sudcom ešte naobedovala, prichystala mu  však prášok, po ktorom zaspal, naložila ho na voz a odviezla milého sudcu  k svojmu otcovi.

Keď sa sudca prebral, opýtal sa jej, kde to je.

Žena  na to odvetila: „Si tam, kde si chcel byť. Povedal si, aby som si zobrala to,  čo mi je najmilšie. Mne si najmilší ty, tak som si ťa zobrala.”

A tak  žijú spolu dodnes, ak  nepomreli.

A Wagon

Once upon a time, the two men witnessed this incident. One man had a mare and the other one had a wagon. They agreed to work together to carry wood from the forest. However, the mare was with the young.  One night she gave a birth to a foal and the foal lay under the wagon.

The man who owned the wagon came to the other one and said, “Do you know what I have?“

“What?” the other man was wondering.

“My wagon had a foal,” he said.

“Are you drunk or are you out of your mind thinking your wagon could have a foal?”

They could not reach an agreement so they decided to  go to the court. The judge thought about their argument and said, “If the foal was found under the wagon, it belongs to the wagon.”

When the man whose foal it was heard that, he left the court yelling, „What a judge! He admitted that the wagon had a foal!”

The judge’s wife heard him and asked him, “What are you saying? Huh?”

“Well,” said the man,” what judge can say that the wagon can have a foal.”

The judge’s wife thought for a while and told him to go back to the judge and tell him that the fish got out of the pond and drank all the grain. And he did so.

Having listened to the man saying that the fish got out of the pond and drank all the grain, the judge asked him,” Are you crazy? How can the fish get out of the pond and drink grain?”

The man replied,” What about you? Have you lost your mind too saying the wagon can have a foal?”

“Get lost!” the judge ordered the man, “You have won!”

Then he turned to his wife and told he to go home, take the most important thing with her and leave.  The judge’s wife came home, had lunch with her husband and secretly gave him the potion after which the judge fell asleep. Then she put him on the wagon and took him to her father’s house. When the judge came round, he asked her where he was.

The woman replied,” This is where you wanted to be. You told me to leave and take what is most important to me with me. Since you are the most precious one to me, I took you with me.”

And they lived happily ever after.

Wóz

Pewnego razu, dwóch mężczyzn było świadkami tego incydentu. Jeden mężczyzna miał klacz, drugi zaś wóz. Obaj zgodzili się pomóc sobie nawzajem, przy przenoszeniu drewna z lasu. Jednakże, Klacz była z młodymi. Pewnej nocy urodziła źrebię, które

leżało pod wozem.
Mężczyzna, który był właścicielem wozu, podszedł do drugiego i zapytał
-wiesz co mam?
– co masz? odpowiedział z zaciekawieniem.
– Mój wóz ma źrebię. odpowiedział mężczyzna.

–  Czy ty siebie słyszysz? Jakim prawem twój wóz może mieć źrebię?
Mężczyźni nie mogli dojść do porozumienia, postanowili więc rozwiązać ten problem drogą sądową. Sędzia, po wysłuchaniu argumentów obydwu stron, zadecydował:
“Jeżeli źrebię znaleziono pod wozem, należy więc ono do wozu”. Kiedy Właściciel zwierzęcia usłyszał wyrok sędziego, wyszedł z sądu krzycząc:
“Co to ma być za sędzia! Przyznał, że źrebię jest własnością wozu!”.
Żona sędziego usłyszawszy jego lament zapytała go – o czym ty mówisz? huh?
– No cóż. odpowiedział mężczyzna “Jakim prawem sędzia mógł uznać, że źrebię jest

własnością wozu?”

Żona sędziego zastanawiała się przez chwilę, powiedziała mu żeby opowiedział sędziemu o tym, że ryby wyszły ze stawu i wypiły całe zapasy zboża.
Sędzia wysłuchawszy jego historii zapytał go
– Czy ty oszalałeś? Jak ryby mogłyby wyjść ze stawu i wypić zapasy zboża?
Mężczyzna odpowiedział
– A co z tobą? Postradałeś zmysły? Jak możesz mówić, że źrebię należy do wozu?

-A idź do diabła! Sędzia odpowiedział z pogardą. Wygrałeś!
Mężczyzna zwrócił się do swojej żony i nakazał jej pójść do domu, wziąć najcenniejsze rzeczy ze sobą i wyjechać. Żona sędziego wróciła do domu, zjadła lunch wraz z mężem i potajemnie podała mu miksturę, dzięki której miał zasnąć. Położyła go na wozie i zawiozła do domu ojca. Gdy sędzia się ocucił, zapytał ją gdzie jest. Kobieta odpowiedziała mu
– To jest dokładnie to miejsce, gdzie chciałeś być.
Powiedziałeś, żebym wzięła najcenniejsze rzeczy ze sobą i wyjechała.
Ponieważ jesteś dla mnie najcenniejszy wzięłam cię ze sobą.
Po tym żyli długo i szczęśliwie.

Un Carro

C’erano una volta due uomini che hanno assistito a questo incidente. Un uomo aveva una cavalla e l’altro aveva un carro. Essi hanno deciso di lavorare insieme per trasportare la legna dalla foresta. Però la cavalla era incinta. Una notte partorì un puledro che si mise sotto il carro.

L’uomo che possedeva il carro andò dall’altro e disse, “lo sai cosa ho?”

“cosa?” l’altro uomo chiese.

“il mio carro ha fatto un puledro” disse.

“sei ubriaco o pazzo per credere che il tuo carro abbia fatto un puledro?”

Essi non riuscirono a trovare un accordo quindi decisero di andare in tribunale. Il giudice pensò al loro litigio e disse, “se il puledro era sotto il carro allora appartiene al carro”

Quando il vero proprietario del puledro sentì ciò, lasciò il tribunale urlando, “che giudice! Ha ammesso che il carro ha fatto un puledro”

La moglie del giudice lo sentì e gli chiese, “cosa stai dicendo? Huh?”

“beh” disse l’uomo, “quale giudice potrebbe dire che un carro possa fare un puledro”

La moglie pensò per un po’ e gli disse di tornare dal giudice e dirgli che il pesce è uscito dallo stagno e ha bevuto tutti i cereali. E così fece.

Dopo aver ascoltato, il giudice disse, “sei pazzo? Come può un pesce uscire dallo stagno e bere grano?”

L’uomo rispose, “tu invece? Sei uscito fuori di testa dicendo che un carro abbia fatto un puledro?”

“vai via!” ordinò il giudice, “hai vinto!”

Dopo si girò verso sua moglie e le disse di andare a casa, prendere le cose più importanti con lei e andarsene. La moglie del giudice tornò a casa, pranzò con suo marito e segretamente gli diede la pozione che lo fece addormentare. Dopo lo mise nel carro e lo portò a casa di suo padre. Quando il giudice si svegliò, le chiese dove si trovasse.

La donna rispose, “qui è dove volevi essere. Mi hai detto di andarmene e portare le cose più importanti per me. Essendo che tu sei la cosa più importante per me, ti ho portato con me.”

E vissero per sempre felici e contenti.

Tibavský hrad

Dva razy bol na hrade Tibava veľký smútok. Pán Michal pochoval dve svoje ženy, ale zostal bezdetný. Prvá žena mu zomrela na chudokrvnosť. Druhú dopichal roj včiel. Vyše desať rokov žil potom pán Michal utiahnuto, na výročné trhy do Sobraniec však chodil každý rok. Pán Michal sa už domnieval, že dožije svoj život ako dvojnásobný vdovec nad knihami. Náhoda a čas však rozhodli inak. Začiatkom jesene sa opäť vybral na trh do Sobraniec. Žiadalo sa mu vidieť ľudí a tovary, ktoré vyrábali a predávali. Sedel v koči, obzeral sa po kupcoch a odrazu spopod ktorejsi brány vystúpil jarmočný tulák s mladým cvičeným medveďom na reťazi. Kone sa splašili a prevrhli na zem mladú devu. Len čo to pán Michal videl, zoskočil z koča a bežal jej na pomoc….

Mladá krásavica sa volala Zuzana, bola dcérou miestneho zemana, bohatého vinára Pála. Pán rozkázal Zuzanku naložiť do svojho koča, prisadol si k nej a keď sa deva naňho vďačne pozrela, skoro sa utopil v jej krásnych hnedých očiach.  V tej chvíli sa do Zuzany zamiloval. Pánov koč zastal na rozľahlom vinohradníckom dvore. Rodičia Zuzany pánovi Michalovi ďakovali a vinár Pál  hneď priniesol zo svojich pivníc dobre zapečatené víno.

Pán Michal sa na druhý deň ráno vybral s kočišom Galapágom do Sobraniec už zavčasu ráno. Priviezol krásnej Zuzane podarúnky a sám sa tešil  z toho, akú z nich mala radosť. Odvtedy chodil pán Michal za Zuzanou celý týždeň, každý deň, až kým nevyzdravela. Po týždni poslal do vinárovho domu svojich pytačov a ešte pred Vianocami bola svadba. Pán Michal sa oženil tretí raz. Miloval Zuzanu nežne a z celého srdca. A aj Zuzana ho mala rada. Naučila sa písať a čítať a začala si tajne písať všetko, čo cez deň zažila.

V jednom svojom zápise si poznamenala: “Stala sa so mnou veľká zmena, zdôverila som sa kuchárke, že budem matkou. Michalovi to poviem až zajtra na prvý jarný deň. Dúfam, že bude slnko svietiť tak  ako dnes.“ Na druhý deň slnko svietilo od rána a Zuzanka sa po raňajkách osmelila povedať mužovi veľkú novinu. „Čakám dieťa,“ zvestovala mu. „S kým si ma oklamala?“ zručal Michal. “ Je to tvoje dieťa,“ povedala. O on ešte: “Neverím ti,  potvora!“  Vtom pani Zuzanka omdlela. Keď sa prebrala, ležala v temnici na slame. “Bože, osvieť môjho muža!“ požiadala vrúcne a pokorne. Odrazu začula za chrbtom kroky, rútil sa k nej vlastný muž s vytaseným mečom. Zuzana zatvorila oči a sklonila hlavu. Mužov meč prenikol do nej strašnou silou a jeho hrot zmáčaný krvou sa zaleskol na chvíľu pred jej hruďou.  Zamrela, nepočula mužov výkrik, už necítila, ako mŕtvy padol na ňu.

Na mieste, kde krásna Zuzana vykrvácala, do roka pukli hradby a odvtedy sa začala pomalá skaza hradu Tibava.

Tibava castle

Huge sadness surrounded Tibava castle twice already. Lord Michal lost his second wife and he was still childless. His first wife died of anaemia and his second one died after bees stung her. Lord Michal lived his unhappy life for the next ten years, but he visited the fair in Sobrance every year. He thought he would never get married again and the books will be his only company. But time and destiny  changed his life.

At the beginning of autumn, he decided to go to the fair in Sobrance again. He longed to meet people and buy something there. While he was sitting in a coach looking at merchants, suddenly he saw a fair tramp with a chained bear. Horses got frightened and a young lady got thrown onto the ground. Immediately, Lord Michal rushed to help her.

The young lady was called Zuzana, she was a daughter of a rich, local  wine maker. Lord Michal ordered to put Lady Zuzana onto his coach, got onto the coach and when she looked at him with gratitude in her eyes, he got lost in her beautiful brown eyes. In the very moment, he fell in love with her.  His carriage stopped in a large courtyard of Zuzana’s father. Her parents were so grateful for saving their daughter that they brought their best wine from the cellar.

Early in the morning, Lord Michal and his coachman set off on their journey to Sobrance. He brought some presents to beautiful Lady Zuzana and he was happy seeing her enjoying them. Since then, Lord Michal would go to Sobrance every day to see Lady Zuzana until she get better. A week later, he sent his suitors to the wine maker’s home and he  married  her before Christmas. It was Lord Michal’s third marriage. He loved Zuzana tenderly from the depth of his heart. She loved him too. She taught herself to read and write and she secretly kept her diary about what had happened during the day.

One day she wrote,” A great changed happened in my life, I told my secret to the cook, I am going to be a mother. But I am going to tell it to Michal tomorrow, on the first day of spring. I hope it  will be as sunny as today.” The next day, the sun was shining bright since morning and while having breakfast, Zuzana gathered her courage and told her husband the news.

“I am going to have a baby,” she told him.

“Who did you cheat on me with?” shouted Michal.

“It is your baby,” she whispered.

“I don’t believe you, you bastard!”, he replied.

Lady Zuzana lost her consciousness. When she came round, she found herself lying on the ground in dungeon.

“Oh, Lord, enlighten my husband!” she asked warmly and humbly. Suddenly he heard some steps behind her back. Her own husband rushed towards her with a sword in his hands. She closed her eyes and bent her head. His sword pricked her with enormous strength and its tip wet with her blood shone in front of her chest for a brief moment. She froze, she did not hear her husband’s cry, she did not feel when he fell on her dead.

The castle walls where Lady Zuzana bled to death cracked and the destruction of Tibava castle slowly started.

Zamek w Tibavie

         Olbrzymi smutek już dwukrotnie zawitał w progi Tibavskiego zamku. Władca Michał stracił swą drugą żonę, ciągle pozostając bez swojego potomka. Jego pierwsza żona, zmarła z powodu anemii, druga zaś poprzez użądlenie pszczoły. Władca Michał wiódł nieszczęśliwy żywot przez następnych dziesięć lat, ale co roku odwiedzał sobrańskie targi. Stracił już wszelkie nadzieje, związane z kolejnym małżeństwem, w głowie miał jedynie myśl, że to książki dotrzymają mu towarzystwa przez resztę życia.

Ale czas i przeznaczenie odmieniły jego życie.

Na początku jesieni, zdecydował że odwiedzi Targi w Sobrance jeszcze raz. Chciał spotkać w ludzi, oraz coś sobie kupić. Władca, siedziawszy w powozie, zerkał i wypatrywał kupców, gdy naglę widok włóczęgi z przykutym do łańcucha niedźwiedziem, zaparł mu dech w piersiach. Konie z przerażenia zaczęły się płoszyć, zrzucając młodą damę na ziemię. Władca Michał, natychmiast ruszył jej z pomocą.
Zuzanna, tak właśnie przedstawiła się młoda dama, była córką bogatego, lokalnego winiarza. Władca rozkazał posadzić młodą damę na swoim powozie, Zuzanna spojrzała na Władcę z wdzięcznością, od razu zagubił się w jej przepięknych brązowych oczach. To była miłość od pierwszego wejrzenia. Powóz zatrzymał się na ogromnym dziedzińcu jej ojca. Rodzice Zuzanny byli tak nieprawdopodobnie wdzięczni, że przynieśli ze swej piwnicy najlepsze wino jakie mieli. Wczesnym rankiem, Władca i jego woźnica, wyruszyli w podróż do Sobranców. Michał przyniósł prezenty dla pięknej damy Zuzanny i z radością na twarzy, patrzył jak się nimi raduję. Od tego czasu, odwiedzał Sobrance dzień w dzień, by zobaczyć się z Zuzanną, dopóki ta nie wyzdrowieje. Tydzień później, wysłał swych zalotników do włości winiarza i

poślubił jego córkę, na chwilę przed świętami.

To było trzecie małżeństwo w życiu Władcy. Jego miłość do Zuzanny, była niepowtarzalna, prosto z głębi serca. To była wzajemna miłość. Zuzanna nawet nauczyła się czytać i pisać, by sekretnie pisać pamiętnik, z rzeczy które wydarzały się między nią o władcą, w ciągu dnia. Pewnego dnia napisała, “ Wspaniała rzecz wydarzyła się w moim życiu, powiedziałam kucharce, że wkrótce zostanę matką. Powiem to Michałowi dopiero jutro, pierwszego dnia wiosny. Mam nadzieję, że będzie tak samo słonecznie jak dzisiaj”. Następnego dnia słońce świeciło jasno, od samego rana, podczas śniadania  Zuzanna zebrała się na odwagę  i przekazała mężowi nowinę.

– Będę mieć dziecko. powiedziała
– Z kim mnie zdradziłaś? wykrzyknął Michał.
– To twoje dziecko. Powiedziała szeptem
– Nie wierzę ci kobieto! powtórzył

Zuzanna straciła przytomność. Gdy doszła do siebie, obudziła się na ziemi w lochu.
“O Panie, oświeć mojego męża!” poprosiła ciepło i pokornie. Nagle usłyszał kilka kroków tuż za jego plecami. Jej własny mąż rzucił się w jej stronę, z mieczem w dłoni. Zamknęła oczy i pochyliła głowę. Jego miecz ukłuł ją z ogromną siłą, a czubek jego ostrza mokry od  jej krwi lśnił przed jej klatką piersiową, przez krótką chwilę. Młoda dama zamarła, nie słyszała płaczu swojego męża, nie poczuła gdy upadł na nią  martwą.
Mury zamku, gdzie Zuzanna wykrwawiła się na śmierć, pękły zaczynając powolny upadek zamku w Tibavie.

Castello di Tibava

Già per la seconda volta, un’enorme tristezza circondava il castello di Tibava. Lord Michal perse la sua seconda moglie ed era senza figli. La sua prima moglie morì di anemia e la seconda dopo che delle api la punsero. Lord Michal visse la sua infelice vita per i successivi dieci anni, ma visitava la fiera a Sobrance ogni anno. Pensò che non si sarebbe sposato di nuovo e che i libri sarebbero stati la sua unica compagnia. Ma tempo e destino cambiarono la sua vita.

All’inizio di autunno, decise di andare di nuovo alla fiera a Sobrance. Voleva incontrare persone e comprare qualcosa. Mentre stava seduto nelle carrozza guardando i mercanti, all’improvviso vide una bella vagabonda con un orso incatenato. I cavalli si spaventarono e una giovane donna fu gettata a terra. Immediatamente, Lord Michal si affrettò ad aiutarla.

La giovane donna si chiamava Zuzana, era figlia di un ricco, produttore di vino locale. Lord Michal ordinò di mettere Lady Zuzana nel sua carrozza, salì poi nella carrozza, e quando lei lo guardò con gratitudine nei suoi occhi, lui si perse nei suoi bellissimi occhi marroni. In quell’esatto momento, si innamorò di lei. La sua carrozza si fermò nel grande cortile del padre di Zuzana. I suoi genitori erano cosi riconoscenti per aver salvato la vita della loro figlia che portarono il loro miglior vino dalla cantina.

La mattina presto, Lord Michal e il suo cocchiere partirono per Sobrance.  Portò dei regali alla bella Lady Zuzana ed è stato felice di vedere che le piacevano.  Da allora, Lord Michal sarebbe andato a Sobrance ogni giorno per vedere Lady Zuzana fino a quando si sarebbe sentita meglio. Una settimana dopo, mandò i suoi corteggiatori a casa del produttore di vino e la sposò prima di Natale. Era il terzo matrimonio di Lord Michal. Amava teneramente Zuzana dal profondo del suo cuore.  Anche lei lo amava. Ha imparato da sola a leggere e scrivere e teneva segretamente il suo diario di quello che succedeva durante il giorno.

Un giorno ha scritto: “Un grande cambiamento è avvenuto nella mia vita, ho detto il mio segreto alla cuoca, diventerò madre. Ma lo dirò a Michal domani, il primo giorno di primavera. Spero sia soleggiato come oggi.” Il giorno dopo, il sole splendeva luminoso sin dal mattino e mentre faceva colazione, Zuzana raccolse il suo coraggio e raccontò la notizia a suo marito.

“Avrò un bambino” gli disse.

“Con chi mi hai tradito?” gridò Michal.

“È il tuo bambino” sussurrò.

“Non ti credo, disgraziata”, replicò.

Lady Zuzana perse i sensi. Quando si riprese, si ritrovò sdraiata per terra in una segreta.

“Oh, Signore, illumina mio marito!” Improvvisamente sentì alcuni passi dietro di lei. Il suo stesso marito si precipitò verso di lei con una spada tra le mani. Chiuse gli occhi e piegò la testa. La sua spada la trafisse con enorme forza e la punta bagnata dal suo sangue le risplendette davanti al petto per un breve momento. Si bloccò, non sentì il pianto del marito, non sentì quando lui cadde su di lei morto.

Le mura del castello dove Lady Zuzana morì dissanguata si ruppero e lentamente iniziò la distruzione del castello di Tibava.

Kto vyniesol Sninský kameň na Vihrolat a vyhĺbil Morské oko

V Slanských horách žil kedysi dávno za pohanských čias jeden ukrutný pán, ktorý sa volal Drak. Jeho pohanský hrad stál na úpätí Slanských hôr, neďaleko dedinky
Dargov. V dargovských horách ešte podnes vidno na jednom vrchu zrúcaniny neskôr viackrát prestavovaného Drakovho hradu.

Drak bol ukrutným pánom tohto kraja. Bol pohanom a pohansky zaobchodil aj so svojimi poddanými. Ľud musel naňho tvrdo robotovať. Orali hákom a do pluhu priahali ľudí. Kosili kosákom a rúbavali stáročné hrubé buky.

Drak počas dlhých rokov do svojho hradu, pohanského hniezda, zhromažďoval poklady. Ľud si povrával, že v tomto pohanskom hrade bolo toľko zlata a striebra, že by tie poklady človek ani do sto vozov nenaložil. Drak bral všetko, čo len sa mohlo od ľudí vziať. Ľudia v  Dargove a jeho okolí nemohli ukryť pred ním ani len jeden grošík. On o všetkom vedel,  kde si kto skrýva svoje cennosti, a preto si ľudia rozprávali, že mu to bohatstvo pomáhali zbierať všetci čerti.

Pohanské časy sa však minuli a podslanský kraj začal od bratov vierozvestov prijímať čistú kresťanskú vieru v živého Boha. Aj týmto krajom putovali dvaja bratia zo Solúna – Konštantín a Metod, posviacali tunajšie krásne polia i lúky a požehnávali pracovitý ľud.

Pred svetlom čistej Kristovej pravdy ukrutný Drak musel ísť  z tohto sveta – tam do večného pekla. Musel opustiť svoj pohanský hrad, musel zanechať aj svoje veľké poklady. V tú noc, keď Drak umieral – hovoria ľudia – dvesto bleskov udrelo do Slanských hôr. Smrť toho ukrutníka ľud považoval za veľký dar od Hospodina, po starosloviensky „Gospodina“, a preto tento vrch od tých čias nazvali Dar Hospodinov, či Dar Gospodinov, teda úspornejšie Dargov.

Ukrutný Drak však nevládal so sebou do pekla pobrať všetko nazháňané poklady. Preto po ne posla z pekla čerta. Medzitým však ľud skoro všetky poklady našiel a postavil za ne kresťanské chrámy. Drakov pohanský hrad rozváľali a zrovnali so zemou. Čert však chcel nájsť aspoň zvyšok pokladov. Ťažko sa mu chodilo po vysvätenej zemi. Kam stúpil, tam sa popichal. Nedal sa však odradiť, dúfal, že pod rúškom tmy sa mu lepšie povodí. Vyšiel hore na Dargov a počkal na čiernu noc.

Padla prestrašná tma. Dala sa nožom krájať. V tej tme letel čert smerom na Vihorlat. Nevidel dobre, kde sa dole spúšťa, a preto, keď nahmatal niečo veľké, domnieval sa, že je to poklad, ale v skutočnosti vzal na plecia jedno ozrutné bralo a to vliekol do pekla namiesto zvyšku Drakových pokladov. Noc bola tmavá, bralo bolo veľmi ťažké, čert ho do polnoci ledva stihol dovliecť cez rakovské vŕšky Pozdišovskej pahorkatiny k Vinnému. Tam si chcel trochu oddýchnuť. Sadol si na Medvediu horu a ťažký náklad zložil z pliec. Ale zem tu bola močaristá a bralo sa po chvíli začalo do nej prepadať. Keď to čert uvidel, veľmi sa naľakal a začal ho zachraňovať. Aj keď klial až sa lesy na Vihorlate červenali a všetkých čertov pospomínal. nikto mu neprišiel na pomoc. A bola to naozaj čertovská robota – nohy sa mu až po kolená do zeme zabárali! Keď konečne vygúľal bralo na skalnatý poklad, bol celý zablatený a upachtený. Vyšiel hore na Končistú, aby sa pozrel, kade je najkratšia cesta do pekla a tu zbadal zalesknúť sa dajakú vodu. Veľmi sa tomu potešil. Bolo to Vinianske jazero. Skočil do neho až voda do dediny dostriekla a a dochuti sa vykúpal. Čert bol síce čistý, ale voda v jazere je od tých čias špinavá.

Keď ale v Klokočove začali na polnoc zvoniť, čert vzal bralo na plecia a uháňal ďalej, lebo do rána musel byť naspäť v pekle. Na nasledujúcom vrchu ho zložil, lebo ho už ďalej nevládal niesť. Od únavy vyplazil svoj veľký jazyk, oprel hlavu o bralo a zaspal. Drichmal tuho, tak tvrdo, že ho až ráno slniečko zobudilo. Keď zistil. že je už ráno a zmeškal príchod do pekla, strašne sa naľakal. Zanechal kameň kameňom, hupkom skočil do doliny, kde sa pod ním zem otvorila a on sa prepadol rovno do jazerného pekla.

Na tom mieste, kde čert spal, stojí až doposiaľ velikánsky kameň, o ktorý si oprel hlavu. Ľudia ho nazvali Sninským kameňom. Neďaleko od neho, tam, kde sa zem otvorila a pohltila čerta do pekla, ostala hlbočizná priepasť, ktorú časom zaliala voda. Ľud toto jazero dodnes volá Morským okom.

Who carried the rock up Vihorlat and carved out “Morské oko”

A long time ago, there was a cruel lord called Drak living in the Slanské Mountains. His pagan castle was standing at the foothill of the Slanské Mountains, near the village of Dargov. Even today we can see, on one of the hills, the ruins of Drak´s castle, which was later rebuilt.

Drak was a cruel lord of the region. He was a pagan and he was also treating his subjects in a pagan way. The people had to work hard for him. They ploughed land with hooks which were pulled by people. They cut grass with a sickle and logged wood from more than a hundred year old beeches.

For many  years, Drak was gathering treasures into his castle, a pagan nest. People said that in this pagan castle there was so much gold and silver that one man couldn’t load up the treasure into one hundred wagons. Drak took everything that could have been taken from people. The people in Dargov and its surroundings couldn’t have hidden even a little penny from him. He knew about everything, where everybody hid their valuables and because of that, people said that devils had helped him to gather that wealth.

The pagan times had passed and the region started to accept, from the apostle brothers, the pure Christian faith in the living God. Even two brothers from Solun – Saint Cyril and Methodius, travelled across this region and sanctified local fields and meadows and blessed the hard-working people.

Because of the pure truth of Christ, cruel Drak had to go away from this world – there, to eternal hell. He had to leave his pagan castle and his big treasures behind. The night, when  he passed away – people say – two hundred flashes of lightning struck  the Slanské Mountains. People took his death as a big gift from Hospodin (Old Slavonic “Gospodin”), and because of that, from these days they have called this mountain “Dar Hospodinov” or “Dar Gospodinov”, in short “Dargov”.

Cruel Drak wasn´t able to take all of his treasures to hell. Therefore, he sent the devil to do that. Meanwhile, the people had found many of Drak´s treasures and used them to built Christian temples. The Drak´s pagan castle was destroyed and razed to the ground. The devil wanted to find at least the rest of the treasures, but walking along the sanctified land was difficult.

He pricked himself everywhere he stepped. But he wasn´t discouraged, he hoped that he´ll do better under the veil of  black night.

There fell terrible darkness. You could cut it with a knife. Inside of that darkness, the devil flew towards the hill called Vihorlat. He did not see well when he was going down and because of that, when he felt something big, he believed it was the treasure, but in reality he put one terribly big rock on his shoulders and so, he dragged the rock instead of the Drak´s treasure into the hell. The night was dark and the rock was very heavy, so the devil hardly made it through the Rakov hillocks of the rolling area of Pozdišovce to Vinné. There he wanted to rest for a moment. He sat on the hill called Medvedia hora and put down the load from his shoulders. But the land was very swampy so the rock started to fall through the land after a while.

When the devil saw it, he got terrified and started to rescue himself. Although he swore so much that forests blushed and he mentioned all existing devils, nobody came to help him. And it was a really devilish task – he was in mud up to his knees! After he finally got the reef on a rock base, he was completely dirty and breathless. He climbed up to Končistá to look for the shortest way to hell and he saw shining water. He got very excited. It was Vinné lake. As he jumped into the lake, water splashed to the village, and he had a bath. The devil was clean, but the water in the lake has been dirty since then.

When the bells in Klokočov started to ring midnight, the devil put the rock on his shoulders and rushed because he was supposed to be back in hell by the morning. He put it down on the next hill as he couldn’t manage to bear it anymore. He was so tired that he stuck out his big tongue, rested his head on the rock and fell asleep. He was sleeping like a log and woke up only when the sun came out. When he had realised that it was already morning and he missed his arrival to the hell, he got scared terribly. He forgot about the rock and jumped into the valley. The ground opened and he fell straight into the hell.

In the place where the devil fell asleep still stands a huge rock on which he rested his head. Not far from it, where the ground opened and swallowed the devil, there remained a deep chasm that was flooded later. To this day people call it “Morské oko”.

O tym, który wniósł głaz na Wyhorlat i ukształtował ,,Morskie oko”

Dawno, dawno temu był sobie okrutny władca, który mieszkał w Slańskich Górach i zwał się Drak.  Jego pogański zamek stał u podnóża tych gór, nieopodal wioski Dargov. Po dzień dzisiejszy możemy dostrzec na jednym ze wzgórz ruiny zamku Draka, który został później odbudowany.

Drak był okrutnym panem regionu. Był poganinem i traktował swoich podwładnych w pogański sposób. Poddani musieli ciężko dla niego pracować.  Orali ziemię pługami, które były ciągnięte przez ludzi, cięli trawę sierpem i rąbali drzewo z ponad stuletnich buków.

Przez wiele lat, Drak gromadził skarby w swoim zamku- pogańskiej przystani. Ludzie twierdzili, że było w nim tyle złota i srebra, że jeden człowiek nie byłby w stanie załadować całego skarbu w sto wagonów. Drak zabrał ludziom wszystko, co tylko mógł. Mieszkańcy wsi Dargov i jej okolicy nie byli wstanie ukryć przed nim nawet złamanego grosza. Wiedział on o wszystkim, nawet o tym gdzie chowano swoje cenne przedmioty, dlatego ludzie twierdzili, że sam diabeł pomógł mu zdobyć bogactwo.

W końcu pogańskie czasy przeminęły i region zaczął przejmować od braci apostołów wiarę chrześcijańską w żywego Boga. Nawet dwóch braci z Tesaloników – Święty Cyryl i Metody podróżowali po całym regionie i święcili okoliczne pola, łąki oraz błogosławili ciężko pracujących ludzi.

Ze względu na nieskazitelną wiarę ludzi w Chrystusa, okrutny Drak musiał uciec z tego świata do wiecznego piekła. Był zmuszony zostawić swój pogański zamek, a razem z nim wszelkie zgromadzone skarby. Ludzie twierdzili, że w noc jego odejścia w Slańskie Góry uderzyło dwieście błyskawic. Odebrali oni jego ucieczkę jako dar od ,,Hospodin’’ (starowłowiańska nazwa ,,Gospodin”), z tego powodu od tamtych czasów nazywają tę górę ,,Dar Hospodinov” albo ,,Dar Gospodinov”, w skrócie ,,Dargov”.

Okrutny Drak nie był w stanie wziąć całego swojego bogactwa do piekieł, dlatego wysłał diabła aby to zrobił. W międzyczasie ludzie znaleźli wiele z jego skarbów i użyli ich do zbudowania świątyń chrześcijańskich. Zamek Draka został splądrowany i zrównany z ziemią. Diabeł pragnął odnaleźć chociaż część jego skarbu, jednak chodzenie po poświęconej ziemi było dla niego ciężkim wyzywaniem.

Ranił się gdziekolwiek nie ustał, jednakże to go nie zniechęciło. Miał on bowiem nadzieję, że lepiej sobie poradzi pod osłoną nocy.

W końcu zapadła przeraźliwa ciemność. W jej głębi leciał diabeł, który kierował się w stronę wzgórza zwanego Wyhorlat. Nie widział on zbyt dobrze, dlatego kiedy zbliżył się do ziemi i poczuł coś wielkiego, pomyślał, że był to skarb, lecz w rzeczywistości wziął na swe ramiona niesamowicie ogromny głaz i wlekł go do piekieł, zamiast skarbu Draka . Było ciemno jak w grobie i głaz był okropnie ciężki, dlatego diabeł ledwo przedarł się przez Rakovskie wzgórza w pagórkowatym obszarze od wsi Pozdišovce do Vinné. Chciał tam na moment odpocząć, toteż usiadł na wzgórzu zwanym ,, Medvedia hora” i zrzucił ciężar ze swoich ramion, jednak ziemia była podmokła i głaz po chwili zaczął spadać.

Kiedy diabeł dostrzegł, co się dzieje, przerażony zaczął się ratować. Tak okropnie przeklinał, że lasy się zarumieniły. Wezwał wszelkie istniejące demony, jednak nikt nie przyszedł mu z pomocą. Było to naprawdę diabelskie wyzwanie – był w błocie po same kolana! Kiedy nareszcie wydostał się na skalną powierzchnię był kompletnie brudny i nie mógł złapać oddechu. Wdrapał się na szczyt          ,, Končistá’’, aby znaleźć najkrótszą drogę do piekła i dostrzegł przejrzystą wodę, co sprawiło, że bardzo się podekscytował. Było to jezioro Vinianske. Kiedy do niego wskoczył, ochlapał całą wioskę. Po kąpieli był już zupełnie czysty, aczkolwiek woda w jeziorze pozostała od tamtej chwili brudna.

Kiedy dzwony w wiosce Klokočov zaczęły wybijać północ, diabeł wziął głaz na swe barki i zaczął gnać, ponieważ do ranka musiał być z powrotem w piekle. Odłożył go jednak po czasie na okolicznym wzgórzu, ponieważ nie był już w stanie go targać. Był tak wyczerpany, że wystawił swój język, oparł głowę na głazie i zasnął. Spał jak suseł i obudziło go dopiero wschodzące słońce. Kiedy zorientował się, że jest już ranek i przegapił swój powrót do piekła niesamowicie się przeraził. Z wrażenia zapomniał o głazie i wskoczył w głąb doliny. Ziemia się rozstąpiła, a on wpakował się prosto do piekła.

W miejscu gdzie diabeł zasnął do tej pory stoi ogromny głaz, na którym oparł swą głowę. Nieopodal tego, na obszarze, gdzie rozstąpiła się i pochłonęła diabła ziemia, pozostała głęboka przepaść, która została później zalana. Do dnia dzisiejszego nazywają ją ,, Morské oko”.

Legenda o rzece Skrwie

Od zawsze jako dziecko uwielbiałam odwiedzać swoją babcię, która opowiadała mi wiele ciekawych historii.  Jedna z  nich o rzece  zapadła mi w pamięci.  Właśnie w okolicy tej rzeki żył pewien bogaty człowiek, który nie wiedział co zrobić ze swoją fortuną. Niestety nie słuchał rad, ani próśb o pomoc kierowanych od ludzi.

Pewnego dnia nieznajoma kobieta błagała go pomoc, nie miała pieniędzy na jedzenie, jednak on był nieugięty i nie zmienił swojego podejścia. Wtedy kobieta wyklęła go i rzuciła na niego klątwę mówiąc, że do końca życia ów mężczyzna będzie nieszczęśliwy. Niestety  on zbagatelizował jej słowa i wypędził kobietę.

Z upływem lat nie znalazł miłości, nie miał żony i zrozumiał, że słowa kobiety spełniły się. Postanowił rozdać całą swoją fortunę biednym, gdyż zrozumiał, że pieniądze nie dają mu szczęścia.

Lata mijały a on nadal był bardzo samotny – pogodził się ze swoim losem. Coraz więcej czasu spacerował po okolicy odkrywając piękno natury. Nigdy dotąd nie był tak szczęśliwy. Pewnego dnia będąc już u kresu życia usiadł na polanie i zaczął płakać. Były to łzy winy, żalu, emocji, które czuł przez cały swój samotny żywot.  Jego łzy były tak żarliwe i szczere, że wyżłobiły strumienie wody płynące wzdłuż polany. Tak właśnie według legendy powstała rzeka Skrwa, która do dnia dzisiejszego płynie w tym samym miejscu.

The legend of the Skrwa River

I have always loved visiting my grandma, who lives in the countryside by the river. She would tell me a lot of folk stories she has heard during her life- they are different every time, but draw every listener’s attention. In fact, I have never contemplated too much about it. However, she told me a story about this river, which I would like to tell you now. Hundreds of years ago, a rich Man  lived on this terrain. He had got such a big fortune that he didn’t know what to do with it anymore. One thing for sure, he didn’t want to share it with anyone, and he refused every ask for help.

Once he met a woman who begged him to lend her money, so she could buy some food. But he was ubending, he didn’t change his mind. Then, she excommunicated him, that he will stay unloved and miserable till his death. He laughed at her words and fended her off. Years were passing but he couldn’t find a wife, every woman rejected his love. He worked out that the curse wasn’t idle patter from the old lady and he started getting worried. He understood that his fortune is nothing if he doesn’t have love in his life. He gave everything that he had to the poor with hope it would change his destiny.

Sadly, more  years  passed and he was still alone, he even accepted his destiny. He started getting out more, he walked to the forest glade surrounding his habitation. He was mesmerized with beautiful bird’s singing, flower’s blooming, insect’s buzzing, he saw how amazing nature is. He fell in love with this beauty and he finally felt happy. When he was at the end of his life sitting on the forest glade for the last time he started crying. They were tears of guilt, regret and many more emotions which he struggled his en tire life. His tears were so ardent that after some time they started to create streams which have been shoving off along the forest glade. This is how Skrwa river appeared on this area. It flows there to this day…

Legenda o rieke Skrwa

Vždy som veľmi rád navštevoval svoju starú mamu, ktorá žije na vidieku pri rieke. Rozprávala mi veľa ľudových príbehov, ktoré počas svojho života počula – zakaždým sú iné, ale pritiahnu pozornosť každého poslucháča. V skutočnosti som nad tým nikdy príliš neuvažoval. Avšak, raz mi povedala príbeh o tejto rieke, ktorý vám teraz rozpoviem. Pred stovkami rokov na tomto území žil jeden bohatý muž. Vlastnil tak veľa majetku, že už nevedel, čo s ním ďalej. Jedna vec bola istá, nechcel sa oň s nikým deliť a odmietol každú žiadosť o pomoc.

Raz stretol ženu, ktorá ho prosila, aby jej požičal peniaze na kúpu jedla. Ale bol nezlomný a nezmenil svoj názor. A preto ho zakliala s tým, že do konca svojho života bude bez lásky a bez šťastia.  Zasmial sa nad jej slovami a odvrkol jej. Ako roky plynuli, nedokázal si nájsť ženu, pretože každá jeho lásku odmietla. Zistil, že kliatba starej pani je pravdivá a začal mať obavy. Pochopil, že jeho majetok je zbytočný, ak vo svojom živote nemá lásku. Chudobným daroval všetko čo mal s nádejou, že to zmení jeho osud.

Nanešťastie, ďalšie roky prešli a on bol stále sám, dokonca sa zmieril aj so svojím osudom. Začal viac chodiť von na lesnú čistinu, ktorá obklopovala jeho obydlie. Očaril ho nádherný vtáčí spev, kvitnúce kvety, bzučanie hmyzu a zistil aká je príroda úžasná. Zamiloval sa do tejto krásy a konečne sa cítil šťastný. Na konci svojho života poslednýkrát sedel na lesnej čistine a začal plakať. Boli to slzy viny, ľútosti a mnohých ďalších emócií, s ktorými bojoval celý svoj život. Jeho slzy boli tak plné emócií, že po čase začali vytvárať potoky tiahnuce sa pozdĺž lesnej čistiny. Takto sa v tejto oblasti objavila rieka Skrwa, ktorá tam tečie dodnes.

Legenda o objawieniu Najświętszej Marii Panny

1483 był trudnym rokiem dla mieszkańców Sierpca i całego Mazowsza. Działo się tak za

sprawą plagi, która dotknęła setki ludzi. Jednym z nich był miejscowy ksiądz Andrzej.

Pewnego dnia wyszedł na spacer, aby lepiej się poczuć. Nagle spotkał przepiękną kobietę.

Zapytał ją, co tam robi i kim jest. Odpowiedziała mu, że jest matką Pana. Rozkazała mu

wracać i mówić wszystkim, aby zbudować kościół na wzgórzu Loret. Obiecała, że jeśli to

zrobią, plaga zniknie.

Zszokowany ksiądz, mimo wątpliwości zdecydował się wrócić i opowiedzieć ludziom o

objawieniu.

W następnym roku zbudowano kościół i wielu chorych wracało do zdrowia.

Błogosławiona Dziewica ukazała się Andrzejowi gdy umierał i powiedziała, że zostanie

błogosławiony ze względu na dotrzymanie danego Jej słowa i prowadzenie godnego życia.

A plaga już nigdy nie powróciła do Sierpca, z czego mieszkańcy cieszą się do dziś i wciąż są

wdzięczni Dziewicy Maryi.

The legend of the revelation of Virgin Mary

1483 was a hard year for the inhabitants of Sierpc and the whole Masovian region. It was because of the plague which overtook hundreds of people. One of them was a local priest Andrzej.

One day he went for a walk in order to get better. Suddenly he saw a beautiful woman and asked her  ‘’What are you doing here?”. She said ‘’I’m a mother of a Lord. I’m ordering you to go and tell everyone to build a church on Loret hill. I promise if you do it, the plague will desappear.”

The priest was shocked, but despite many doubts he decided to go and tell people about the revelation.

Next year the church was built and a lot of the sick were coming to heal themselves.

The Blessed Virgin revelationed to Andrzej when he was dying and told him that because of his act, he would be blessed.

Fortunately this plague hasn’t come to Sierpc again and everyone is thankful to Virgin Mary.

Legenda o zjavení Panny Márie

1483 bol zložitý rok nielen pre obyvateľov Sierpcu, ale aj pre celé Mazovské vojvodstvo. Bolo to kvôli moru, ktorý postihol stovky ľudí. Jedným z nich bol aj kňaz Andrzej.

Jedného dňa išiel na prechádzku, aby sa cítil lepšie. Keď tu náhle zbadal krásnu ženu a spýtal sa jej: „Čo tu robíte?“  Odpovedala: „Som matkou Pána. Prikazujem ti ísť a povedať všetkým, aby postavili kostol na kopci Loret! Sľubujem, že ak to spravíš, tak mor pominie.“

Kňaz bol šokovaný, ale napriek mnohým pochybnostiam sa rozhodol ísť a povedať ľuďom o zjavení.

Na ďalší rok bol postavený kostol a veľa chorých sa sem prišlo dobrovoľne liečiť.

Svätá Panna sa zjavila Andrzejovi, keď zomieral a povedala mu, že vďaka jeho činu bude požehnaný.

Našťastie mor sa na Sierpc už nedostal a všetci sú vďační Panne Márii.

Legenda o tajemniczym bunkrze

Wielu ludzi wierzy, że w czasach II wojny światowej rosyjscy i niemieccy żołnierze ukryli swoją amunicję w bagnach  w lesie. Jednakże za tą historią kryje się coś więcej. Niektórzy twierdzą, że ówczesne dzieci próbowały odnaleźć tajemniczy bunkier, w którym ukryte były pieniądze i inne kosztowności.

Po wielu nieudanych bitwach grupa żołnierzy popełniła samobójstwo, gdyż stracili oni nadzieję na wygraną. Ponadto brakowało im jedzenia i nie mieli wsparcia u swoich dowódców. Duchy żołnierzy ukazały się zwykłym ludziom, którzy zwabieni w okolice bunkra utonęli.

Według krążących opowieści grupa śmiałków postanowiła sprawdzić autentyczność tej historii i udała się do lasu. Odkrywając powoli poszczególne części lasu ujrzeli małe wzgórze – wspięli się na nie i zobaczyli ukryte drzwi. Odnaleźli tajemniczy bunkier. Kiedy weszli do środka ujrzeli puste puszki po jedzeniu, szczury i pozostałości po amunicji. Na końcu bunkru dostrzegli tunel i nagle drzwi się zatrzasnęły – jedynym źródłem światła była szczelina w drzwiach. Byli przerażeni! Nagle ukazała się przed nimi twarz zmarłego człowieka… A może to był duch jednego z żołnierzy? Zjawa wypowiedziała tylko jedno zdanie: „Nie przeszkadzajcie upadłym” i rozpłynęła się w powietrzu. Drzwi się otworzyły i grupa śmiałków jak najszybciej uciekła pozostając w ogromnym szoku i strachu. Postanowili nikomu nie mówić o tym wydarzeniu.

Długo trzymali wszystko w sekrecie jednak z upływem lat postanowili podzielić się swoją historią. Dzięki temu powstał pomnik ku hołdzie polskich, rosyjskich i niemieckich żołnierzy, aby upamiętnić historię, która wydarzyła się dawno temu w lesie.

The legend of a bunker

It was said that some time ago, during the second World War, the Germans and the Russians hid their ammo in the woods and marsh. But there was more to this story than just a couple of bullets. There was a talk of a mythical bunker that local children were desperately trying to find. The reason for that was the bunker was full of money and other treasures left behind.

The legend has it that there was a group of hopeless soldiers who committed a group suicie after a series of failures. They thought it was unreasonable to keep fighting as they were losing battle after battle, tere was a shortage of food, they had no way out and their generals refused to help them fight.

Their ghosts appeared to oblivious people who found themselves near the bunker. They made them feel lonely, afraid and hurt and lured them into the marsh, where they consequently drowned.

According to the rumor,a group of people once decided to find out about the authenticity of the story. They explored parts of the woods which were previously unknown and then they saw a small hill. They climbed it and on they saw a solid-looking, slightly open door on the Rother side. Right next to them there were small openings that soldiers used to shoot through. Trembling, they opened the door further and looked inside. Thanks to a streak of light, they were able to see lots of empty food cans, rats running across the floor and remnants of ammo. They also saw a tunnel at the back of the bunker. They dared to take only a couple of steps forward to explore further, when the solid door closed behind them with a loud bang. Now, the only source of light were the small openings.

Young people froze in shock and fear when in one of the openings they saw a face of a Man – a dead man. Or maybe it was a ghost? Nobody knows it, but it Said only one sentence: “Don’t disturb the fallen” and then just vanished into thin air. The door opened on their own and young explorers promptly run away to the safety. For now, they decided to keep that incident to themselves.

They did as it said. But later in their life they decided to take care of local cultural and historical heritage. Nowadays, there is a monument commemorating the fallen soldiers, not only Polish, but German and Russian as well. It doesn’t really matter of what nationality they were or what great ideas they decided to follow. What counted for those young people was to memorialize the happenings in the woods.

Legenda o bunkri

Hovorilo sa, že pred časom, počas druhej svetovej vojny, Nemci a Rusi skrývali muníciu v lesoch a močiaroch. Tento príbeh bol však o niečom viac ako o pár guľkách. Hovorilo sa o bájnom bunkri, ktorý sa miestne deti zúfalo snažili nájsť. Dôvodom bol bunker plný peňazí a ďalších pokladov, ktoré tu zostali.

Legenda hovorí, že tu bola skupina beznádejných vojakov, ktorí po sérii neúspechov spáchali skupinovú samovraždu. Mysleli si, že je nerozumné pokračovať v boji, pretože prehrávali bitku za bitkou, bol nedostatok jedla, nemali východisko a ich generáli im odmietli pomôcť v boji. Ich duchovia sa zjavili nedbajúcim ľuďom, ktorí sa ocitli v blízkosti bunkra. Dali im pocítiť osamelosť, strach a zranenie a nalákali ich do močiara, kde sa následne utopili.

Podľa klebiet sa skupina ľudí kedysi rozhodla zistiť autentickosť príbehu. Preskúmali predtým nepoznané časti lesa a potom uvideli malý kopec. Vyliezli na neho a ďalej uvideli solídne vyzerajúce, mierne otvorené dvere na strane Rotherov. Hneď vedľa nich boli malé otvory, cez ktoré vojaci strieľali. So strachom dvere otvorili a pozreli sa dovnútra. Vďaka lúču svetla videli veľa prázdnych plechoviek s jedlom, potkany behajúce po podlahe a zvyšky munície. Videli tiež tunel v zadnej časti bunkra. Odvážili sa urobiť iba pár krokov vpred a preskúmať ďalšie, keď sa za nimi silné dvere s hlasným treskom zavreli. Jediným zdrojom svetla boli teraz malé otvory.

Mladí ľudia v šoku a strachu zamrzli, keď v jednom z otvorov videli tvár človeka – mŕtveho človeka. Alebo možno to bol duch? Nikto to nevie, ale povedal iba jednu vetu: „Nerušte padlých.“ a potom len zmizol v povetrí. Dvere sa otvorili samy a mladí prieskumníci pohotovo utiekli do bezpečia. Zatiaľ sa rozhodli, že si tento incident nechajú pre seba.

Urobili, ako bolo povedané. Ale neskôr sa rozhodli starať sa o miestne kultúrne i historické dedičstvo. V súčasnosti je tam postavený pamätník padlých vojakov, nielen poľských, ale aj nemeckých a ruských. Nezáleží na tom, akej národnosti boli, ani toho, aké skvelé nápady sa rozhodli nasledovať. Pre týchto mladých ľudí bolo dôležité spomenúť si na udalosti v lese.

Legenda o tajemniczym tunelu

Według opowieści ludowych, pomiędzy piwnicą starego dworku “Kasztelanka”, a Zakonem Sióstr Benedyktynek w Sierpcu, znajduje się tajemniczy tunel, łączący te dwa miejsca. Został on prawdopodobnie wykopany przez właściciela ziemskiego, w tajemnicy przed jego żoną. Było to miejsce spotkań szlachcica i jego kochanki, która zdecydowała się wstąpić do zakonu.

Gdy kochankowie zbliżali się do siebie w tunelu, zazdrosna i rozwścieczona żona, dowiedziawszy się o tym,  postanowiła zamurować jego wejście od strony Kasztelanki. Zakonnice zrobiły to samo od strony klasztoru, aby uniknąć wstydu i plotek. Kochankowie nie mogli się więcej spotykać. Po dziś dzień można usłyszeć z okolic tunelu dziwne odgłosy, a czasem nawet płacz porzuconego dziecka – owocu zakazanej miłości kochanków.

W ostatnim czasie jednemu z uczestników warsztatów teatralnych, które miały miejsce w pobliżu Kasztelanki, udało się zobaczyć dziurę wyżłobioną w piwnicznej ścianie dworku. Był tam widoczny długi, ciemny korytarz. Tajemnica dziura pozostała jednak nieodkryta. Prawdopodobnie duchy kochanków chcą być znowu razem. Nikt nie wie tego na pewno… Tak samo nie ma pewnych informacji w związku z samym istnieniem tunelu. Przeprowadzane wielokrotnie badania nie udowodniły jednoznacznie istnienia sekretnego przejścia. Jednak w głębi ziemi coś jest… Być może ta tajemnica musi pozostać nieodkryta.

The legend of the mysterious tunnel

According to the local folk stories there is a mysterious tunnel between the basements of the house “Kasztelanka” and the convent of the Benedictine Nuns. Apparently the tunnel was built by the owner of the court complex, hiding this fact from his wife. The court complex was the meeting place of the nobleman and his old lover, who decided to become a nun.

When the two lovers got closer to each other, the jealous and angry wife walled up the entrance from the “Kasztelanka” side. The abbes did the same from the convent side to avoid shame and gossips. The lovers could not meet any more. To this day you can hear strange noise, and often – the cry of an abandoned child who was the fruit of this forbidden love.

Recently, one of the participants of the theatre workshops that took place in the area of ​​”Kasztelanka” had the opportunity to see a carved hole in the basement Wall. A long dark passage was visible on it. The mysterious hole has remained unknown . Perhaps the ghosts of lovers want to be together again…  No one knows it. As to the existence of the tunnel itself, nothing is certain. Several studies were carried out and they did not prove the real existence of the secret passage. However, one result of the geosonde confirmed that “something” is in the depths of the earth, but we do not know exactly what it is.

Legenda o tajomnom tuneli

Podľa miestnych ľudových príbehov existuje tajomný tunel, ktorý sa nachádza medzi podzemím domu „Kasztelanka“ a kláštora Benediktínskych mníšok. Tunel bol zrejme postavený majiteľom stavby skrývajúc tento fakt od svojej manželky. Stavba bola stretávacím miestom šľachtica a jeho milenky, ktorá sa rozhodla stať sa mníškou.  Keď sa dvaja milenci navzájom zblížili, žiarlivá a nahnevaná manželka zamurovala vchod zo strany domu „Kasztelanka“. Abatiša urobila to isté zo strany kláštora, aby sa vyhli hanbe a klebetám. Milenci sa viac nemohli stretávať. Do dnešného dňa tam je možné počuť čudné zvuky, často dokonca plač opusteného dieťaťa, ktoré bolo plodom tejto zakázanej lásky.

Nedávno, jeden z účastníkov divadelného workshopu, ktorý sa konal v oblasti „Kasztelanka“, mal možnosť vidieť vytesanú dieru v stene suterénu. Dlhý, tmavý priechod bol zreteľne viditeľný. Pôvod tejto tajomnej diery zostáva neznámy. Možno chcú duchovia milencov byť opäť spolu… To nikto nevie. Nič, čo sa týka tunela samotného, nie je isté. Bolo vykonaných niekoľko štúdií, no ani jedna nedokázala preukázať reálnu existenciu tajného tunela. Avšak, jeden výsledok geosondy potvrdil, že „niečo“ sa nachádza v hĺbke zeme, ale nedá sa presne určiť čo to je.

La leggenda del misterioso tunnel

Secondo le storie popolari locali esiste un misterioso tunnel tra i sotterranei della casa “Kasztelanka” e il convento delle monache benedettine.  Apparentemente il tunnel è stato costruito dal proprietario del complesso giudiziario, nascondendo questo fatto a sua moglie.  Il complesso della corte era il luogo d’incontro del nobile e della sua vecchia amante, che decise di diventare suora.  Quando i due innamorati si sono avvicinati l’uno all’altro, la moglie gelosa e arrabbiata ha murato l’ingresso dal lato “Kasztelanka”.  Gli abati fecero lo stesso dal lato del convento per evitare vergogna e pettegolezzi.  Gli amanti non potevano più incontrarsi.  Fino ad oggi puoi sentire strani rumori, e spesso – il grido di un bambino abbandonato che era il frutto di questo amore proibito.  Recentemente, uno dei partecipanti ai laboratori teatrali che si sono svolti nell’area di “Kasztelanka” ha avuto l’opportunità di vedere un buco scolpito nel muro del seminterrato.  Su di essa era visibile un lungo passaggio buio.  Il misterioso buco è rimasto sconosciuto.  Forse i fantasmi degli innamorati vogliono stare di nuovo insieme … Nessuno lo sa.  Quanto all’esistenza del tunnel stesso, nulla è certo.  Sono stati effettuati diversi studi e non hanno dimostrato la reale esistenza del passaggio segreto.  Tuttavia, un risultato della geosonda ha confermato che “qualcosa” è nelle profondità della terra, ma non sappiamo esattamente cosa sia.

Giufà, tirati la porta

‘Na vota la matri di Giufà iju a la Missa; dici:
Giufà, vaju a la Missa; tirati la porta.
Giufà, comu nisciu so matri, pigghia la porta e la metti a tirari, tira tira,
tantu furzau ca la porta si nni vinni. Giufà si la càrrica ‘n coddu, e va a la
Chiesa a jittariccilla davanti di so matri:
Ccà cc’è la porta!…
Sù cosi chisti?!…

Giufà, tirati la porta

Una volta la madre di Giufà andò a Messa.
Giufà, gli disse vado a messa; tirati la porta.
Giufà, appena la madre uscì, afferrò la porta e la cominciò a tirare. Tira e
tira, tanto la forzò che la porta si staccò. Giuf à se la mise sulle spalle e
andò in chiesa a buttargliela davanti a sua madre:
Qui c’è la porta!…
Son cose queste?!…

Giufà, pull the door

Once, Giufà’s mother went to Mass. Giufà, she said I’m going to mass; pull the door. Giufà, as soon as his mother left, he grabbed the door and started pulling it. He pulled and pulled, so much that he forced the door and it came off. He put it on his shoulders and went to church to throw it in front of his mother: Here’s the door! What did you do?

Giufá, potiahni  dvere

Kedysi Giufiho matka odišla na omšu.

„Giufa,“ povedala, „idem na omšu, potiahni dvere.“

Giufa hneď ako jeho mama odišla, schmatol dvere a začal ich ťahať.

Ťahal a ťahal  tak veľmi, až ich vylomil.

Vzal ich na ramená a išiel do kostola, kde  ich hodil pred matku.

„Tu máš dvere!“

„Čo si to vykonal?“

Giufà, zamknij drzwi

Pewnego razu mama Giufà poszła na mszę.

– Giufà, powiedziała, idę na mszę, zamknij drzwi. Gdy tylko mama wyszła, Giufà pociągnął drzw i próbował je zamknąć. Ciągnął drwi tak bardzo, że w końcu zawiasy puściły. Chłopak wziął drzwi na ramiona, zaniósł do kościoła i rzucił je przed matką.

– Oto drzwi – powiedział.

– Coś ty zrobił – rzekła matka.

Giufà e la pezza di tila

‘N’âutra vota la matri cci dissi: – Giufà, haju sta pezza di tila ca m’abbisugnassi di falla tincíri; va’ nna lu tincituri, chiddu ca tinci virdi, niuru, e cci la lassi pi tincirimilla. Giufà si la metti ‘n coddu, e nescì. Camina camina, vidi ‘na serpì bella grossa; ‘n vidennula, ca era virdi, dissi: – Mi manna mè matri, e voli tinciuta sta tila. (E cci la lassò ddà) Dumani mi la vegnu a pigghiu. Torna a la casa, e comu sô matri senti la cosa, si cuminciò a pilari. – Ah! sbriûgnatu! comu mi cunsumasti!…. Curri, e va’ vidi si cc’è ancora! Giufà turnò; ma la tila avía vulatu

Giufà e la pezza di tela Un’altra volta la mamma gli disse: – Giufà, ho questa pezza di tela che bisognerebbe tingere; vai dal tintore e lasciagliela per colorala verde o nera. Giufà si mise sulle spalle la pezza ed uscì. Cammina, cammina e per strada vede un bel serpente grosso e vedendolo colorato di verde disse: – Mi manda mi madre e vuole tinta questa tela. Domani vengo a ritirarla e gli lasciò la tela Giufà tornò a casa e sua madre, appena seppe della cosa, cominciò a lamentarsi: – Ah! Svergognato come mi hai rovinato! Corri! e va vedere se c’è ancora!.. Giufà tornò, ma la tela non c’era più!

Giufà e la pezza di tila

‘N’âutra vota la matri cci dissi:
– Giufà, haju sta pezza di tila ca m’abbisugnassi di falla tincíri; va’ nna lu tincituri,
chiddu ca tinci virdi, niuru, e cci la lassi pi tincirimilla.
Giufà si la metti ‘n coddu, e nescì. Camina camina, vidi ‘na serpì bella grossa; ‘n
vidennula, ca era virdi, dissi:
– Mi manna mè matri, e voli tinciuta sta tila. (E cci la lassò ddà) Dumani mi la
vegnu a pigghiu.
Torna a la casa, e comu sô matri senti la cosa, si cuminciò a pilari.
– Ah! sbriûgnatu! comu mi cunsumasti!…. Curri, e va’ vidi si cc’è ancora!
Giufà turnò; ma la tila avía vulatu

Giufà e la pezza di tela

Un’altra volta la mamma gli disse:
– Giufà, ho questa pezza di tela che bisognerebbe tingere; vai dal tintore e
lasciagliela per colorala verde o nera.
Giufà si mise sulle spalle la pezza ed uscì.
Cammina, cammina e per strada vede un bel serpente grosso e vedendolo colorato
di verde disse:
– Mi manda mi madre e vuole tinta questa tela. Domani vengo a ritirarla
e gli lasciò la tela
Giufà tornò a casa e sua madre, appena seppe della cosa, cominciò a lamentarsi:
– Ah! Svergognato come mi hai rovinato! Corri! e va vedere se c’è ancora!..
Giufà tornò, ma la tela non c’era più!

Giufà and the piece of canvas

Mum told him again: – Giufà, I have this piece of canvas that should be dyed; you go to the dyer and let him color it green or black. Giufà put the piece of canvas on his shoulders and went out. Walked and walked on the street he saw a nice big snake and seeing it colored green he said: – My mother sent me and she wants this dyed. I’ll pick it up tomorrow. and he left his piece of canvas. Giufà went back home and his mother, as soon as she heard about it, began to complain: – Ah! You’ve shamed me like you’ve ruined me! Run! And see if it’s still there! Giufà came back, but the canvas was gone!

Giufa a kúsok plátna

Mama znova povedala Guifovi: „Giufa, mám kúsok plátna, ktorý je treba zafarbiť, choď k maliarovi, nech ho zafarbi na zeleno alebo čierno.“

Giufa si vyložil  kúsok plátna na ramená a vyšiel von. Ako tak kráčal  po ulici, uvidel pekného veľkého hada a keď uvidel, že je zelený, povedal: „Moja mama ma poslala, chce toto zafarbiť. Vyzdvihnem si to zajtra,“  a nechal kúsok plátna tam.

Giufa sa vrátil domov a jeho mama hneď, ako o tom počula, sa začala sťažovať: „Ah, zahanbil si ma, akoby si ma zničil! Utekaj! A pozri sa, či to je stále tam!“ Giufa sa vrátil späť, ale plátno tam už nebolo…

Giufà i kawałek płótna

Mama powiedziała:

–  Giufà, Mam kawałek płótna, który powinien być pofarbowany; pójdziesz do barwiarza i pozwolisz mu zabarwić go na zielono lub czarno.

Giufà położył kawałek płótna na swoich barkach i wyszedł.

Spacerował ulicą, aż nagle zobaczył wspaniałego olbrzymiego węża, widząc go w kolorze zielonym powiedział:

– Moja mama wysłała mnie po to, żeby zostało pofarbowane. Odbiorę to jutro. Giufà zostawił kawałek płótna.

Giufà wrócił do domu, a jego matka gdy się o tym dowiedziała, od razu zaczęła narzekać:

-Ah! Przynosisz mi wstyd i wprowadzasz mnie w ruinę! Biegnij! I sprawdź czy płótno nadal tam jest!

Giufà powrócił na miejsce, lecz płótna już nie było!